ARŞİVCİ
_________________________________________________
TANIM

Resmi ve özel kurum ve kuruluşların faaliyetleri ile ilgili belgeleri sınıflandıran, koruyan
ve yararlanmak isteyenlerin hizmetine sunan kişidir.

GÖREVLER

 Arşive gelen belgeleri (kurumlar arası veya uluslararası anlaşmalar,
genelgeler, kanun ve yönetmelikler, tapu kayıtları vb.) tarih, konu ve
ilgili olduğu kuruluşlara göre sınıflandırır,
 Belgelerin bozulmadan korunması için gereken önlemleri alır,
bozulanların onarılmasını sağlar,
 Osmanlıca ya da yabancı dilde yazılmış belgeleri Türkçe’ye çevirerek
veya çevrilmesini sağlayarak kullanıma hazır hale getirir.

KULLANILAN ALET VE MALZEMELER

 Bilgisayar,
 Fotokopi makinesi,
 Mikro film,
 Cilt,
 Belge onarım aletleri.

MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER

Arşivci olmak isteyenlerin;
 Sosyal bilimlere, özellikle tarihe ilgili ve bu alanda başarılı,
 Üst düzeyde sözel düşünme yeteneğine sahip,
 Sistemli ve düzenli çalışabilen,
 Kapalı yerlerde, tek başına çalışmaktan rahatsız olmayan,
 Dikkatli ve titiz,
kimseler olmaları gerekir.

ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI

Arşivciler belgelerin saklandığı, kapalı ve loş, bazan tozlu olabilen mekanlarda ve büroda,
çoğunlukla yalnız çalışırlar. Görevlerini sürekli okuyarak yürütürler.

TÜRKİYE İŞ KURUMU 2
MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER

Meslek eğitimi, aşağıdaki üniversitelere bağlı Edebiyat ve Fen-Edebiyat
Fakültelerinin ”Arşivcilik” bölümünde verilmekte iken, bu bölüme artık öğrenci
alınmaması nedeniyle, D- Meslek Eğitimi bölümünde bulunan bilgiler ”Arşivcilik”
bölümü eğitiminin verildiği zamandaki araştırılan bilgileri kapsamaktadır.
Şubat 2002-2003 yılında Yüksek öğretim kurulunun kararı kütüphanecilik ve
arşivcilik bölümlerinin adı resmen “Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü” olarak
değiştirilmiştir.
 Hacettepe Üniversitesi (Ankara)- Edebiyat Fakültesi,
 İstanbul Üniversitesi (İstanbul)- Edebiyat Fakültesi,
 Marmara Üniversitesi (İstanbul)- Fen-Edebiyat Fakültesi.

ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI OLUNMASI GEREKEN DERSLER

 Türk Dili ve Edebiyatı, Kompozisyon,
 Tarih.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Meslek eğitimine başlayabilmek için
 Lise veya dengi okul mezunu olmak,
 Öğrenci Seçme Sınavı’nda ( ÖSS)Arşivcilik lisans programı için yeterli Sözel
(SÖZ) puanı almak ,
 Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Tercih bildirim Formunda
Arşivcilik lisans programı ile ilgili en az bir yüksek öğretim programını tercih
etmek gerekmektedir.

Bu yükseköğretim programında öğrenim görmek isteyen adaylar, mezun olduğu lisenin
kendi alan/kol/bölümleri ile ilgili bir yüksek öğrenim programını tercih ettiklerinde
Ağırlıklı Ortaöğretim Başarı Puanları (AOBP) 0.50 ile çarpılarak Y – ÖSS puanlarına
eklendiğinden diğer alanlardan mezun olanlara göre daha yüksek bir ağırlıklı puan elde
etmekte ve öncelikle yerleştirilmektedirler.

Ancak, kendi alan/kol/bölümleri dışında bir
yükseköğretim programını tercih eden adayların ( örneğin mezun olduğu lisenin Sosyal
Bilgiler alan/kol/bölümünü bitiren adayın bir mühendislik programını tercih etmesi gibi)
Ağırlıklı Ortaöğretim Başarı Puanları (AOBP) ise 0.20 ile çarpılmakta, bu durumda ise
adayların yerleştirilme şansı azalmaktadır.

EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ

Eğitim süresi 4 yıldır.
Eğitimleri süresince öğrenciler; Türk Dili, Yabancı Dil, Atatürk İlkeleri ve İnkılap
Tarihi, Güzel Sanatlar, Beden Eğitimi gibi genel kültür derslerinin yanı sıra; Sosyoloji,
Tarih, Psikoloji vb. sosyal bilim dallarında temel bilgi kazandırıcı derslerle
Kütüphaneciliğin Tarihi, Okul Kütüphaneleri, Halk Kütüphaneleri, Kataloglama ve
Sınıflandırma, Kütüphane Mevzuatı, Çocuk edebiyatı vb. kütüphanecilik programı
derslerini alırlar. Daha sonra belge ve belge bilim, bilgisayar gibi dersler verilir.

