İkinci Abdülhamit devrinin önde gelen yöneticilerindendir. Aslen Halep'lidir. Sayyadi ailesine mensuptur. Osmanlı bürokrasisinde şeyhülislamlıktan önce en yüksek dini mevki olan Rumeli Kazaskerliği'ne kadar yükselmişti. Abdülhamit Han'ın en yakınlarından biri oldu. Özellikle Arabistan sorunlarında danışmanlık yaptı.



HAKKINDA YAZILANLAR

Sayyadi'nin Ortadoğu’da nüfuzu çok büyüktü
Doğan Pur
www.dunyabizim.com

II. Abdülhamid’in danışmanı Şeyh Seyyîd Muhammed Ebû’l-Hüdâ es-Sayyâdî, aynı zamanda bir Rıfai şeyhiydi.

Ebû’l-Hüdâ es-Sayyâdî’nin asıl adı “Muhammed” olup, künyesi “Ebû’l-Hüdâ”dır. Irak ve Sûriye’de “Sayyâdî” nisbesiyle bilinen kabileden olduğu için “Sayyâdî” denilmiştir. 1849-50 yılında Sûriye’de, Ma’arratü Nu’manbölgesindeki Hanşeyhûn kasabasında dünyaya geldi. Nesebleri Hz. Hüseyin Efendimize (r.a.) ulaşmaktadır. Babası Rifâîyye tarîkatına mensupŞeyh Hasan Vâdî’dir. Babasının etkisiyle Halep Şeyhü’l-Meşihat dâiresinin şeyhi Seyyîd Alî ibn Hayrullah es-Sayyâdî‘ye bağlanmış ve kendisine Rifâîyye tarîkatı icâzetnâmesi ve hilâfeti verilmiştir.

Abdülhamid’in en yakın danışmanlarındandı

Daha sonra önce Halep, Bağdat ve Diyarbakır‘da ‘Nakîbü’l-Eşrâf’lık görevlerinde bulunmuş, ardından 1876 yılında İstanbul’a gelerek Sultân II. Abdülhamid Han’ın yakınları arasına katılmış ve ‘Şeyhü’l-meşâyihlik’ vazifesini üstlenmiştir. Bu hızlı yükselişini çekemeyen çevreler tarafından padişaha şikâyet edilmiş ve bir müddet gözetim altında tutulmak üzere memleketine gönderilmiştir. Ancak kendisini tutan hükümdar tarafından tekrar İstanbul’a davet edilmiş ve ilmîye rütbelerini sırasıyla geçerek Rumeli Kazaskerliği’ne getirilmiştir. 1878’de İkinci Meclis-i Mebusan’a Halep temsilcisi olarak girmiş, meclisin feshiyle padişahın danışmanı olarak sarayda kalmıştır. Arapları iyi tanıması, onlara yönelik politikalar üreten siyasi kabiliyet ve becerileri nedeniyle padişahın itimat ettiği yakın danışmanlarından olmuştur. Yaklaşık yirmi sene boyunca Hilâfet ve İslâm birliği için çalışmış, hükümdara destek olmuş, Suriye’deki karışıklıklara müdahil olarak fikirleri ve nüfuzu ile bu karışıklıkları engellemiştir. Aynı zamanda Tercümân-ı Hakîkat’de Araplar’a hitap eden makaleler kaleme almıştır.

Şeyh Ebû’l-Hüdâ Efendi, II. Meşrûtiyet’in ilânından sonra, Yıldız Sarayı Kütüphanesi’nde görevli oğlu Hasan Halit ile beraber hafiyelik suçlamasıyla tutuklanmıştır. Sultan II. Abdülhamid Han’ın tahttan indirilmesinden az bir zaman önce, geçirdiği uzun bir hastalığın ardından Şubat 1909’da Büyükada’daki köşkünde Hakk’ın rahmetine kavuşmuştur. Naaşı çok kalabalık bir cemaat ile Eyüp’te Yahyâ-zâde Tekkesi yanındaki Ebû’l-Hüdâ Kütüphânesi’nde bulunan türbeye defnedilmiştir.


Kabri Eyüp’den Haleb’e nakledildi

1964 yılında kabr-i şerifleri açılarak mübarek cesetleri, Halep’te Halep kalesine muntazır Sultan Abdülhamid Han tarafından yaptırılan Evkaf Müdürlüğü binası içindeki türbeye nakledilmiştir. Eyüp’de, Saçlı Abdülkâdir Efendi Câmii’nin (Yahyâ-zâde Tekkesi) yanındaki küçük ebadlardaki türbede üç kabir bulunmaktadır. Bunlardan ikisi erkek, diğeri ise hanım mezarıdır. Burada Sayyâdî-zâdelerden şu zâtlar medfûndur;

-Hüve’l-Bâkî/ Sülâle-i tâhire-i Rifâîyye’den/ Sayyâdî-zâdelerden/ Es-Seyyîde Nûriye Melek Hanımın/ Rûh-u şerîfelerine el-Fâtiha/ Sene 1315 (1897)


Tarikat-ı Aliyye-i Rıfaiyye-i Sayyadiyye

Sayyâdilik, Rifâîyye tarîkatının İzzeddîn Ahmed es-Sayyâdî’ye (vefât:670/1271) nisbet edilen koludur. XIX. yüzyılın son çeyreğinde Şeyh Seyyîd Muhammed Ebû’l-Hüdâ es-Sayyâdî tarafından İstanbul’a getirilmiştir.

