El-Ayak-Ağız Hastalığı virüslerden kaynaklanan bir hastalıktır.Enterovirüs ailesinin neden olduğu bir hastalıktır. Bu aileye mensup olan Coxsackie virus A16 en sık görülen etkendir.Ancak diğer enterovirüsler de hastalığa yol açabilir.


El-Ayak-Ağız Hastalığı virüslerden kaynaklanan bir hastalıktır.
Enterovirüs ailesinin neden olduğu bir hastalıktır. Bu aileye mensup olan Coxsackie virus A16 en sık görülen etkendir.Ancak diğer enterovirüsler de hastalığa yol açabilir.

Özellikle 10 yaş altı çocuklarda nadiren de erişkinlerde gözlenebilir. Bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde daha sık görülmektedir.
Yaz ve sonbahar mevsiminde daha sık görülür.
El-Ayak-Ağız hastalığı denmesinin sebebi ise hastalığa bağlı bulgu ve döküntülerin en çok bu bölgelerde olması sebebiyledir.
Nadiren de olsa aseptik menenjit ve ansefalit gibi ciddi ve beyni ilgilendiren enfeksiyonlara yol açabilmesi hastalığın önemini arttırmaktadır.
El-Ayak-Ağız Hastalığı belirtileri nelerdir?
1.Ciltte döküntüler. Elde, ayak, bilekler, kasık, kalça ve dizde görülebilir.
Genital bölgelerde de izlenebilir.Bu döküntüler öncelikle küçük kırmızı lezyonlar halindedir. El ve ayaklarda kırmızı renkte görünüme yol açar. Zamanla döküntüler içi su dolu kabarcıklara dönüşür
Bu döküntüler suçiçeği döküntülerini andırır. Ancak suçiçeği döküntülerinden daha küçük olması ayırıcı tanıda önemlidir.
Döküntüler ağrılı olabilir ve kaşıntıya yol açabilir.
2.Yüksek ateş
3.Ateş başladıktan sonra ağızda aft, bademciklerde kızarıklık şişme ve boğaz ağrısı gibi ağız tutulumu olur. Yutkunma ağrılı olabilir. Özellikle bebeklerde yutmada zorluğa bağlı olarak beslenme bozukluğu ve yeterli sıvı alamama gibi sorunlar oluşabilir.
4.Halsizlik, iştahsızlık
5.Kulak ağrısı

El-Ayak-Ağız Hastalığı nasıl bulaşır?
Hastalık birçok virüs hastalığı gibi solunum yolu, tükürük, dışkı ve yakın temasla bulaşabilir. İnsandan insana bulaşabilmektedir.
Hastalığa yol açan virüsler üst solunum yolunda burun, boğaz ve dışkıda bulunabilir. En çok bulaşıcılık hastalığın ilk 7 gününde görülmektedir. Hastalığa yakalanan kişi belirtiler geçtikten sonra dahi bir süre taşıyıcı olabilir.
El-Ayak-Ağız Hastalığı tanısı nasıl koyulur?

Klinik bulguların değerlendirilmesi tanıda çok önemlidir. Ancak tanıda bazı mikrobiyolojik laboratuvar testleri tanıda son derece değerlidir.
Virüsün bulunabileceği burun ve boğaz sürüntüsü, gaita örneği ve vücut sıvılarından alınan örnekler polimeraz zincir reaksiyonu (PCR) testi ile değerlendirilebilir.
Ayrıca enterovirüslere karşı oluşan antikorlar da mikrobiyolojik yöntemlerle incelenebilir.
El-Ayak-Ağız Hastalığından nasıl korunulur?
Günümüzde hastalıktan korunmak için henüz bir aşı yoktur. Bir çok virüs enfeksiyonunda olduğu gibi ellerin yıkanmasına özen göstermek önemli bir koruyucu önlemdir. Hasta bebeklerin bezleri değiştirildikten sonra eller uygun şekilde sabunla yıkanmalıdır. Kirli eller ağız ve burunla temas edilmemelidir.
Hasta çocukların kullandığı malzemelerin dezenfeksiyonu yapılmalıdır.
Hasta kişilerle yakın temastan ve öpmekten kaçınılmalıdır.
El-Ayak-Ağız Hastalığı tedavisi nasıldır?
Hastalığın spesifik bir tedavisi yoktur.Hastaların belirti ve şikayetleri ile klinik tablosu değerlendirilerek buna yönelik bir tedavi planlanır.
Yüksek ateşe karşı ateş düşürücü ilaçlar tercih edilir. Ciltteki döküntüler için çeşitli krem ve losyonlar doktorlarca reçete edilebilir.
Ağız yaraları için hastanın yaş grubu da göz önüne alınarak çeşitli solüsyon, sprey veya gargaralar kullanılabilir.
Döküntüsü olanların güneşe çıkmaları uygun değildir.
Bu hastalarda ağızdan beslenme zor olabilir. Bu durumda katı gıdalar yerine bol sıvı, püre, süt, yoğurt, muhallebi gibi gıdalar uygun seçenekler arasında olabilir.