Histeri, diğer adıyla isteri hislerde yoğunluk, davranışlarda taşkınlık, tepkilerde aşırıya kaçma, ani zihinsel ve ya fiziksel değişimler olarak kendini gösteren, genel olarak abartı durumu olarak tanımlanabilecek nevrotik bir durumdur. İlk olarak ismi Hipokrat tarafından verilmiştir ve kökeni Yunanca hysterikos kelimesine dayanmaktadır. Başlarda kadınlara özgü bir hastalık olarak tanımlansa da bu durum tam anlamıyla gerçeği yansıtmamakla birlikte sadece histerinin daha çok kadınlarda görüldüğü bilgisi doğrudur. Genellikle 30 yaş altındakilerde görülen bu durum hayal gücüne bağlı olarak, bilinç altındaki düşüncelerden dolayı ya da korkudan, vb durumlardan kaynaklanan ani krizler şeklinde kendini gösterir ve bu kriz hali devamlılık süresi kesin olmamakla birlikte geçicidir. Hasta, anormal tavırlar sergilese de bu durumun herkeste görülebileceğini, normal olduğunu düşünmektedir ve bu yüzden hasta olduğunun farkına varamaz.
Histeri belirtileri nelerdir?
Ani ataklarla gelişen krizler dışında kısa vadeli ve ya uzun süreli, hafif ya da yoğun şekilde kendisini gösteren diğer histeri belirtileri ise; kasılmalar, nefes darlığı, acıya olan dayanıksızlık, titreme, felç, konuşma, görme, duyma ve genel olarak davranış bozuklukları ve hafıza kaybıdır. Daha ileriki safhalarda uyur gezerlik, teşhircilik gibi belirtilerin yanı sıra mitomani, kleptomani, nemfomani gibi manik durumlar da ortaya çıkabilmekedir. Histerinin farklı bir boyutu olan toplumsal histeride ise bireysel olarak değil de kitlesel bir açıdan belirli bir grubu etkileyen olayların o grup tarafından abartılı bir şekilde algılanması ve toplu olarak aşırı tavırlar sergilenmesi halidir.
Histerik kişilik bozukluğuna sahip kişiler ilgi odağı olmak isterler ve bunun için aşırıya kaçan tavırlar sergilemekten çekinmezler. "Mutlu olmanın tek yolu ilgi çekmektir." diye düşündüklerinden ilgi kendilerine yönelmiş durumda değilse sıkılır, mutsuz olurlar. Kendileri dışında ilgi odağı başka biri ve ya başka bir şey olduğu takdirde ilgiyi kendilerine çekmek için yüzeysel davranışlarda bulunabilirler. Konuşmaları derinlik içermez, tamamen ilgi çekme amaçlıdır. Cinselliği ve teşhirciliği dikkat çekmek için kullanırlar. Gösteriş, hızlı değişen düşünce ve davranışlar, kurulan ilişkilerde sürekli sorun çıkarmak da histerik kişilik bozukluğuna sahip kişilerin diğer özellikleridir.
Histeri tedavisinde hangi yollar izlenmektedir?
Histeri tedavisi her şeyden önce kişinin sergilediği bu tavırların normal olmadığını kabul etmesiyle başlar ki bu süreç kolay bir süreç değildir çünkü kişi zaten olması gerekenin bu olduğunu haliyle kendisinin de normal olduğunu düşünmektedir. Bu nedenle terapi ve ilaç tedavisini kabul etmeyebilir. Tedavi gerçekleştirildiğinde ise hastanın daha da mutsuz olma olasılığı vardır çünkü kendisini beslediği ilgi üzerinden gideceği için mutsuzluğa kapılabilir. Psikoterapi ve düşük dozla devam edilen ilaç tedavisi çoğu zaman işe yaramakta, hastanın içinde bulunduğu bu nevrotik durum ona yansıtılarak tavırlarının normal olmadığını farketmesi ve buna uygun davranışlar sergilemesi sağlanmaktadır.