İvme Nedir?
Devim halinde bulunan bir cismin, sonsuz küçük bir zaman içinde, hızında meydana gelen artımın bu zamana oranı.
İdealistlerce özdekdışı ve ve ruhsal anlamlar verilen Newton’un çekim deyimini özdeksel açıdan açıklaması bakımından önemli bir fizik deyimidir. Az hızdan çok hıza çıkmaya olumlu ivme, çok hızdan az hıza inmeye olumsuz ivme denir. İvme olayının felsefe açısından değeri, Newton’un genel çekim yasasını açıklamak için, Einstein’a temel olmasıdır.
İvme, bir hız değişikliğidir. Her cisim değişmez bir hızla değil, hızı gittikçe daha çok artarak düşer. Einstein, devimlerin çoğunlukla ivmeli olduğunu düşündü ve çekim gücü sanılanın ivmeden doğduğunu sezerek genel bağıntılılık kuramında bunu tanıtladı. Şöyle düşündü: yuvarlak evrende düz bir çizgi izleyerek giden devimler yoktur, devimler evren yuvarlağına uygun eğri bir çizgi izlemek zorundadırlar, öyleyse hızları da her an değişir, eş deyişle ivmeli devimler’dir.
Örneğin gök boşluğunda düz bir çizgi izleyerek, eş deyişle değişmeyen bir hızla yol alan bir asansör düşünelim. Bu asansörün içinde elimizden bıraktığımız herhangi bir cisim bıraktığımız yerde kalacak, asansörün tabanına düşmeyecektir. Demek ki bırakılan bir cismi yere düşüren, çekim gücü değil, hızlanan hız (eşdeyişle ivme)’dir. |