Önemli Gelişmler;
Orta Asya
- 630: Doğu Göktürk Kağanlığı'nın Çin egemenliğine girmesi, Batı Göktürk Kağanlığı'nın Çin etkisine girmesi
- 639: Göktürk prensi Kürşad'ın Çin sarayında ihtilal denemesi
- 659: Batı Göktürk Kağanlığı'nın Çin egemenliğine girmesi
- 673-674: Arapların Maveraünnehir'e ulaşması ve Buhara'yı kuşatması.
- 674: Paralı Türk askerlerinin (Memlûkler) Arap ordularında görülmeye başlanması
- 681: İkinci Göktürk Kağanlığı'nın kuruluşu
- 699: Türgiş Hanlığı'nın kuruluşu (bugünkü Kırgızistan topraklarında)
Doğu Avrupa
- 616: Avarların İstanbul'u birinci kez kuşatması
- 621: Avarlar'ın yönetimindeki Slavların ayaklanması, Balkanların Slavlaşmasının hızlanması
- 626: Avarların İstanbul'u ikinci kez kuşatması ve ağır kayıplar sonucunda gerilemeye başlaması
- 626-627: Doğu Roma İmparatoru Herakleios'un Hazarlar'dan yardım istemesi, Hazarların Sasaniler'i yenerek Kafkasya'yı işgali
- 630: Batı Göktürk Kağanlığı'na bağlı Don-Volga havzasında yerleşik Hazarlarınbağımsız olması, Karadeniz'in kuzeyinde ise Büyük Bulgar Hanlığı'nın kurulması
- 651-652: Sasaniler'i yıkarak tüm İran'ı ele geçiren Arap İmparatorluğu ile Hazarların savaşı
- 678: Hazarların batıya doğru baskısıyla Büyük Bulgar Hanlığı'nın bölünmesi
- 680: Balkanlara inen Bulgarların Birinci Bulgar Devleti'nu kurmaları
Bulgarların bölünmesi:
Alıntı ile Cevapla
