ASTRONOM
_________________________________________________
TANIM
Evrende bulunan güneş sistemi, galaksiler, yıldız kümeleri, samanyolu gibi kütlelerin
oluşumunu, hareketlerini, fiziksel durumunu, kimyasal bileşimini, diğer maddelerle ve
ışınımla olan etkileşimlerini, zaman ve uzay içindeki evrimini inceleyen kişidir.
GÖREVLER
Optik ve radyo teleskopuna yerleştirilen kamera, spektrometre, radyometre,
fotometre, mikrometre ve diğer özel araçlarla, galaksilerin, yıldızların, yıldız
sistemlerinin, güneşin, gezegenlerin, uyduların ve gökle ilgili diğer olguların,
boyutlarını, kültürlerini, şekillerini, yapılarını, parlaklık ve hareketlerini
gözetler, göreceli durumları hesaplar,
Gezegenler ile ay ve güneşin dünyaya göre durumlarını gösteren zaman
tablolarını matematiksel olarak hesaplar,
Evren, yıldız sistemlerini, yıldızların yapısını ve gelişmesini, uzay ve zaman
arasındaki ilişkileri, gök cisimlerinin hareketlerini teorik olarak inceler,
Güneş ve yıldız sistemlerinde meydana gelen değişiklikleri dürbünlü fotoğraf
makinesi ile resimler, güneşteki patlamaları ve şiddetini saptar, astrografi
aracılığı ile güneşteki lekeleri disk üzerine işaretler, lekelerin dönme eksenine
göre enlem ve boylamını ölçer, lekeleri gruplandırır,
Elde edilen veri veya gözlem sonuçlarını bilgisayara yükler, çıkan sonuçları
belirli sürelerde uluslararası güneş verileri toplama merkezine gönderir.
Bilimsel araştırmalarda kullanmak için fotoelektrik, fotometre ile yıldızların
ışık değişimlerini inceler,
Astronomik gözlemler sonucu, elde edilen bilgileri, kuramsal çalışmalar
yardımıyla analiz eder. Kuramsal modelleri yeni gözlemlerle denetler.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
Aynalı ve mercekli teleskoplar,
Mikrometreler,
Spektroskoplar,
Radyometre ve radyo teleskoplar,
Bolometreler,
Radyasyon kaydedici cihazlar,
Astograflar,
Kameralar,
Dürbünlü fotoğraf makineleri.
TÜRKİYE İŞ KURUMU 2
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Astronom olmak isteyenlerin,
Normalin üstünde genel yeteneğe ve sayısal düşünme yeteneğine sahip,
Fizik ve astronomi konularına ilgili ve bu alanlarda başarılı,
Görme organı sağlam, görüşü keskin,
Dikkatini uzun süre belli bir noktada yoğunlaştırabilen ve çok küçük
ayrıntıları algılayabilen,
Doğa olaylarını derinlemesine incelemekten hoşlanan, meraklı ve
sabırlı
kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Astronomlar gözlemevlerinde, gözlemci üniversitelerde öğretim elemanı olarak görev
yaparlar. Gözlemevlerinde ortam sessiz ve düzenlidir. Astronomlar gece gözlem yapmak
için nöbet tutmak durumunda kalabilirler.
MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Astronomi eğitimi ülkemizde aşağıdaki üniversitelerin fen fakültelerine bağlı
"Astronomi ve Uzay Bilimleri" bölümlerinde verilmektedir.
- Ankara Üniversitesi, Fen Fakültesi,
-Ege Üniversitesi (İzmir), Fen Fakültesi,
-Erciyes Üniversitesi (Kayseri), Fen-Edebiyat Fakültesi,
- İstanbul Üniversitesi, Fen Fakültesi,
ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI OLUNMASI GEREKEN DERSLER
Matematik,
Fizik,
Kimya.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Arkeoloji eğitimine girebilmek için;
Lise veya dengi okul mezunu olmak,
Yükseköğretime Geçiş Sınavı (YGS) ve Lisans Yerleştirme Sınavı ’nda (LYS)
“Astronomi ve Uzay Bilimleri” lisans programı için yeterli “MF-1” puan almak.
Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Tercih Bildirim Formunda
“Astronomi ve Uzay Bilimleri” lisans programı ile ilgili en az bir yükseköğretim
programını tercih etmek gerekmektedir.
Bu yükseköğretim programında öğrenim görmek isteyen adaylar liselerin Fen, Fen
Bilimleri, Klasik Fen, Matematik, Tabii Bilimler alanından mezun iseler YGS ve LYS
sonuçlarına göre ÖSYM tarafından yapılan yerleştirme işleminde diğer alanlardan
mezun olanlara göre daha yüksek bir ağırlıklı puan elde etmekte ve öncelikle
yerleştirilmektedirler.
TÜRKİYE İŞ KURUMU 3
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Mesleğin eğitim süresi 4 yıldır, Lisans eğitiminde birinci yılda matematik ve fizik ağırlıklı
temel dersler, sonraki yıllarda bilgisayar kullanım becerisini artırmayı hedefleyen
dersler vardır.
Öğrenciler eğitimin
1. yılında; Matematik, Fizik, Fizik Laboratuarı, Soyut
Matematik,Analitik Geometri ve Genel Astronomi
2. yılında; Genel Astronomi,
Astronomi Tarihi, Küresel Astronomi, Teknik Elektrik, Astronomide Veri Analizi,
Astronomide Sayısal Çözümleme, Adi Diferansiyel Denklemler, Kısmi Türevli Denklemler,
Basıc Programlama ve Temel Kimya,
3. Yılında; Gezegenler Sistemi, İstatistik,
Astronomi, Astrofizik, Gök Mekaniği, Genel Programlama, Kuantum Fiziği ve Laboratuarı,
Elektronik ve Laboratuarı,
4. yılında; Astrofizik, Radyo Astronomi, Yıldız Atmosferi,
Güneş Fiziği, Gözlemsel Astronomi, Pratik Astronomi derslerini alırlar.Ay ve Güneş
Tutulmaları, Yüksek Enerji Astrofiziği, Nümerik Analiz, Çift Yıldızlar, Kozmolojiye Giriş,
Değişen Yıldızlar, Spektral Analiz Yöntemleri, Plazma Fiziği ve Galaksiler seçmeli
derslerdir.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA VE UNVAN
Eğitimini başarı ile tamamlayanlara"Lisans Diploması" ve” Astronom “ unvanı
verilmektedir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Astronomi bölümü bulunan fakültelerde araştırma görevlisi olarak akademik kariyere
başlayabilirler.Gözlemevlerinde astronom olarak görev alabilirler.Diyanet İşleri
Başkanlığının namaz vakitlerinin ve Hicri Takvimin hesaplanmasıyla ilgili biriminde
astronom unvanıyla çalışabilirler.
Meteoroloji, bilgisayar programlama, matematik ve fizik konularıyla ilgili alanlarda Kamu kurum ve kuruluşlarıyla, özel sektörde çalışabilirler. Bu
alanla ilgili eğitim görenlerin kendi alanlarında iş bulma olasılığı zayıftır. Son yıllarda
üniversitelerimizde çalışan Türk Astronomların sayısı 100 civarındadır. Ancak çoğu
öğrenimleriyle ilgili iş bulamasalar da matematik, fizik ve bilgisayarla ilgili işlerde çalışabilmektedirler.
EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ DURUMU
EĞİTİM SÜRESİNCE
Meslek eğitimi süresince kazanç söz konusu değildir. Ancak koşulları uyan öğrenciler
Yüksek Öğretim Kredi ve Yurtlar Kurumu'nun vermiş olduğu krediden, çeşitli kuruluşlar
tarafından sağlanan kredi ve burslardan faydalanabilirler.
