Tabii Türk gümrüğü izin verirse..
Türkiye'de yaz konserlerinin başlaması için nefesler tutuldu. Organizasyon şirketleri ünlü grup ve sanatçılarla artık son kontakları kurup bir bir sözleşmeleri imzalamaya başladı.
KİMLER GELECEK?
Pop müziğin çılgın ismi Lady Gaga, sevilen şarkıcı Tori Amos, heavy metalin efsane isimleri Metallica ve Megadeth, giydikleri kostümlerle olay yaratan ve gerçekte kim olduklarına dair hiç bir iz bulunmayan Ghost gibi isimler Türkiye'ye gelecek efsanelerin bazıları...
PERDE ARKASINDA NELER YAŞANIYOR?
Peki bu konserler nasıl düzenleniyor? Bize bu müzisyenleri izlettirmek için organizatörler ne gibi zorluklara katlanıyor? Etkinlikler hangiekonomik koşullarda yapılıyor? Bir müzisyenle anlaşmanın şartları neler? Kısaca bir konser ya da festival düzenlemekle ilgili her şeyi Freebird Agengy'den Onur Sabuncu ile konuştuk.
Bu yaz düzenlenecek konserlerden Tori Amos, Rock Of Festivali (Megadeth, Wasp...) gibi etkinliklere imza atacak Freebird Agency adına konuşan Sabuncu, bir konserin nasıl düzenlendiğini, ne gibi ekonomik zorluklarla karşılaşıldığını bize baştan sona anlattı.
*Geçtiğimiz günlerde Children of Bodom ve Epica'nın da yer aldığı Headbangers Weekend'i düzenlediniz. Önümüzdeki günlerde ise heavy metal efsaneleri Megadethve WASP'ın da yer aldığı Rock Off Festival gibi büyük organizasyonlara imza atacaksınız. Peki yapacağınız ya da planladığınız diğer organizasyonlar neler?
Headbanger's Weekend (Children Of Bodom + Epica)
Hi-Voltage (Ghost + Trivium+Karnivool ve daha fazlası...)
Tori Amoskonseri
Rock Off Festival (Megadeth + Amon Amarth + WASP + Gojıra + Stratovarius + daha fazlası...)
*Reklam için ayırdığınız bütçe nedir?
İşin büyüklüğüne göre değişiyor, 5 bin TL'den 50 bin TL'ye kadar çıkabiliyor.
*Bir müzisyeni ya da müzik grubunu organizasyonunuz için seçerken hangi kriterleri baz alıyorsunuz? Neye göre bütçe ayırıyorsunuz? Bu seneki konserler için ne kadar bütçe ayırdınız?
Kısacası fiyat/performans değerlendirmesi yapıyoruz. Grubun maliyeti ve diğer maliyetleri toplayıp, bilet fiyatını ortaya çıkardıktan sonra, 'kurtarır rakamı'nı hesaplıyoruz. Eğer kurtarır rakamı, bizim beklentimize uyuyorsa konseri gerçekleştiriyoruz. Maalesef sadece grubun popülerliği yetmiyor.
*Bir grupla anlaşma süreci nasıl? Nelere dikkat edilir? Bir grupla anlaşırken yaşadığınız zorluklar nelerdir?
Öncelikle grup size hiçbir şekilde kaşesini söylemez, genelde teklif toplarlar (özel bir ilişkiniz yoksa). Bu nedenle, dediğim değerlendirmeyi yapıp, kurtarır sayısını hesapladıktan sonra, bütçe içerisinde gruba ne kadar verebiliyorsak onu teklif ederiz. Anlaşırken tek zorluk çıkarabilecek olan grubun ajansıdır.
Bazı ajanslar çok yavaş çalışır, cevap almanız gecikir vs... Bu durum kur farkı gibi olumsuzluklara yol açabilir. Mesela yakın zamanda olduğu gibi, grupla yazışmalara başladığınızda dolar 1,8 TL iken, devam eden süreçte 2,2'ye çıkabilir. Bu durumda anlaşmadan dönemeyebilirsiniz çünkü çoğu zaman kurun yükselmesi grupları bağlamaz.
