Theos Nedir?

Tanrı.

En yüksek varlık olarak düşünülen theos (Tanrı), antikçağ Yunan felsefesinde Ksenofanes ve Parmenides tarafından felsefe konusu yapılmıştır. Homeros-Hesiodos mitolojik çoktanrıcılığına karşı çıkan Kolofon’lu Ksnofanes tek tanrı (Yu. eis theos) vardır, der. O, ne yapı ve ne de düşünce olarak ölümsüzlere benzer.

Tüm gözdür, tüm kulaktır, tüm anlaktır. Değişmez ve devimsizdir. İnsansal biçim, nitelik ve davranışlar ona yakıştırılamaz. Homeros’la Hesiodos, resim yapmasını bilselerdi şüphesiz kendilerine benzeyen tanrılar çizecek olan öküzler gibi davranmışlardır. Parmenides de, ustasının bu savını geliştirerek, sürekli (Yu. Synekhes) ve bölünmez (Yu. Atomos) bir bütün (Yu. Pan) olan tekvarlık’ın savunusunu yapmaktadır.

Bu yüzden de değişme (Yu. Alloiousthai), bir kuruntu (Yu. Doksa)’dan ibarettir, der. Theos düşüncesi, bir yandan tüm tanrı (Yu. Pan-Theos) olarak kamutanrıcılığa (Panteizme), öbür yandan tanrıyla dolma (Yu. En-Theos) olarak coşkusal gizemciliğe (antuziazma), bir başka yandan da tanrının kendini seyredişi (Yu. Theoria) felsefeye ve bilime (teoriye) yol açmıştır.