Doğumdan sonraki ilk altı ay içinde bebek sadece anne sütü ile beslenir ve tüm besin gereksinimlerini anneden karşılar. Bu yüzden emziren anneler için sağlıklı beslenme son derece önemlidir. Annenin tükettiği gıdalardaki enerji, protein ve vitaminler doğrudan bebekle paylaşılır.
Emzikli Kadınların Dikkat Etmesi Gereken Makro ve Mikro Besin Ögeleri

Anne sütü üretimi nedeniyle emzirme sırasında annenin beslenme ihtiyaçları artmaktadır. Normalde ihtiyaç duyduğundan daha fazla enerjiye, proteine, demire ve kalsiyuma ihtiyaç duyar. Emzirenler için öneriler şu şekildedir;
Enerji

Emziren bir anne için ilk altı ay ortalama 400-500 kcal ve bir sonraki altı ay boyunca 300 – 400 kcal gereklidir. Emziren annelerin enerji ihtiyaçları günde içerisinde yapılacak ana ve ara öğünler ile karşılanabilir. Ortalama olarak annenin bedeninde 100 ml süt üretilirken 70 kcal enerji harcanır. Doğumdan sonraki ilk altı ayda, günde 600-750 ml anne sütü üretilir. Artan enerji ihtiyacı için beslenme düzeni oluşturulmazsa vücut enerji için yağ depolarını kullanmaya başlar. Yetersiz enerji tüketimi sütün kalitesi ve miktarını olumsuz etkiler.
Protein

Emziren annenin enerji alımı düşük ise, vücudu enerji üretimi için protein kullanacaktır. Laktasyon sırasında artan protein gereksinimi, yumurta, peynir veya süt gibi protein açısından zengin gıdalar tüketilerek karşılanabilir. Yeterli miktarda protein alınmamışsa sütün içindeki kazein oranı azaltılabilir. Kazein proteini, sütünün önemli bir bileşenidir ve bebeğe kalsiyum ve fosfat sağlamak için yardımcı olur. Emziren anneler her gün iki ila üç porsiyon protein içeren gıdalar yemelidir.

En iyi protein kaynakları şunlardır;

  • Kırmızı et
  • Kümes hayvanları
  • Deniz ürünleri
  • Yumurta
  • Peynir
  • Süt ve yoğurt
  • Peynir
  • Kurubaklagiller

Kalsiyum

Emziren anneler için sağlıklı beslenme yeterli kalsiyum alımı ile mümkündür. Süt üretimi için gerekli olduğu için emzirme döneminde kalsiyum alınması son derece önemlidir. Doğumdan sonraki ilk altı ay boyunca günde 1000 mg kalsiyum alınması gerekir. Yeşil yapraklı sebzeler ve balık gibi kalsiyum açısından zengin yiyecekler tüketmek emzirenler için öneriler arasında yer alır. Bunun yanı sıra emziren anneler günde 500 ml süt veya süt ürünleri almalıdır. Bazı balıklar civa gibi yüksek düzeyde zararlı maddeler içerebilir. Cıva doğal olarak çevrede bulunduğu için tüm balıklar bu elementten bir miktar içerebilir.
Emziren anneler için önerilen kalsiyum alımı günde 1,300 miligramdır. Ambalajlardaki etiketleri okumak, yeterli kalsiyum alındığından emin olunmasına yardımcı olabilir. Örneğin, bir fincan süt veya yoğurt 300 miligram kalsiyum içerir.
En iyi kalsiyum kaynakları şunlardır;

  • Süt
  • Yumurta
  • Ispanak
  • Soya Sütü
  • Yoğurt
  • Sert peynirler
  • Kalsiyum takviyeli portakal suyu

Demir

Emziren anneler için demir de son derece önemlidir. 18 yaşında veya daha genç annelerin günde 10 miligram demir alması gerekmektedir. 19 yaşından büyük anneler için önerilen demir miktarı günlük 9 miligramdır. Gebelik öncesinde ve gebelik sırasında doktorlar demir takviyesi önermektedir.

En çok demir içeren besinler şunlardır;

  • Kırmızı et
  • Kümes hayvanları
  • Deniz ürünleri
  • Kuru fasulye
  • Kuru Meyveler
  • Yumurta sarısı

Kılıç balığı ya da uskumru balığında yüksek oranda cıva olduğu için bu balıkların tüketilmesi emziren anneler için sağlıklı beslenme önerileri içinde yer almaz.
C vitamini

Emzirmenin annenin vücuduna bir çok yararı vardır.Bu yararlardan istifade etmek için ise annenin vitaminleri yeteri kadar alması gerekir. Emziklik döneminde hamilelik döneminden çok daha fazla C vitaminine ihtiyaç duyulur. 18 yaşında ya da daha genç annelerin günde 115 miligram C vitamini alması gerekir. 19 yaşından büyük anneler ise günde 120 miligram C vitamini almalıdır.
En çok C vitamini içeren gıdalar şunlardır;

  • Turunçgiller
  • Brokoli
  • Kavun
  • Patates
  • Dolmalık biber
  • Domates
  • Kivi
  • Karnabahar
  • Lahana

Sıvılar

Emzirenler için öneriler arasında olmazsa olmazlardan biri de günlük tüketilmesi gereken sıvılardır. Emzikli bireyler her gün en az 8-10 bardak su içmelidir. Suya ek olarak, doğal meyve suları, süt, et suyu, bitki çayları ve çorbalar da içilebilir. Egzersiz yapmak ve yüksek sıcaklıklar sıvı ihtiyacını arttırır. Bu nedenle özellikle çok aktif anneler, yaz aylarında daha çok su içmelidirler.

Emzirme sırasında C vitamini, A vitamini, B6 vitamini, B12 vitamini, tiamin, riboflavin, iyot ve selenyum gibi bazı besin maddeleri anne sütüne karışır. Yenidoğan bebeklerin bünyesinde bu belirli besin maddelerinden çok az vardır, bu nedenle bebeğin sağlıklı büyüyebilmesi için annenin iyi beslenmesi son derece önemlidir. En çok iyot içeren besinler deniz ürünleridir.
Sütü yetersiz olan yada sağlıklı beslenme konusunda yeterli bilgi düzeyi olamayan anneler mutlaka bir doktor ve diyetisyenle görüşmelidir!

Emziren Anneler Nelerden Uzak Durmalıdır?

Laktasyonda kahve, çay ve gazlı içecekler gibi kafeinli yiyecek ve içecekleri sınırlaması gerekir. Yüksek oranda kafeinli yiyecek ve içecek alımının günde 2 bardağı aşmaması önerilir. Çok fazla kafein tüketmek bebeğin uykulu, gergin ve huzursuz olmasına yol açabilir. Çünkü kafein süte, oradan da bebeğe geçebilir. Ayrıca emzirme döneminde alkol ve sigaradan da uzak durulmalıdır. Bunların dışında doğru emzirme tekniklerini bilmesi gereklidir. Sütün bebeğe yetmemesinin nedeni annenin bebeği yanlış pozisyonda emzirmesi olabilir.
Doktorun önerdiği ilaçlar dışında herhangi bir ilaç kullanılmamalıdır. Emzirerek kaybedilen enerjiyi yenilemek için aç kalınmamalıdır, sağlıklı ve besleyici gıdalar tüketilmelidir. Emzirme döneminde enerji çok önemlidir, bu nedenle annelerin kalorisiz yiyecekler yememeleri, fazla besin içeren gıdalarla beslenmeleri gerekir.