AmilazNedir?

Amilaz,nişastanın sindiriminde rol oynayan protein yapılı bir enzimdir. Pirinç,patates, buğday, mısır, patates, bakla, fındık, fıstık gibi besinlerinyapısında bol miktarda nişasta bulunur. Bu gibi gıdaların sindirimi ağız içindeamilaz sayesinde başlar ve ince bağırsakta devam edip orada sonlanır.Amilazın en önemli oluşum yeri pankreastır. Bununla birlikte karaciğer, tükürük bezleri, yumurtalık ve böbreklerde az miktarda da olsa amilaz üretilmektedir.

Amilazyüksekliği nedir ?

Amilazbedenin doğası gereği idrar ve kanda az miktarda bile olsa bulunur. Amilazınhafif yüksek olması her zaman önemli bir hastalığa işaret etmez. Kandakiamilazın genellikle üçte biri pankreas, üçte ikisi ise tükürük bezlerikaynaklıdır. Amilazın pankreastan geçiş yolunun herhangi bir sebeple tıkanmasıhallerinde, kan serumu ve idrardaki amilaz enzimi düzeyi yükselir. Bu durumaamilaz yüksekliği denir.

VücutAmilaz Enzimi Düzeyi Ne Zaman Artar?

Amilazdüzeyinin yükselmesinin birçok sebebi vardır. Ama en fazla tükürük bezlerindençok pankreas kaynaklı olduğu bilinmektedir. Amilaz enziminin, kandakimiktarının normal değerlerinden (Normal Değerler: 60–180 U/L) yüksek olması ilkolarak bu organlarda bir rahatsızlık olabileceğini düşündürmelidir.

Amilaz seviyesinin yüksek olmasında etkili olan bazı sebepleri:

• Pankreas enzimlerinin üretimini artıranilaçlar

• Pankreas kanalının ağzında bulunan kasınişlevindeki bir bozukluk

• Pankreas salgısını uyaran ilaçlar.

• Akut pankreatit

• Kronik pankreatit

• Kolesistitis

• Pankreas taşında

• Peptik ülser perforasyonları (mide – barsakdelinmeleri)

• İlaçlar (Aspirin, asparajinaz, azathioprine,kortikosteroidler, cyproheptadine, narkotik analjezikler, oral kontraseptifler, rifampin, sulfasalazine, vethiazide)

• Şiddetli şeker koması

• Akrep sokması

• Makroamilazemi

• Tükürük bezi hastalıkları (Kabakulak, Tükürükbezinin taşı)
• İlerlemiş böbrek yetersizliği

• Akut safra kesesi taşları
• Barsak tıkanmaları

• Metanol zehirlenmesi
• Akut alkolik zehirlenme

• Akciğerin küçük hücreli tümörleri

Çocuklarda Amilaz Yükselmesi:

Çocuklardaise amilaz enziminin kan ve idrardaki miktarlarının artmasının en önemli sebebikabakulakhastalığıdır. Buhastalıkta tükürük bezleri iltihaplandığından, hastalığı teşhis ve takipedilebilmesi için kan ve idrar örnekleri alınarak amilaz enziminin ölçülmesigerekebilir.
Bunlardan en önemlisi olan ve en sık karşılaşılanı olan akut pankreatithakkında kısa bir bilgi verelim.
Pankreasta üretilen amilaz enziminin bağırsakta etkinleşmesi gerekir. Amilaz,tam açıklanamayan nedenlerle pankreasın içinde aktif hale geçmesi sonucu yıkıcıetkiler oluşturur. Sonuçta pankreasın kendi kendini sindirmesi biçiminde ortayaçıkan akut pankreas iltihabı başlar. Anatomisi bozulan pankreas enzimleriniyavaş yavaş kana vermeye başlar. Bu da kan da amilaz düzeyinin artmasına neden olur.

Akut Pankreatitte Belirtiler:

Akutpankreas iltihabının ilk belirtisi ağrıdır; ağrı aniden ortaya çıkar,süreklidir, iyileşme göstermez ve kanun üst bölgesinden kaynaklanıp giderekbütün karna yayılır. Ardından kusma, ishal, bağırsak bozuklukları ve olguların çoğunda klinik durumun ağırlaşmasına işaret eden bir şok tablosu görülür.

Amilaz Yüksekliği Tedavisi:

Kandaamilaz düzeyinin yüksek olduğu durumlarda tedavi için mutlaka bir doktoragörünmelisiniz. Yukarıda sıralandığı gibi yüksek amilazın birçok bilinen nedeniolduğundan ihmal edilmemelidir. Doktorunuzun tavsiyelerine mutlaka uymalısınız.Doktora gitmeden başkasına iyi gelen ilacı ‘bana da iyi gelir’ diyekullanmamalısınız. Alkol, sigara ve çok yemek yeme gibi alışkanlıklarınız varsaterk etmelisiniz. Aşağıda pankreas kaynaklı amilaz yükselmelerinde uygulayabileceğiniz bitkisel tedavi metotları bulunmaktadır.