Basit Harmonik Hareket Özet
Esnek yayın ucuna bağlanmış bir cismin çekilip bıra*kılması ile oluşan hareket, ipin ucuna bağlanmış cis*min çekilip bırakılması ile oluşan hareket ya da daire*sel hareket yapan bir cismin izdüşüm hareketi simet*rik iki nokta arasında gerçekleşir.
Basit harmonik hareket, simetrik iki nokta arasın*da eşit zaman aralıkların*da gidip gelme hareketi yapan cisim hareketidir.
Denge konumundan eşit uzaklıktaki iki nokta arasın*da, değişken ivmeli periyodik harekete basit harmo*nik hareket denir. Yayın ucuna bağlı cisim zamanla yavaşlar ve durur. Buna ise sönümlü basit harmonik hareket denir.
Düzgün dairesel hareket yapan bir cismin düşeyde ve yataydaki izdüşüm hareketi ı:;it hamıunü harekettir. Dolayısıyla düzgün çembersel hareket yapan cismin hareketinin iz düşümünü alarak basit harmonik hare*ketle ilgili kavramları açıklayabiliriz.
Uzanım
Basit harmonik hareket yapan bir cismin her*hangi bir anda denge konumuna olan uzaklı*ğıdır. Düzgün çember*sel hareket yapan şe*kildeki cismin x ve y ek*senlerindeki uzanım de*ğerleri, R yarıçapı cin*sinden,
x = R.cosθ
y = R.sinθ değerine eşittir.
x ekseni üzerindeki harmonik hareket incelendiğinde, denge konumunda uzanım sıfırdır (x = 0). Denge ko*numundan uzaklaştıkça uzanım artmakta, denge ko*numuna yaklaştıkça uzanım azalmaktadır.
Uzanım vektörel bir büyüklük olduğundan, denge ko*numunun bir tarafındaki uzanım pozitif ise, diğer taraf*taki negatiftir.
Genlik
Uzanımın en büyük değerine genlik denir. KL noktala*rı arasında basit harmonik hareket yapan cismin gen*liği R dir.
Genlik vektörel bir büyüklük olduğundan, denge ko*numunun bir tarafındaki genlik pozitif ise, diğer taraf*taki negatiftir.
Periyot
Cismin tam bir salınım hareketi yapması için geçen sü*reye periyot denir ve T ile gösterilir. Düzgün dairesel hareketin iz düşüm hareketi basit harmonik hareket ol*duğu belirtilmişti.