Toplumsal Tabakalar Arası Geçiş Mümkün müdür?
Sosyologlar tabakalar arası geçiş imkânına göre kapalı tabakalaşma, yarı kapalı tabakalaşma ve açık sınıf tabakalaşması şeklinde üç tür tabakalaşma sisteminden söz ederler.
Bu sistemler aynı zamanda toplumların tarihsel gelişimine de denk düşer. Tarihte kapalı tabakalaşmadan açık sınıf tabakalaşmasına doğru bir seyir izlenmektedir. Kapalı tabakalaşma, toplumu oluşturan tabakalar arasında geçişin olmadığı ve statülerin doğumla birlikte değişmez olarak belirlendiği tabaka sistemidir.
Bu sistem tarihte çoğunlukla bazı geleneksel toplumlarda görülmüştür. Kapalı tabakalaşmanın en iyi örneği kast sistemleridir. Yarı kapalı tabakalaşma, Orta Çağın Feodal Avrupa’sında olduğu gibi tabakalar arasında geçişin kısmen mümkün olduğu sistemdir.
Açık sınıf tabakalaşması, tabakalar arasında geçiş için hiçbir engelin bulunmadığı, bireylerin sosyal sınıf pozisyonunu yükseltebildiği veya düşürebildiği tabakalaşma sistemidir.
Daha çok demokratik ve endüstrileşmiş toplumlara özgüdür. Son iki yüzyıldır ortaya çıkmış ve yaygınlaşmıştır. |