TÜRKİYE İŞ KURUMU 4
EĞİTİM SONRASI
Üniversitelerde öğretim üyesi olarak çalışanlar Üniversiteler Kanununa göre ücret
alırlar.Astronom olarak çalışanlar ise teknik hizmetler sınıfından 8. derecenin 1.
kademesinden işe başlarlar.Astronomiyle ilgili lisans eğitimi almasına rağmen astronom
unvanıyla çalışmayanlar ise çalıştıkları ve yaptıkları işlere göre ücret alırlar.
MESLEKTE İLERLEME
Lisans eğitiminden sonra yüksek lisans ,doktora yapabilir,araştırma görevlisi olabilir ve
akademik kariyer yapabilirler. Astronomi bilimi dallarından (Genel Astronomi,
Astrofizik, Uzay Bilimleri vb.) herhangi bir alanda uzmanlaşabilirler.
BENZER MESLEKLER
Fizikçi,
Matematikçi,
Uzay Mühendisi.
EK BİLGİLER
ASTRONOMİ BİLİM
DALLARI
Güneş sistemi, yıldızlar, yıldız kümeleri, samanyolu diğer galaksiler, galaksi kümeleri ve
bu yapılar arasına yayılmış gaz ve toz bulutları astronominin inceleme alanındaki
cisimlerdir. Kullanılan inceleme yöntemi, amaç ve konuya göre iç içe girmiş birçok dala
ayrılan astronomi bilim dalları içinde en önemlileri genel astronomi, astrofizik ve uzay
bilimleridir. Pozitif bir bilim dalı olan astronominin astroloji ile ilişkisi yoktur.
GELECEKTE MESLEKTE
GÖRÜLEBİLECEK DEĞİŞİKLİKLER
Astronomi yaşamın kökenine hatta uzak geleceğine de ışık tutmaktadır. İnsanlık
astronomi bilgisini kullanarak evrende var olması beklenen yaşam kolonileriyle iletişim
kurma çabası içindedir. Uzak geleceğini başka dünyalarda aramaktadır.
Gelecek yüzyılda kurulması planlanan uzay istasyonları, ay üssü, mars üssü bu arayışın
birer adımıdır. Atılacak olan bu adımlar için gittikçe daha fazla astronomik bilgi ve daha
fazla teknolojik çalışma gerekmektedir.
Astronomik bilgi için gerekli olan deneysel çalışmalar büyük yatırımlar gerektirmektedir. Gelişmiş ülkeler, Türkiye bütçesini aşan çok büyük paralar harcayarak uzay araştırmaları yapmaktadırlar.
Ülkemizde batılı anlamda astronomi çalışmaları Cumhuriyet döneminde başlamış yavaş
fakat kararlı bir gelişmeyle bugüne gelmiştir. Astronomlarımız kısıtlı olanaklarla
çalışmalarını sürdürmektedirler. Bilimsel araştırmalara katılım gençlerde daha
fazladır. Son yıllarda genç astronom sayısında artış olmuştur. Ulusal gözlemevlerinin
kurulmasıyla aktif ve genç astronomlara gereksinme duyulacağı düşünülerek, genç
gökbilimcilerin yetişmesine verilen önem de zamanla artmaktadır.
TÜRKİYE İŞ KURUMU 5
Bu amaçla TÜBİTAK, Astronomi Derneği ve bazı araştırma uygulama merkezlerinin
desteğiyle sempozyumlar ve seminerler düzenlenmektedir. Gençler yurtdışındaki bilimsel
toplantılara katılmaları için teşvik edilmekte, üniversiteler ve TÜBİTAK gibi yurtiçi
kuruluşlarla NATO gibi yurtdışı kuruluşlar tarafından parasal olarak desteklenmektedir.
Böylece astronomi çalışmalarındaki gelişme zamanla artacaktır.