Mozilla Firefox ya da kısaca Firefox,
Mozilla Vakfı tarafından geliştirilen özgür bir ağ tarayıcısıdır, eski Mozilla Suite'in yeniden tasarlanmasıyla, Netscape - Gecko tabanlı olarak, XUL kullanıcı arayüz dili ile hazırlanmıştır. Günümüzde İnternet kullanıcılarının yaklaşık olarak %20'si Firefox kullanmaktadır. Özellikle Endonezya, Almanya ve Polonya'da büyük başarı elde etmiş olup bu ülkelerde kullanım oranları sırasıyla %57 %45 ve %44 düzeyindedir.
Mozilla Firefox, Windows, Linux, Mac OS X, Android gibi yaygın işletim sistemlerini destekler.
Tarihçesi;
Firefox projesi: bünyesinde tarayıcı, e-posta istemcisi ve HTML düzenleyici, IRC sohbet eklentisisi özelliklerine sahip olan Mozilla Suite'in deneysel bir kolu olarak geliştirilmeye başlanmıştır. Netscape’in ticari kaygılarla sponsorluk anlaşmaları yapması nedeniyle yeni bir tarayıcı projesinin başlatılmasına ihtiyaç duyulmuştur. 3 Nisan 2003’te Mozilla'da, projenin odak noktasının Mozilla Suite’ten Firefox ve Thunderbird’e kaydırılması kararı alınmıştır.
Firefox'un Eylül 2002'de yayınlanan 0.1 nolu ilk resmi sürümünde adı Phoenix'dir.Ancak BIOS üreticisi “Phoenix Technologies” ile yaşanan sorunlar nedeniyle Mayıs 2003'te yayınlanan 0.6 nolu sürümünde adı Firebird olarak değiştirilmiştir. Ancak bu seferde, daha önceleri yayınlanmış olan Firebird isimli veritabanı yazılımı nedeniyle ismin tekrar değiştirilmesine karar verilmiştir. Tarayıcının Şubat 2004'te yayınlanan 0.8 nolu sürümünden itibaren “Mozilla Firefox” (ya da kısaca "Firefox") adı kullanılmaya başlanmıştır.
Özellikleri;
Firefox'un özellikleri hakkında detaylı bilgi almak için web sitesindeki özellikler sayfasını inceleyebilirsiniz.
- Zengin eklenti desteği. İhtiyaçlarınıza yönelik çeşitli eklentiler yükleyerek Firefox'a ilave özellikler katabilirsiniz.
- Persona temaları ve diğer temalar ile görünümünü değiştirebilme.
- Yer imleri, kurulu eklentiler ve parolalar için senkronizasyon desteği (masaüstü ve mobil dahil)
- Yer imlerini etiketlenebilir. Konum çubuğu üzerinde yer imlerinde arama yapılabilir.
- Özelleştirilebilir arayüz: Firefox üzerindeki düğmeler, alanlar ve çubukların yerleri değiştirilebilir, çıkarılabilir, yeni düğmeler eklenebilir.
- Gizli tarama: Bu özellik açıldığında gezintiler ile ilgili hiç bir kayıt tutulmaz.
- Dahili PDF okuyucusu. Firefox bünyesinde geliştirilen PDF okuyucusu sayesinde Adobe Reader vb. bir ek uygulama gerekmeksizin tarayıcı penceresi üzerinden PDF dosyaları okunabilir.
- Oturum kurtarma: Firefox beklenmeyen bir şekilde kapanırsa o sırada açık olan sekmelerinizin yanı sıra girmiş olduğunuz metinler ve süren indirmeler geri getirilir.
- Çökme koruması; Flash, QuickTime veya Microsoft Silverlight gibi yan uygulamalarından biri çöktüğünde Firefox'un geri kalan kısımları etkilenmez.
- İndirme yöneticisi; indirme işlemine ara verebilme, sıfırdan başlatabilme
- Dahili yazım denetimi (Henüz Türkçe desteği yok)
- RSS beslemesi okuyucu
- Eski yan uygulama tespiti: Flash, Java, Adobe Acrobat gibi yan uygulamaların güncel olup olmadıkları denetlenebilir.
- Web gelişticileri için web konsolu, inceleme, hata ayıklama, karalama defteri, stil editörü gibi araçlar.
Kullanımı;
Firefox'un kullanımı, kisişelleştirilmesi ve püf noktaları ile ilgili olarak Mozilla'nın resmi destek sayfası üzerinden geniş bilgi edinilebilir.
Mozilla Firefox, farklı amaçlara yönelik binlerce eklenti desteğine sahiptir. Bu eklentilere https://addons.mozilla.org adresinden ulaşabilir.
Bir sayfayı yenilemek için diğer tarayıcılarda olduğu gibi F5 tuşunu kullanabilir ancak bu, Firefox önbelleğini tamamen yenilemez. Sayfayı önbellekle (cache) beraber yenilmek için Ctrl + F5 kullanılmalıdır.
Firefox'da adres çubuğundan girilerek ulaşılabilen gizli bazı sayfalar bulunmaktadır.
about: — Firefox hakkında bilgi
about: buildconfig — Kullanılan araçlar ve parametreler
about: cache — Hafıza ve disk belleği hakkında bilgi
about: cache?device=memory — Hafıza belleği bilgileri
about: cache?device=disk — Disk belleği bilgileri
about: config — Gelişmiş kullanıcı ayarları (prefs.js) için grafik arayüz
about: credits — Mozilla Projesi'ne katkıda bulunanların listesi
about: license — Lisans sözleşmesi
about: plugins — Kurulmuş yan uygulamalar ve bunlar hakkında bilgiler
about: mozilla — Mozilla Kitabından özlü sözler
about: robots — Robotlar hakkında ayrıntılı bilgiler