Siklamen deyince aklınıza sadece sera ve fidanlıklardaki beyaz pembe çiçekler gelmesin. Bu yumrulu bitkinin ülkemizde korunması gereken en önemli doğal bitki örtüleri arasında yer aldığını biliyor musunuz?
M.Ö. 371-287’de yaşamış ve botanik terimlerinin babası sayılan Theophrastus siklameni Cyclamen daire anlamına gelen kyklos’dan esinlenerek kyklaminos olarak adlandırmıştır. Bunun nedeni bitkinin Yunanistan’da yetişen bir türünün düzgün yuvarlak yumrularıdır. Daha ileriki dönemlerde bir süs bitkisinden çok tıbbı yararları üzerinde durulmuştur. Çıban tedavisindemüshil ve kusturucu ilaç olarak kullanılmış. Süs bitkisi olarak kültüre alınması 18. yüzyılı bulmuş bunu izleyen dönemlerden günümüze bugün çiçekçilerde görülen zengin varyetelere gelinmiştir. Dünyanın en zengin siklamen türüne sahip Türkiye’de toplam 10 tür bulunur. Kuru havanın egemen olduğu yaz aylarında toprak altında yumru şeklinde şişkin gövdeler uyku dönemlerine girer. Sonbaharda yuvarlak ya da kalp biçiminde yaprakları belirir. Çiçekleri beşi birden geriye kıvrılmış beyaz pembe ya da morumsu çiçek yapraklarıyla (petal) dikkat çeker. Bazı türlerinin çiçekleri Hindistan cevizi bal gibi kokar.
DOĞAL ORTAMDA SİKLAMEN
Siklamen de ülkemizin diğer değerli doğal bitkileri kardelen ve orkideyle ne yazık ki aynı kaderi paylaşıyor kısaca yok oluyor. Bunun en büyük nedeni artan tarım ve yerleşim alanlarının genişlemesi ve benzer koşulların çoğalması. Özellikle ormanların gün geçtikçe azalması gölgelik ve nemli alanları seven bu bitki için olumsuz bir etken.
BAHÇEDE YER AÇIN
İster güneyde ister kuzeyde olsun siz istedikten sonra siklamen bahçenizde kolayca yetişebilir. Ancak siz yine de isteklerine kulak tıkamayın. Toprağının bol humuslu olmasını ister ve gölgelik alanlardan hoşlanır. İlkbaharla birlikte yapraklar dökülünce bitki sonbaharda başlayan yağmurlara kadar uyku dönemine girer. Bulunduğu alana hızla yayılır sonbahar ve kış başlangıcında bahçeye renk ve hareket verir.
SATIN ALIRKEN DİKKAT!
Her yerde kolayca bulabilirsiniz onu. Ancak alırken dikkatli olmaya çalışın. Güzel çiçekleri albenili renkleri yapaymış izlenimi veren pırıl pırıl yaprakları iyi hoş dabirdenbire solan yapraklaryumuşayan saplar aaafinizi kaçırabilir. Peki böyle bir durumda ne yapmalısınız? Durmadan su ve besin vermek bitkiyi öldürür. Çiçekler solmaya başlayı nca sulama adım adım kesilmeliyapraklar tamamen solunca tamamen kesilmelidir. Saksıyı serin ve gölgelik bir yere koyun ve sonbahar başı yumruyu söküp toprağını yenileyin. Yapraklar belirinceye kadar sulayın. Yapraklar tamamen çıkınca çiçeklenmenin bolluğu için sulamayı 15 günde bir yapın. Dilerseniz sulama suyuna çiçek besini de ilave edebilirsiniz. Unutmayın güzel ve sağlıklı bir bitki iyi bir uyku dönemi ister. Kaynak: Türkiye’nin Siklamenleri Brian Mathew ve Neriman Özhatay (Siklamen Derneği 2001)