TÜRKİYE İŞ KURUMU 3
EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA VE UNVAN

Eğitimini başarı ile tamamlayanlara "Lisans Diploması" ve "Arşivci" unvanı verilmektedir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Arşivciler Başbakanlık Arşiv Genel Müdürlüğü, askeri arşivler gibi kamu kurum ve
kuruluşlarında, özel kuruluşların arşiv bölümlerinde görev alabilirler. Günümüzde kurum
ve kuruluşların ürettikleri belgelerin hızla artışı arşivcilere duyulan gereksinimi de
artırmaktadır.

EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE

Meslek eğitimi boyunca isteyen öğrenciler Kredi ve Yurtlar Kurumunca yüksek öğrenim
ve harç kredisinden ve yurtlarından faydalanabilirler.Ayrıca çeşitli kurum ve
kuruluşlarca başarılı öğrencilere karşılıksız veya mecburi hizmet karşılığı burs
verilmektedir.
EĞİTİM SONRASI

Kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan arşivciler 9. derecenin 1. kademesinden ücretle
işe başlamaktadırlar. Özel sektörde ise ücretlerde değişkenlikler bulunmaktadır.

MESLEKTE İLERLEME

Kamu sektöründe çalışan arşivciler görev yaptıkları birimde yönetici
olabilirlerÜniversitelerde araştırma görevlisi olarak göreve başlayan kişiler doktora
derecesi aldıktan ve gerekli çalışmaları tamamladıktan sonra yardımcı doçent, doçent
ve profesör olarak meslekte ilerleyebilirler.

Arşivlerin bilgisayara yüklenerek bir arada toplanması, böylece levha, sayfa, cilt vb. gibi arşiv çalışmalarının yıpranma, yoklama ve
kaybolmasının önlenmesi ve arşivlerin korunması amacı ile bilgisayar arşivciliğinin yaygın
hale gelmesi beklenmektedir.

Ayrıca uluslararası bilgisayar ağı kurularak ülke arşivlerinin her ülke tarafından araştırılması ve izleme imkanı sağlayacak bir bilgisayar sisteminin
oluşturulmasına çalışılmaktadır.Bu alanda bilgisayar bilen elemanlara ihtiyaç duyulmaktadır.

BENZER MESLEKLER

Dokümantasyon Uzmanı,Kütüphaneci.

TÜRKİYE İŞ KURUMU 4
EK BİLGİLER

Türkiye'de arşivcilik Osmanlı Devleti'nin ilk dönemlerinde başlar. 18. yy.’la değin
devletin belgeleri sandık ve torbalarda saklanır ve korunurdu. Tanzimat döneminde
1846'da Mustafa Reşit Paşa "Hazine-i Evrak Nezareti"ni kurdu ve Sadaret Evrakı için
Hazine-i Evrak binası inşaa edildi. 1839'dan önceki belgeler genel konu başlıkları altında,
sonrakiler ise daha ayrıntılı olarak burada arşivlendi.Türkiye'de arşiv sorununa temelden
çözüm getirecek bir yasa tüm uğraşlara karşın ne yazık ki çıkartılamadı. Bu gereksinim
1975'de çıkarılan Devlet Arşiv Yönetmeliği ile giderilmeye çalışıldı ise de yeterli olmadı.
Arşiv yönetimini başlı başına bilimsel bir dal olarak ele alan uzmanlar, şimdiye değin beş
temel sorunla uğraşmak durumunda kaldılar.Bu sorunlar;

1- Kaynak kuruluşlardan alınacak belge türlerinin saptanması,
2- Belgeleri arşive yerleştirme zamanı,
3- Yerleştirme ve düzenleme zamanı,
4- Bazı belgeleri ayıklama ve ortadan kaldırma,
5- Arşivlerin geniş kesimlerce kullanılır duruma getirilmesi.

YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI

 Meslek Elemanları,
 Çeşitli Üniversitelerin Katalogları,
 ÖSYS (Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi ) Kılavuzu –2008
 ÖSYM Üniversiteler,Yükseköğretim Programları ve Meslekler Rehberi –2000,
 Bilgi Kaynakları ve Arşivcilik (Sami N.ÖZERDİM)
 Arşivcilik Eğitimi ve Türkiye'de Başlatılan Uygulama (Faruk BİLİCİ),
 Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK )Üyesi Kuruluşlar.