Eğer sizin teklifinizi kabul edip, bir turne oluşturdularsa, geri dönüş şansınız olmaz. Dikkat edilmesi gereken, popülerliğine kanıp, yüksek ücretler ödememektir.
*Grubun istediği ses sistemi, grubun istekleri ve ihtiyaçları gibi unsurlar işin ne kadarlık kısmını oluşturuyor? Bugüne kadar düzenlediğiniz konserlerde hiç sıra dışı ya da sizi çok zorlayan isteklerde bulunan gruplar oldu mu?
Bazı gruplar sistemlerini tamamen kendileri getirir. Bazı gruplar ise yerel prodüksiyon ister. Bize gelen istekleri, çalıştığımız ses-ışık firmasına göndeririz. Sonra grubun ses-ışıkçılarıyla bizim firmanın elemanlarını konuştururuz. Genelde orta yol bulunur. Şimdiye kadar pek sıra dışı bir istekle karşılaşmadık. En fazla Türkiye'de bulunmayan ya da çok zor bulunan marka içecekler istediler. Onun dışında çok ekstra bir istekle karşılaşmadık.
*Türkiye'nin bir AB üyesi olmaması sizi nasıl etkiliyor? Bu durum turne rotasını nasıl etkiliyor?
Bunun pek bir etkisi yok. AB'nin ülke olarak gelir düzeyimizi değiştirebilecek olması, vizelerin kalkacak olması tabii ki bir etken olur. Ama turneyi doğrudan etkilemez. Sonuçta turneyi oluşturan coğrafi konumumuz.
*Gümrükte karşılaştığınız sorunlar neler?
Gümrük çalışanlarımızın geneli maalesef bu konuda pek anlayışlı değiller. Sınırdan geçemediği için iptal olan, iptalin eşiğinden dönülen birçok konser oldu. Depeche Mode bunun en çarpıcı örneği. Yine Placebo tırları geçemediği için ancak ertesi gün yapılabilmişti. Steve Vaikonserinin Ankara ayağı iptal edilmek zorunda kaldı. Gümrük, özellikle tırlarla gelen gruplar için büyük bir sorun.
*Bilet fiyatları hangi kriterlere göre ayarlanır?
Tamamen kitlenin gelirine göre. Dolar kuru yüzde 25 artınca, biletleri de aynı oranda attıramazsınız. Bilet fiyatları tüm gider ve gelirlerden bağımsız olarak hesaplanmalıdır. Bahsettiğim kurtarır rakamını, bilet fiyatına göre doğru hesaplarsanız, sorun yaşamazsınız.
*Konser içinde yiyecek içecek ya da merşandiz standlarını neye göre kiraya verirsiniz?
Genelde yiyecek ve içecek satışını kendimiz yaparız. Merşandiz için ise yıllardır çalıştığımız firmalar gelir, onlardan kira almayız.
*Çıkan yasa sonucu alkollü içecek firmalarının festivallerden çekilmesi sonucu oluşan sponsorluk boşluğunu nasıl kapattınız?
Kapatılmadı. Şu anda çoğu konser sponsorsuz yapılıyor ve çoğu konser de zarar ediyor maalesef.
*Konserlerinizin iptali halinde ne gibi girişimlerde bulunursunuz?
İptal sebebine bağlı olarak değişir. Mücbir sebep varsa, tüm ödenen-alınan bedeller iade edilir ve konu kapanır.Satıştan dolayı iptal ediliyorsa, sanatçıyla konuşulur.
*Geçen sene Gezi parkı protestoları nedeniyle iptal olan konserleriniz nelerdi? Bu konserlerin telafisi olacak mı? İptal olan bu konserleri bu sene izleyebilecek miyiz?
Direkt yaptığımız bir konsere denk gelmedi. Ancak danışmanlığını yaptığım Hi-Voltage iptal oldu. Slayer - Stratovarius ve Cradle Of Filth sahne alacaktı. Telafisi olabileceğini sanmıyorum. Sanatçıları bağlayan bir şey olmadığı için, hemen hemen iptal edilen tüm konserlerde sanatçılar ücretlerini aldılar. Organizasyon şirketleri büyük zarar etti.