Latince “rumex acetosa” olarak adlandırılan kuzu kulağı, halk arasında ekşilik, turşuotu, ebemekşisi, ekşimlik, oğlak kulağı ve ekşi kulak gibi isimlerle de anılmaktadır. Ekşi tadıyla bilinen kuzu kulağı, yemeklerde ve salatalarda sıkça kullanılan bitkiler arasındadır. Genellikle nemli bölgelerdeki kumlu topraklarda yetişen kuzu kulağı, Haziran ve Eylül ayları arasında küçük çiçekler açar. Ortalama olarak 50-60 cm boya sahip olan kuzu kulağı, tüysüz yapraklara sahiptir.
Ülkemizin birçok bölgesinde doğal olarak yetişen kuzu kulağı, en çok Tokat ilimizde yetiştirilmektedir. Ülkemizin yanı sıra Fransa başta olmak üzere Avrupa’nın birçok bölgesinde kuzu kulağı bitkisinin sera yetiştiriciliği yapılmaktadır. Avrupa ülkelerinin birçoğu kuzu kulağı yetiştiriciliğini ticaret amaçlı yapmaktadır.
Oldukça zengin bir içeriğe sahip olan kuzu kulağı, sağlık açısından çok faydalıdır. A, B ve C vitaminleri bakımından güçlü bir içeriğe sahip olan kuzu kulağı, aynı zamanda demir ve fosfor yönünden de oldukça zengindir. Yapraklarında potasyum, okzalat ve oksalik asit bulunduran kuzu kulağı, köklerinde ise tanen, antrakinon türevleri, nişasta, reçine ve şekerler bulunur.Kuzu kulağı, sağlık açısından faydalı olarak nitelendirilse de herkes için uygun olduğunu söyleyemeyiz. Her şeyden önce tüm bitkisel ürünlerde olduğu gibi kullanım miktarına çok dikkat edilmelidir. Aksi halde çeşitli yan etkiler gözlemlenebilir. Kuzu kulağı, gut, romatizma ve böbrek hastalığı bulunan kişilere önerilmemektedir. Ayrıca idrar yolları sorunu olanların kuzu kulağı tüketiminden kaçınmaları tavsiye edilir.
KUZU KULAĞI OTU NASIL KULLANILIR?
Kuzu kulağını salatalarda çiğ olarak tüketebileceğiniz gibi yemeklerde, böreklerde ve çorbalarda da kullanabilirsiniz. Ayrıca kuzu kulağını tıpkı ıspanak yemeği gibi pirinç ile birlikte de pişirebilirsiniz. Kuzu kulağını çay olarak da tüketebilirsiniz. Kuzu kulağını çay olarak tüketmek için 50 gr kurutulmuş kuzu kulağını bir miktar kaynamış suya ekleyin ve demlendikten sonra tüketin. Kuzu kulağı çayı, idrar söktürücü özelliğinin yanı sıra ateş düşürücü özelliğine de sahiptir.
Kuzu kulağı salatası için 1 demet kuzu kulağını iyice yıkayın ve saplarını kesin. Süzülen kuzu kulağı yapraklarını salata kasesine küçük küçük doğrayın. Ayrı bir kasede 8 kaşık yoğurt, 2 yemek zeytinyağı ve 2 çay kaşığı tuzu karıştırınız. Hazırladığınız karışımı salata kasesine ekleyerek iyice harmanlayınız. Son olarak üzerine pul biberi serperek ikram edebilirsiniz.
KUZU KULAĞININ SAĞLIĞA KATKILARI
Şifalı bitkilerden biri olan kuzu kulağı, güçlü içeriği sayesinde vücut sağlığına önemli katkılarda bulunmaktadır. Kuzu kulağı, gripten adet düzensizliğine kadar birçok sağlık sorunu karşısında etkili çözümler sunar. C vitamini eksikliğinden kaynaklanan iskorbüt hastalığının tedavisinde kuzu kulağının oldukça etkili olduğu ifade edilmektedir. Tedavi edilmeyen iskorbüt hastalığı ağız içi yaralarına ve diş dökülmelerine neden olur.İdrar söktürücü özelliğine sahip olan kuzu kulağı, böbreklerin iyi çalışmasına yardımcı olur. Ayrıca bağırsakları yumuşatır ve müshil etkisi yaratarak kabızlığa iyi gelir. Yara, irin ve çıban gibi cilt hastalıklarının tedavisinde mucizevi etkiler bırakan kuzu kulağının cilt lekelerine de iyi geldiği bilinir. Taze kuzu kulağı yapraklarının ezilmesiyle elde edilen lapa, güneş yanıklarına karşı oldukça etkilidir. Cilt sağlığı demişken; egzama, sedef ve sivilce gibi cilt problemleri karşısında da kuzu kulağından faydalanılabilir. Bunun için 1 litre suya 50 gram kuzu kulağı ekleyerek 10-15 dakika kaynatın. Elde ettiğiniz içeceği günde 3 bardak tüketin.
Kuzu kulağı kandaki zararlı toksinlerin atılmasını sağlayarak kanın temizlenmesine yardımcı olur. Ayrıca kuzu kulağı tohumlarının anne sütünü arttırıcı özellikte olduğu da ifade edilmektedir. Kuzu kulağının bir diğer faydası ise ateş düşürücü özelliğidir.
KUZU KULAĞI NE ZAMAN EKİLİR
Kuzukulağı otu özellikle ilkbahar ayları ile özdeş hale gelmiş bir bitki türüdür. Nisan ve mayıs ayları bitkinin ekilmesi için ideal zamanları oluşturur. Yaz mevsiminde çiçekleri oluşan bitkinin görünümü son derece etkileyicidir.
Bitkinin çiçekleri pembe rengindeki görünümleri ile ilgi çekicidir. Kuzukulağı çiçeği iç kısmında kahverengi tonunda tohumlar bulundurur. “Kuzukulağı tohumu nasıl ekilir?” diye merak edenler birkaç önemli adımı takip ederek bu işlemi kolaylıkla yapabilir.
Bitkinin ekileceği alanın mutlaka yabani otlardan arınması gereklidir. Sonrasında ise toprağın çapalanması işlemine sıra gelir. Kuzukulağı tohumu ekmeden önce bir süre suda bekletmek daha kolay ürün vermelerini sağlar. Çimlenme olayı da daha hızlı şekilde gelişir.
Tohumların ekileceği derinliğin 1 cm civarında olması iyi bir tercihtir. Boylanmaya yatkın bir bitki olması nedeniyle tohumların arasında 20 cm bulunmasına dikkat edilmelidir. Ekim zamanının kış ayları dışında olması da önemlidir.