Beşiktaş Ebû’l-Hüdâ Tekkesi Beşiktaş’ta, Cihannüma Mahallesi’nde, eski adı Hasırcıbaşı Sokağı olan Hasırcı Veli Sokağı’nda bulunmaktaydı. Günümüzde mevcut olmayan bu tekke, Sultân II. Abdülhamîd Han’ın yakınlarından olan Ebû’l-Hüdâ Efendi’nin adını taşımaktadır. Söz konusu tekkenin tesis sebebi, ayrıcı Yıldız Sarayı’nın yakınında yer alması, özellikle Araplar arasında yaygın olan tarikatlara bağlı kimi şeyh efendilerin, padişah Sultan Abdülhamid’in Panislâmizm siyasetinde önemli bir yer tutmasıyla açıklanabilir. Tekkenin vakfiyesi 1907 tarihlidir. Ebû’l-Hüdâ Efendi’nin vefatından sonra tekkenin bir müddet faaliyetini durdurduğu tahmin edilebilir. Daha sonra tekrar canlandığı anlaşılan tekkenin son şeyhi Sefîne-i Evliyâ’da Şeyh Seyfeddîn Efendi olarak belirtilmiştir. Ancak tekke II. Abdülhamid Han devrindeki parlaklığını kaybetmiştir. Tekke ve zâviyelerin kapatılmasından sonra mescid-tevhîdhâne bölümü kadro dışı bırakıldığı için Ebû’l-Hüdâ Tekkesi işlevsiz kalarak harap olmuş ve 1929 senesinde 2525 lira bedelle satılmış ve yıktırılmıştır.


Şehremîni Ebû’l-Hüdâ Tekkesi

Fatih Şehremini’ndeki Cafer Ağa Mescidi’ne, Ebû’l-Hüdâ Efendi’nin kardeşiSeyyîd Mehmed Nûreddîn Beyefendi adına Rifâîyye-Sayyâdîyye meşihatı koydurmak suretiyle, kaynaklarda “Ca’fer Ağa”, “Hacı Sâfî”, “Hüdâiyye”, “Sâfî Efendi” gibi adlarla anılan ikinci bir tekke kurulmuştur.

Ebû’l-Hüdâ Kütüphânesi

Kütüphane, Eyüp’de, Rifâîyye tarîkatına bağlı Yahyâ-zâde Tekkesi yanına 1313/1895 senesinde inşâ edilmiştir. Günümüzde sadece yüksek temel kaidesi gelebilmiştir. Kaide iri Malta taşları ile kaplanmıştır. Eni 6, boyu ise 11 adımdır. Kapısı, cami sahnına açılmakta olup üzerinde şu kitâbe vardır:”Kütübhâne-i Sayyâdîyye-i Rifâîyye/ Sudûr-ı a’zamdan ve sâdat-ı kirâmdan Sayyâdî-zâde semâhatlü siyâdetlü/ Seyyîd Muhammed Ebû’l-Hüdâ Hazretleri tarafından vakf ve inşâ olunmuştur. 1313 (1895)” Kütüphânenin bir bölümü ise aile fertleri için türbe olarak kullanılmaktadır.




HABER

EBÜL-HÜDÂ'NIN ESERİ YAYINLANDI

TARÎKU’S-SAVÂB / SALAVÂT-I ŞERÎFELER (Arapça Orijinal Yazma Nüshanın Tıpkı Basımı ve Tercümesi)

SULTAN İKİNCİ ABDÜLHAMİD HAN’IN YAKIN DOSTU
DÜŞMANLARININ KORKULU RÜYASI VE EHL-İ SÜNNET İNANCININ YILMAZ SAVUNUCUSU EBÜ’L-HÜDÂ MUHAMMED ES-SAYYÂDÎ ER-RİFÂÎ HAZRETLERİ’NİN EN GÜZEL ESERİ.

Allah'a yaklaşmak ve O'nun rızasını kazanmak için Allah'ın kitabı Kur'ân-ı Kerîm'i okuduktan sonra, en güzel vesîle sebebi ve maksuda ulaştıran yolların en güzeli, Seyyidimiz, Efendimiz Resûlullah (sallallâhü aleyhi ve sellem) üzerine çok çok Salavât-ı Şerife getirmektir. Bunun için EFENDİLER EFENDİSİ (sallallâhü aleyhi ve sellem) üzerine yazılmış bulunan Salavât-ı Şerîfeleri küçük bir kitapçıkta toplamayı arzu ettim ve bu kitapçığın adını;
“TARÎKU'S-SAVÂB Fİ'S-SALAVÂTİ ALE'N-NEBİYYİ'L-EVVÂB”
diye isimlendirdim. Bu konuda en sahih rivâyetlerle Seyyid Ahmed er-Rifâî Hazretlerine atfedilen mübârek metinleri nakletmeye özel itina gösterdim. Allah (celle celâlühû), O'nun soyundan ve zürriyyetinden razı olsun.

Kitap Özellikleri:
135 Gram Mat kuşe Kağıt
5 Renk Lüks Ofset Baskı
Altın Yaldız Baskılı Lüks Cild
11*16 Ebadında
160 Sahife