Sürüngenlerde üreme nasıldır?
Sürüngenlerde Üreme:
Optimal iklim koşullarına veya terraryumlardaki klima şartlarına bağlıdır. Tropikler haricinde, üreme zamanı artan gün uzunlukları ile yaz sonuna kadar devam eder. Üreme periyodunu uzun ve kısa gün fenomenleri veya çevre temperatürü uyarır.
Çiftleşme davranışları çok çeşitlidir. Optik (görme), akustik (ses) veya olfaktorik (koku) olarak etkilenebilir. Sucul kaplumbağalarda erkek yüzme oyunları yapar. Karasal olanlarda erkekler dişiyi takip ederek, karapaks ile vurarak dişiyi etkilemeye çalışır. Kertenkelelerde çiftleşme davranışları çok çeşitlidir. Esasta erkek aynı türden olan dişilere karşı bir yıldırma gösterisi yapmak suretiyle territorial’dir. Erkekler üreme zamanı oluşan crista yahut boyun bölgesinde bariz renklenme ile dişileri cezbetmeye, ayrıca taktil uyarma ile yani dokunarak, etkilerler.
Yılanlarda çiftleşmede, erkek optik olarak dişi tarafından uyarılır. Buna karşılık erkek taktil olarak dişiyi etkiler. Başı ile dokunur veya vücudunu dolar. Bilhassa varanlar ve zehirli yılanların erkekleri arasında birbirine üstünlük mücadelesi olur. Varanlar güreşerek birbirini zemine çarpmaya çalışırlar. Engerekler zehir dişini kullanmaksızın birbirlerini yıldırırlar.
Şekil 125: Reptillerde bazı aşk oyunları (Porter, 1972; Halliday ve ark., 1986’den değiştirilerek).
Şekil 126: Bazı reptille