Kulak testi, kişilerin işitme fonksiyonlarının değerlendirilmesi ve işitmenin ölçümü amacıyla yapılan odyometrik bir testtir. Bu ölçüm sırasında odyometre cihazları kullanılır. Testler sırasında kişi genellikle sessiz bir odaya alınarak, kulaklıklar takılması suretiyle gerçekleştirilir. Kişiye farklı frekanslarda sesler belli bir düzen içinde dinletilir. Kişinin bu sesleri işitebildiği frekans, işitme eşiği olarak değerlendirilir. Bu eşikler bir grafik üzerinde işaretlenerek, kişiye ait olan odyogram yani işitme eğrileri belirlenir. Bu işitme eğrisi doktor tarafından değerlendirilerek, kişide oluşan işitme kaybı ve derecesi belirlenir. Farklı şekilde uygulanan kulak testleri bulunmaktadır.
Kulak testi türleri nelerdir?
Saf ses odyometri (Pürtone Odyometri): Bu test en sık uygulanan kulak testleri arasında yer alır. Uygulanan test iki kulağın farklı frekanslarda duyabildiği en az ses eşiğini belirlemeye yarar. Hasta ses geçirmeyen özel bir kabine alınır. Hastaya kulaklık yardımıyla ses verilir. Hasta verilen sesi duyduğu zaman elinde bulunan butona basıp işaret verir. Bu şekilde duyabileceği ses seviyesi belirlenmiş olur. Bu yöntemde kemik yolu ve hava yolu işitme seviyesi belirlenir. Hava yolu ölçümü kulak kepçesinden beyne kadar olan işitme yolları hakkında, kemik yolu ölçümü ise iç kulaktan beyne kadar olan işitme yolları hakkında bilgiler verir. Böylece işitme kaybının kulağın hangi bölümlerinde oluştuğu belirlenmiş olur. İşitme kaybı hava yolunda oluştuysa buna iletim tipi işitme kaybı, hem hava, hem de kemik yolunda oluştuysa sensörinöral işitme kaybı, daha fazla hava yolunda oluşan ama her iki bölümü etkileyen işitme kaybına ise, mikst işitme kaybı adı verilir. İletim tipi işitme kayıpları dış ve orta kulak rahatsızlıklarında, sensörinöral işitme kaybı ise iç kulak hastalıklarından dolayı oluşur. Ölçülen işitme seviyesi desibel (dB) olarak ölçülmektedir. İşitme seviyesine göre;
* 0-26 dB Normal işitme seviyesi
* 27-40 dB Hafif seviye işitme kaybı
* 41-55 dB Orta seviye işitme kaybı
* 56-70 dB İleri seviye işitme kaybı
* 71-90 dB Çok ileri seviye işitme kaybı
* 90 dB ve üzeri ölçümler Tam seviye işitme kaybı olarak değerlendirilir.
Odyogram kemik yolu ve hava yolu eşiklerinin ayrı ölçümü ile ortaya çıkarılan bir grafiktir. Hava yolu ölçümünde hasta ve sağlam kulak arasında 40 dB ya da daha fazla eşik değer farkı tespit edilirse, sağlam olan kulak maskelenmelidir. Kulağın birinde kemik yolu ve hava yolu değerleri arasında olan fark 35 dB arasında olduğunda, maskeleme yapılmalıdır. İnsan kulağı 0 dB ve 140 dB arasında olan ses seviyelerine karşı hassasiyet göstermektedir. Saf seslerin verilerek, işitme eşiğinin ortaya çıkarılmasını sağlayan bu yöntem, subjektif bir testtir. Test sonucunda kişinin konuşmayı alma eşiği tespit edilir ve konuşmayı ayırt edebilme skoru belirlenir.
Hastaya 20 ya da 25 tane tek heceli kelime okunarak, tekrar etmesi istenir. Hastanın doğru olarak tekrar ettiği kelime sayısı, 20 adet üzerinden 5'le, 25 adet üzerinden 4'le çarpılarak, konuşmayı ayırt etme skoru yüzde olarak tespit edilir. Bu skor işitme cihazı takılacak hastalarda, kronik orta kulak iltihabı için ameliyat olacak hastalarda, orta kulak kireçlenmesi (otoskleroz) olan hastalarda, Meniere hastalığında oldukça önemelidir. Bu skorun normal kişilerde değeri % 90'ın üzerinde olmalıdır. İletim tipi işitme kaybı yaşayan kişilerde, bu skor fazla farklılık göstermeyebilir. Ancak sensörinöral tip işitme kayıplarında bu skorun düştüğü görülür. Bunun yanında hastanın en rahat ses yüksekliği ve tedirgin olduğu ses yüksekliği değerleri de bu kulak testinde belirlenir.
Tone Decay testi: Bu kulak testi devamlı olarak verilen sesin belli bir süre sonra işitilemez hale gelmesi prensibine dayanmaktadır. İşitmede adaptasyon herkeste gözlenebilecek bir durumdur. Normal olan kulak çok az adaptasyon gösterirken, işitme kayıplarının olduğu kulakta hızlı bir adaptasyon görülür. Uygulanan bu test koklear ve retrokoklear lezyonların ayırt edilmesinde faydalıdır. Hastalara belli eşikler üzerinden sesler 60 saniye süre ile verilir. Hastanın sesi duyduğu sürece elini butona basması, sesi duymadığı zaman butona basmaması istenir. Hasta elini butondan her çekişinde eşiklere 5 dB eklenerek, süre yeniden sıfırlanır. Bu süreç sonunda her şiddet artırımı sayılır ve 5 ile çarpılır. Bu test kesin tanı konulmasına yardımcı olmasa da, fikir vermesi açısından faydalıdır. Bazı hallerde hastalar 60 saniye süresine ulaşamaz. Bunlar aşağıdaki gibi değerlendirmeye tabi tutulur;
* 0-15 dB arası normal ya da hafif koklear patoloji
* 15-30 dB arası orta ya da şiddetli koklear patoloji
* 30 dB ve üzeri olanlar ise retrokoklear patoloji olarak değerlendirilir.
SISI Testi (Short Increment Sensitivity Index): Bu test iç kulakta olan hastalıklarda uygulanmaktadır. Normal olan kulak ses şiddetinde olan küçük artışları fark etmemektedir. Ancak iç kulakta olan sorunlarda bu artışlar fark edilmektedir. SISI testi ile bu ses artışlarını fark edebilen hastaların, iç kulak hastalığı olduğu teşhis edilebilir. Kolay uygulanabilen test, fikir vermesine rağmen, tanı koymak için yeterli değildir. Bu testte ses eşiklerine 20 dB eklenir, hastaya 1 dB artış verilerek, sesler ayırt etmesi izlenir. Hastanın alışması için 5 dB artışlarla test uygulanmaya başlar. Hasta butona bastıkça seslerde 4, 3, 2, 1 dB lik eksiltmeler yapılır. 20 tane 1 dB ses artımı verilerek, hastanın bunu fark etmesi izlenir. Sonuçta hastanın yakaladığı artırımlar 5 ile çarpılarak, yüzde skoru bulunur. 0-30 arasındaki değerler normal olarak değerlendirilirken, 30 ve 60 arası şüpheli yani test yeniden tekrarlanır, 60 sonrası ise koklear patoloji açısından pozitif olarak değerlendirilir.
Alıntı ile Cevapla
