Pellegra Hastalığı Nedir? Pellegra Nedenleri ve Belirtileri

Pellegra, niyasin adlı vitaminin yetersizliğinden kaynaklanan ve deri lezyonları ile sindirim ve sinir sistemlerinde bozukluklara neden olan hastalıkyır. Bu belirtiler tıp literatüründe pellegranın üç D’si olarak bilinen klasik tabloyu oluşturur: Dermatit, diyare (ishal) ve demans (bunama).

Genellikle derinin güneş ışığına aşırı derecede duyarlılaşması sonucu başlangıç evresinde ortaya çıkan lezyonlar, kollar, bacaklar ve boynun açıkta kalan alanlarında bakışımlı (simetrik) olarak yer alır. Önceleri şiddetli bir güneş yanığını andırırsa da daha sonra kırmızımsı kahverengiye dönüşür, yüzeyi kabalaşır, pullanır. Sindirim sistemi belirtileri birbiri ardına dönüşümlü olarak ortaya çıkan ishal ve kabızlıktır; bunun yanı sıra ağız ve dilde iltihaplanma, dudaklar ve iki dudağın birbiriyle birleştiği köşelerde çatlama ve kuruyarak pullanma görülür.Vakaların çoğunda sinir sistemi belirtileri hastalığın ilerki evrelerinde ortaya çıkar. Bu dönemde deri ve sindirim belirtileri de çok belirgindir. Bunama ya da zihinsel bozukluklar genel bir huzursuzluk ve rahatsızlık hali, zihin bulanıklığı, ruhsal çöküntü (depresyon), çevreye karşı ilgisizlik ve deliryumu kapsar. İnsanda pellegra ender olarak yalnız niyasin eksikliğine bağlı oluşur. Niyasin tedavisi sonucunda belirtilerin yalnız bir bölümünün düzeldiği görülür, buna karşılık çeşitli vitaminler içeren ilaçlar verildiğinde hastanın hızla iyileştiği saptanmıştır. Hafif niyasin yetersizliği olduğu sanılan vakalar yalnız dengeli beslenmeyle bile tedavi edilebilir.
Pellegranın nedenleri 1937’de, köpeklerde kara dil olarak bilinen hastalığın niyasin ya da niyasin amitle tedavi edildiği anlaşıldıktan sonra aydınlandı. Günümüzde gelişmiş ülkelerde dengeli beslenmeye önem verildiğinden pellegraya çok ender rastlanırsa da, nişastalı besinlerin ağırlıkta olduğu ve yeterince temel aminoasit ve vitamin alamayan toplumlarda sıklığını korur. Süt ve yumurta gibi besinler düşük miktarda niyasin içerirse de, proteinlerinde niyasin bireşimlenmesine yetecek ölçüde triptofan olduğundan pellegraya engel olur. Pellegra kronik alkolizmin bir komplikasyonu olarak da ortaya çıkabilir. Triptofan metabolizmasındaki bir bozukluktan kaynaklanan Hartnup hastalığında pellegradakilere benzer belirtiler görülür.