Günlük hayatta birçok sağlık sorunu ile karşı karşıya olan bizler için bu sağlık sorunlarından bir taneside bademcik taşı olarak dikkat çekiyor. Bademcik taşları oluşumlarına göre çeşitlilik gösterebildikleri gibi genelde oluşum şekli şu şekildedir; İnsanların bademciklerinde Crypts adı verilen çukurlar bulunur Mukus akıntısı bu çukurlarda birikebildiği gibi bazı durumlarda tükürükle birlikte yutulması da mümkündür. Crypts çukurlarında aynı zamanda ölü mukoza hücreleri de birikebilir. Mukoza hücrelerinin birikip sertleşmesi sonucu Bademcik taşı oluşur.
Oluşma nedenleri farklıdır, bu nedenle de iltihapla karıştırılmaması gerekir. Bademciklerde Crypts adında çukurlar bulunur. Burundan akan mukus bu çukurlarda birikir. Biriken mukus yemek artıklarıyla beraber yutulur. Fakat Crypts çukurlarında ayrıca ölü mukoza hücreleri de birikir. Ağız mukozası tıpkı cilt gibi yenilenir. Dökülen mukoza hücreleri tükürükle yutulurken bazı kişilerde bademciklerde ki çukurlarda birikir ve sertleşerek bir kitle oluşturur. Bu oluşuma da Bademcik Taşı denir.
Ölü mukoza hücrelerinden oluşan bademcik taşı bakteriler için besin kaynağıdır. Ağızda koloniler şeklinde yaşayan farklı türdeki bakteriler bu kitlelerde kümelenir bu da Tonsillolith denilen oluşuma neden olur. Tüm bunlar kişide kötü bir ağız kokusuna neden olur.
BADEMCİK TAŞI NEDEN OLUŞUR?
Bademcik çukurcuklarına yerleşen bakterilerin yerleşmesiyle metabolizma artıklarının birikmesi,
Bademcik iltihabını hastalığı,
Diş çürüklerinin bakteri oluşumunu tetiklemesi,
Magnezyum ile kalsiyum tuzlarının birikmesi.
BADEMCİK TAŞI BELİRTİLERİ?
Aşırı ağız kokusu,
Nadirde olsa yutkunmada ağrı yaşanması,
Çok büyük bademcik taşları bademcik apsesi ile aynı belirtileri gösterir.
BADEMCİK TAŞI TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?
Bademcik taşı olan hastalarda herhangi bir şikayet yoksa tedavi gerekmeyebilir. Sık sık bademcik taşı şikayeti yaşayan kişiler ılık su ve tuz karışımıyla gargara yaparak keseciklerde bulunan birikintileri temizleyebilirler. Bademcik taşı hastaya rahatsızlık verecek boyutta büyümüş ise üç farklı yöntemle tedavi edilmektedir.
Lazer Tedavi Yöntemi: Yöntem lokal anestezi altında gerçekleşir. Karbondikoksit lazer kullanılarak çukurların keskin kenarları eritilerek düzleşmesi sağlanır. Bu şekilde bademcik yüzeyindeki çukurlarda mukoza, yemek artığı ve ölü hücrelerin birikmesi engellenir.
Bademcik Ameliyatı (Tonsillektomi): Küretaj ve Lazer Tedavi Yöntemleri uygulanmış fakat başarı elde edilememiş ise bademcik ameliyatı gereklidir. Bademciklerin lokal anestezi altında çıkarılmasıyla gerçekleşen bu tedavi yöntemi kesin sonuç vermektedir.
Biyolojik parçalar olan bademcik taşları 300 mg'dan 42 grama kadar büyüyebilir. Yapı taşı kalsiyum olan bu taşların içeriği amonyak, magnezyum ve karbonat gibi mineraller içerir. Rahatsız edici ağız kokusu yaratan bu oluşumlar bademcik etrafında beyaz taneler halinde görülür. Koku haricine herhangi bir şikayet yaratmazlar. Fakat nadirde olsa boğaz, kulak arkası ve boyunda hafif ağrıya eşlik eden şişliklere neden olabilirler. Yetişkinlerde daha sık görülen bu rahatsızlık, küçük boyutlarda iken fark edilemeyebilir. Fakat boyutları büyüdükçe giderek artan kokuyla baş gösterirler. Bademciklerin arkasına yuvalanmış taşlar röntgen ile tespit edilir.
Kişilerin günlük hayatını etkileyecek derecede ağız kokusu ve ağızda kötü bir tada neden olan bademcik taşlarının engellemesinin en önemli yolu iyi bir ağız hijyeni sağlanmasıdır. Diş temizliğine dikkat edilmeli, çürük dişlerin uygun biçimde tedavisinin yapılması ve düzenli olarak ağız gargarası kullanmak bademcik taşı oluşumunu engellemeye yardımcı olur. Bademcik taşındaki bakterilerin oluşturduğu ağız kokusunu bastırmak için ağız içi koku gidericiler geçici çözüm sunar.