Matbaacı Benjamin Franklin
İsmail Şen
İstanbul Ticaret 12 Ağustos 2011

1706’da bir sabun ve mum imalatçısının oğlu olarak dünyaya gelen Benjamin Franklin’in 16 kardeşi vardı. 10 yaşında okulu bırakıp, matbaacı ve liberal gazeteci ağabeyi James’in yanına çırak giren Benjamin, 24 yaşına geldiğinde kendi matbaasını ve gazetesini kurdu.

Çok yönlü kişiliği erken yaşlarda belirginleşen Franklin, çeşitli konuların tartışıldığı bir fikir kulübü, Amerikan Felsefe Derneği’ni, Franklin Akademisi’ni, bir kütüphane, gönüllü yangın söndürme kuruluşları ve hastane kurdu.

Filedelfiya’daki ilk matbaasını çeşitli kentlere yaydı.

Farklı sektörlere girdi; yangına karşı sigorta yapan bir şirket kurdu.

Müteşebbisliği yanında, mucitliğiyle de ünlüdür. Yakın ve uzak görüşü kolaylaştıran camların birlikte kullanıldığı bifokal gözlük, yıldırıma karşı paratoner, Franklin sobası, kilometre sayacı gibi icatlarının yanında güneş ışığından daha fazla yararlanmak için yaz ve kış saati uygulamasını başlattı.

Sadece bu kadarını yapsa bile ansiklopedilerde mutena bir yeri olabilecek Benjamin Franklin, siyasete de girdi ve Amerika Birleşik Devletleri’nin “kurucu babaları”ndan biri oldu.
Gazetesinde yaptığı bağımsızlık taraftarı yayınları sayesinde Amerikan Kongresi’ne seçilen Benjamin Franklin, 1776’da tam 70 yaşındayken, Thomas Jefferson ve John Adams ile, Bağımsızlık Bildirgesi’ni hazırladı.

Amerikan Bağımsızlık Savaşı sonrası İngiltere’yle yürütülen barış görüşmelerinde görev aldı. Ölmeden önce Filedelfiya Anayasa Kurultayı’nın çalışmalarına katıldı.

20 bin kişinin katıldığı 1790 yılındaki cenazesinden sonraki yıllar boyunca, şehirlerden, savaş gemilerine, caddelerden okullara kadar sayısız yere adı verildi. Halen 100 dolarlık banknotlardaki görüntüsüyle meşhurdur.