Bilgisayarli Tomografi (BT) Nedir?

Bilgisayarli tomografi x-isini (röntgen) kullanilarak vücudun incelenen bölgesinin kesitsel görüntüsünü olusturmaya yönelik radyolojik teshis yöntemidir Inceleme sirasinda hasta bilgisayarli tomografi cihazinin masasinda hareket etmeksizin yatarMasa manueli ya da uzaktan kumanda ile cihazin ''gantry'' adi verilen açikligina sokulur Cihaz bir bilgisayara baglidir X-isini kaynagi incelenecek hasta etrafinda 360 derecelik bir dönüs hareketi gerçeklestirirken ''gantry'' boyunca dizilmis detektörler tarafindan x-isini demetinin vücudu geçen kismi saptanarak elde edilen veriler bir bilgisayar tarafindan islenir Sonuçta dokularin birbiri ardi sira kesitsel görüntüleri olusturulur Olusturulan görüntüler bilgisayar ekranindan izlenebilirGörüntüler filme aktarilabilecegi gibi gerektiginde tekrar bilgisayar ekranina getirmek üzere optik diskte depolanabilir

Ayrica görüntüler bilgisayar tarafindan isleme tabi tutularak birbirine dik eksenlerde yeniden yapilandirilmis görüntüler elde edilebilir Bu görüntülerin de yardimiyla 3 boyutlu görüntüler olusturulabilir Yeni gelismekte olan teknolojilerle sanal endoskopi yapma olasiligini vermektedir Bu sekilde soluk borusunun yemek borusununmidenin ince ve kalin bagirsaklarin damarlarin ve idrar yollarinin içeriden görüntülerini elde etmek mümkün olmaktadir Bu yeni görüntüleme yöntemleri simdilik endoskopi yöntemlerinin eksikliklerini tamamlamak amaci ile kullanilmaktadir Bilgisayarli tomografi diger x-isin incelemelerine göre bazi avantajlara sahiptir Özellikle organlarin yumusak doku ve kemiklerin sekil ve yerlesimini oldukça net gösterirAyrica BT incelemeleri hastaliklarin ayirici tanisini yaparak tedavi yöntemlerini degistirmektedirDiger görüntüleme yöntemlerinden daha erken ve dogru sekilde birçok hastaligin teshisini saglamaktadir Hastaliklar erken teshis edildiginde daha iyi tedavi edildiklerinden BT bu üstün özellikleriyle doktorlarin birçok hayat kurtarmasina yardimci olmustur



Inceleme rahatsizlik verici mi? Herhangi bir tehlikesi var mi?

Incelemenin kendisi tamamen agrisizdir Inceleme sirasinda hastadan BT cihazinin masasinda hiç hareket etmeksizin yatmasi istenir Yapilacak incelemenin türüne bagli olarak hastaya kol damarlarindan kontrast madde enjekte edilebilecegi gibi kontrast madde içmesi de istenebilir Incelemenin bu kismi hasta için biraz rahatsizlik verici olabilir Kontrast maddeler iyot içerdigi için bazi kisilerde alerjik reaksiyonlara neden olabilir Hastanin inceleme öncesinde teknisyen ya da radyologa bu tür maddelere karsi daha önce alerjik bir reaksiyon gösterip göstermedigini ve eger varsa baska maddelere karsi alerjisini bildirmesi gerekir Hastaya daha önceden yapilmis bir BT incelemesinde IVP olarak adlandirilan böbrek incelemesinde veya anjiografi sirasinda kontrast madde verilmis olabilir BT cihazlari X isinlarini kullanirHastanin güvenligi için en iyi sekilde dizayn edilmis olup inceleme sirasinda maruz kalinan radyasyon miktari gerekli en az düzeyde olacak sekilde imal edilmistir X isinlari anne karninda gelismekte olan fetüse zarar verebileceginden inceleme hazirligina baslamadan evvel hasta hamilelik süphesi varsa bu konuda doktora veya teknisyene bilgi verilir

Incelemeye hazirlik için yapilmasi gerekenler nelerdir?

Incelemenin Yapilacagi Gün: Inceleme gününde eger aksi belirtilmezse randevu saatinden 4 saat önce baslamak üzere kati gida yenmemelidir Bununla birlikte kahve çay fazla kati olmayan çorbalar ve meyve suyu çok fazla olmamak kaydiyla içilebilir Kati gida aliminin sinirlanmasi birçok tibbi islem öncesinde hastanin güvenligi için alinan bir önlemdir Eger inceleme abdomene yönelik yapilacaksa hastanin 12 saat aç kalmasi gerekmektedir Bu inceleme için 3 gün önceden itibaren sivi gidalar alinmalidir Son gece müshil ve inceleme sabahi ise lavman yapilir Ardindan incelemenin 4 saat öncesinden itibaren kontrast madde içeren su içirilir
Incelemenin Yapilacagi Oda: BT teknisyeni hastaya kendini tanitarak islem hakkinda bilgi verir ve hastanin muhtemel sorularini yanitlayarak rahatlamasina yardimci olur Incelenecek beden bölgesine bagli olarak vücuttaki metal objelerin çikarilmasi istenebilir Daha sonra hastaya önlük giydirilir

Inceleme sirasinda neler olur?

Teknisyen hastayi incelemenin yapilacagi odaya götürerek yapilacak incelemeye göre hastanin sirt üstü veya yüz üstü masaya yatmasini saglar Hastanin rahat etmesi önemlidir çünkü inceleme süresince hastanin hareket etmemesi gerekir BT incelemeleri hastalarin tibbi problemlerine ve incelenecek vücut kismina göre farkliliklar gösterir Hastaligin teshisi için incelemenin nasil yapilmasi gerektigine radyolog karar verir Örnegin eger batin bölgesi incelenecekse gögüs alt kismindan pelvis üst kismina kadar kadar olan kesim taranacaktir Böyle bir inceleme süresince sizden görüntülerin bulanik çikmamasi için belli araliklarla nefesinizi tutmaniz istenecektir Makine islem süresince bazi sesler çikarir Hastanin üstünde yattigi masa her bir görüntü olustuktan sonra bir miktar hareket edecektir Ayrica teknisyen ya da makine tarafindan nefes tutup vermeyle ilgili hastaya sinyal verilecektir Kimi incelemelerde islem öncesinde veya sirasinda doktor veya teknisyen tarafindan kontrast madde enjeksiyonu yapilabilir Bu radyologun görüntüleri daha iyi degerlendirmesini saglayacaktir Eger islem sirasinda veya enjeksiyon sonrasinda hasta bir rahatsizlik hissederse bunu teknisyene veya doktora bildirmelidir

Bir bilgisayarli tomografi incelemesi ne kadar sürer?

Incelemeler hastalarinin klinik bulgulari göz önüne alinarak her bir hasta için ayri ayri planlanir Bundan dolayi yapilan BT incelemesi daha önce yaptirmis oldugunuz bir BT incelemesinden farkliysa ya da inceleme sonunda ek görüntüler alma ihtiyaci duyulmussa endiselenmemek gerekir Baslangicindan bitimine kadar çekim süresi ortalama 15 dakikadir

Inceleme bitiminde yapilmasi gerekenler nelerdir?

Radyolog incelemesi yapilan kisinin hastaligiyla ilgili bir sonuca varmasini saglayacak yeterli bilgiyi elde ettikten sonra inceleme sona erdirilir ve hasta evine gidebilir Incelemeden sonra herhangi bir kisitlama olmaksizin normal günlük aktivitelerine devam edebilir