Sigaranın beden sağlığına zararlarının yanında deri üzerindeki olumsuz etkileri de oldukça fazladır.sigaranın yani nikotinin toksik etkisi yanması ile ilgilidir çünkü bu süreçte birçok kimyasal...

Sigaranın beden sağlığına zararlarının yanında deri üzerindeki olumsuz etkileri de oldukça fazladır.

Sigaranın yani nikotinin toksik etkisi yanması ile ilgilidir çünkü bu süreçte birçok kimyasal madde ve bileşik açığa çıkar. Kesin olarak kanser yapıcı olduğu bilinen fenol, katran, aldehidler gibi maddelerin yanında damarlar üzerinde büzüştürücü etki ve aterom plakları oluşturucu etkili maddeler, prooksidanlar veya yağ hiperplazisi yapan maddeler de ortaya çıkmaktadır.

Estetik açıdan sigara içen bir kişiye söylenebilecek en uygun cümle “cildinizin canlılığını dumanla üflüyorsunuz” olabilir. Sabah akşam kremleri, canlandırıcı onarıcı kremler, özel bakımlarla cildinin sağlığını korumaya çalışan birinin yapabileceği en büyük iyilik sigara içmeyi kesmek olmalıdır. Çünkü derimiz nikotinden nefret eder!

Sigara içen kişinin derisini hemen tanımak mümkündür ve bir dermatolog bir bakışta bunun farkına varır: “smoker face” sigara içen yüzde derinin rengi mat, grimtırak, sanki gölgelidir. Özellikle ağız çevresinde ve göz kenarlarında kırışıklıklar, yanaklarda güneşin katılımcı etkisiyle kırışıklık ve lekeler belirir. Deri kalınlaşır bununla beraber dumanın ısısı ve çıkan toksik maddeler bir yağ bezi hiperplazisini de artırır. Gözenekler genişler, sebum üretimi artar, komedonlar, mikrokistler ve özellikle kulaklar çevresi ile çene bölgesinde yağ kistlerinin oluşumu artar. Yüzde dekolte bölgesinde çok sayıda anjiom ve telanjiektaziler oluşur. Ancak zararlı etkiler deriyle sınırlı kalmaz, saçlar ve tırnaklar da etkilenir. Dökülmesi artan, kuru kırılgan saçlar yanında tırnaklarda da sararmalar meydana gelir. Dişlerde renk değişiklikleri, gingivit ve parodontit, dilde ise çok sigara içenlerde ortaya çıkan siyah kıllı dil tabir edilen kalın bir plak oluşumu görülür.

Tüm bu estetik değişiklikler yanında bazı deri hastalıkları seyrine de zararlı şiddetlendirici etkilerinden bahsedilmektedir. Sedef, atopik dermatit, bazı kontakt ekzemalar gibi yangısal dermatozlara etkisi yanında akne, hidradenit, epidermik kistlerin oluşumuna da katkıda bulunmaktadır. Ateroskleroza etkisi artık tartışılmayan sigaranın damarlar üzerindeki zararlı etkisi Raynaud ve Buerger gibi deri hastalıklarında uç bölgelerdeki dolaşımı bozarak olası nekrozlara yol açabilmektedir. Yine vazokonstriksiyon yani damarların daralması deriye oksijen transferini azaltarak onarım sürecini etkilemekte sikatris oluşturma kapasitesini azaltmaktadır. Bu da cerrahide, özellikle estetik cerrahide iyileşme sürecinde sıkıntı yaratmaktadır.

Nispeten zararsız olan bu değişiklikler yanında nikotinin deri kanserleri üzerinde de etkisi vardır. Ağız boşluğunun epidermoid kanserleri, alt dudağın lökoplazileri ( beyaz veya kızarık alanlar ), güneşle birlikte etki ederek yüzde aktinik ve solar keratozların oluşumu ( yangılı kızarık kabuksu alanlar ) yanında son yıllarda bazı jinekolojik ve anal bölgenin epidermoid kanserlerinde de nikotinin etkisi vurgulanmaktadır.

Uzm. Dr. Arpi Tırpancı
Deri ve Zührevi Hastalıklar Uzmanı