Obezite, çağın salgın hastalığı. Günümüzde düzensiz ve sağlıksız beslenme alışkanlıklarına hareketsizlik de eklenince çocuk, genç, yetişkin obez hasta sayısı tüm dünyada durdurulamayan bir hızla her geçen gün artıyor. Yakın gelecekte 3 kişiden 2’sinin obez olacağı tahmin ediliyor. Sokakta oyun oynamayı unutan, bilgisayar başında geçirdikleri saatlerin artması ile enerji harcayacak aktivitelerden iyice uzaklaşan, üstüne bir de bol kalorili atıştırmalıkla beslenen çocuklar kolaylıkla obezite hastası olarak karşımıza çıkabiliyor. Acıbadem Bursa Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Bülent Öztürk, çocukluk dönemindeki obezlerin yüzde 35’inin, ergenlik dönemindeki obezlerin de yüzde 80’inin yetişkinlik döneminde obezite hastası olduğunu belirtiyor. Her 10 erişkin obezden 3’ü de çocukluk döneminde de bu sorunu yaşamış oluyor. Peki ya Sağlık Bakanlığı’nın “obezite, obezite ameliyatlarından daha riskli” diyerek yeni düzenlemeler getirmeye hazırlandığı, Diyanet İşleri’nin “obezite ameliyatlarının gerekli durumlarda yapılması gerektiği”ne yönelik fetva verdiği obezite nelere yol açıyor? Dr. Bülent Öztürk, sanılandan daha zararlı olan obezitenin neden olduğu 10 hastalığı


SOLUNUM HASTALIKLARI
Hızlı kilo alma solunum yolu hastalıklarının gelişimi açısından önemli bir risk faktörü. Obez yani halk arasında bilinen adıyla aşırı kilolu insanlarda sıkça solunum yolu hastalıkları görülebiliyor. Nefes almada zorluk, kesik kesik nefes alma problemi ve astımın yanı sıra hayati sağlık sorunlarına neden olabilen uyku apnesi de bu sorunlar arasında yer alıyor. Araştırmalar uyku apnesi olan kişilerin kiloluysalar mutlaka fazla kilolarından kurtulmaları gerektiğini gösteriyor.




ŞEKER HASTALIĞI

Dünyada olduğu gibi Türkiye’de de şeker hastalarının sayısı hızla artıyor. Üstelik son yıllarda çocukları da vuran bir hastalık haline geldi. Öyle ki tip 2 Diyabet olarak adlandırılan yetişkinlerde 40-50 yaşlarından itibaren görülmeye başlayan hastalık artık çocukları da kıskacına almış durumda. Çocukluk yaş gruplarında obezite giderek arttığı için tip 2 de çocuklarda eskiye kıyasla daha sık görülüyor.



KALP HASTALIKLARI

Obezite kalp damar hastalıklarına, hipertansiyona davetiye çıkarıyor. Yağların artmasına bağlı olarak kalp-damar hastalıklarında artış yaşanıyor. Yapılan çalışmalarda obez çocukların yüzde 10-30’unda hipertansiyon görülüyor. Kanda kötü kolesterolde (LDL) yükselme, iyi kolesterolde (HDL) düşme, kanın pıhtılaşmasında




KARACİĞER YAĞLANMASI

Karaciğer yağlanması tüm dünyada hızla artan bir sorun. Türkiye’de her 4 erişkinden birinde karaciğer yağlanması var. Özellikle giderek yaygınlaşan obezite hastaları ve tip 2 diyabeti olanların karaciğer yağlanma oranı ise yüzde 50’nin üzerinde. Yani fazla kilolu her iki kişiden en az birinin karaciğeri yağlı. Toplumsal bir sorun haline dönüşen karaciğer yağlanmasında obezite en önemli risk faktörünü oluşturuyor.





PEK ÇOK KANSERE ZEMİN HAZIRLIYOR

Obezite birçok kanser türüne zemin hazırlayabiliyor. Meme kanseri, rahim, böbrek, yumurtalık, bağırsak, safra kesesi kanseri gibi bir çok kanser riskini artırdığına yönelik bilimsel kanıtlar var. Örneğin obezlerde kilolu olmayanlara göre böbrek kanseri riskinin 2 ila 4 kat fazla arttığı bu bilimsel kanıtlardan sadece biri. Obezite ameliyatları dolayısı ile kanser olasılığını da azaltma yönünde etkili olabiliyor.


DAHA FAZLA KİLO ALMA

Acıbadem Bursa Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Bülent Öztürk, aşırı kilolu çocuklarda solunum fonksiyonlarının bozulduğuna ve kalbe binen yükün arttığına dikkat çekerek bunun da hareket yeteneğini azalttığını belirtiyor. Dr. Öztürk, hareketsizliğin ise enerji tüketimini daha da azaltarak daha fazla kilo almaya giden bir kısır döngü oluşturduğunu vurguluyor




ORTOPEDİK RAHATSIZLIKLAR

Obez kişilerde ağırlık artışına bağlı olarak eklemlere aşırı yük binmesi nedeni ile çeşitli ortopedik bozukluklar da ortaya çıkabiliyor. Zayıflamak için fiziksel aktivite şart. Çocuklara en uygun egzersizlerin başında yüzme geliyor. Ancak çocuğun yaptığı spora sevmesi ve haftada birkaç defa yapması çok önemli. Bunun yanı sıra gün boyu hareketlilik ve yürüyüş büyük rol oynuyor.




PSİKOLOJİK HASTALIKLAR

Obezite sadece fiziksel rahatsızlıklar değil, psikolojik hatta ciddi psikiyatrik sorunlara da neden olabiliyor. Obez kişilerde sosyal ilişkilerden çekinerek daha içe kapalı bir hale gelebiliyor. Depresyona girilebiliyor, kaygı bozuklukları, panik atak görülebiliyor. Özgüven eksikliği, kendilerini ifade etmede zorluk, değersiz ve yetersiz olduklarını düşünme gelişebiliyor. Karşı cinse yaklaşım da bozulabiliyor.





REFLÜ

Obezite reflüye de neden olan bir hastalık. Obez kişilerde daha az hareket, daha fazla atıştırma, daha yüksek kalorili yiyecekler derken vücut kitle ağırlığında yüzde 10 artış reflü şikayetlerinde en az yüzde 20 artış anlamına geliyor. Hormonlarda değişme, hazımsızlık ve birçok şikayetlere yol açan obezitede hareket büyük önem taşıyor.



ADET DÜZENSİZLİKLERİ

Obez kızlarda erken kemik gelişimine bağlı erken adet görme ortaya çıkabiliyor. Ayrıca adet görememe, çeşitli adet bozuklukları da sık görülen şikayetler arasında yer alıyor.