• Tükenme duygusu, heyecan, huzursuzluk, gerginlik, mutsuzluk, umutsuzluk, öfke, işe yaramazlık, değersizlik duygusu yaşarlar.
  • Kendilerini ve yaptıkları işi olumsuz kelimelerle tanımlarlar.
  • Tepkileri abartılıdır.
  • İşyerinde müşterilerle çatışmaya girerler.
  • İş, sosyal ve özel hayatlarında insan ilişkileri bozulur ve iletişimde ciddi sorunlar yaşarlar.
  • Olaylara bakış açısında bozulmalar görülür, nesnelliklerinde düşüş görülür.
  • Geleceğin olumsuz olacağına dair önyargıları vardır.
  • Dikkat düzeyleri zayıflar, odaklanmakta güçlük çekerler, düşünce akışı yavaşlar.
  • Karar vermekte, görevlerini tamamlamakta güçlük çekerler.
  • Takdir göremediklerini düşünürler fakat kendileri de yaptıkları işi beğenmezler.
  • Değişimleri istemezler, iş düzeni aynı devam etsin isterler.
  • Uyku düzenleri bozulur, uyumakta güçlük çekerler ve sabahları yorgun uyanırlar.
  • Cinsel istekte azalma görülür.
  • Yeme düzeni değişir, artar veya azalır.
  • Enerji kaybı hissedilir.
  • Sindirim ve boşaltım sistemlerinde rahatsızlıklar oluşabilir.
  • Psikosomatik ağrı şikayetleri görülebilir.


Tükenmişlik sendromunun oluşumunda işyerindeki ortam ve kişilik özellikleri önemlidir. İşyeri ortamının aşırı rekabetçi olması ve güven vermemesi, çalışanlara eşit davranılmaması, çalışanlardan aşırı beklentilerin olması, başarılı sonuçlarla ilgili geribildirim ve teşvik verilmemesi, çalışanların karar verme sürecine katılamaması, çalışanlara yetki verme konusunda cimri davranılırken sorumluluk yüklemekte sakınca görülmemesi, iş arasında verilen molaların az olması başlıca sebeplerdir. Ayrıca kişinin mükemmeliyetçi olarak kendini fazlaca zorlaması, verilen görevlere ve angaryalara hayır diyememek, başarılarını görmezden gelip başarısızlıklarını abartmak, onay alma ihtiyacının yoğun olması ve onaylanmadığında duyulan yetersizlik duygusunu gidermek amacıyla gereğinden fazla çalışmak bu sebeplere eklenebilir.


TÜKENMİŞLİK SENDROMUNA İLAÇLIK ÖNERİLER


  • Mükemmeliyetçilik sizi hiçliğe götürür. Bugüne kadar tamamlanmış mükemmel ş yoktur. Ayrıntılara fazla dalmak vaktinizi alır ve sonuca ulaşmanızı engeller.
  • Yeni fikir ve önerilere açık olun. Yeni bakış açıları işinizi kolaylaştırabilir.
  • Yardım tekliflerini kabul edin. İşleri paylaşmak size zaman ve enerji kazandırır. Bu sayede kendinize ayıracağınız zamanınız kalır.
  • Hobiler edinin. Kafanızı işten uzaklaştırıp sizi rahatlatacak birşeylerle ilgilenmeye ihtiyacınız var. Kendinize bir hobi hediye edin.
  • İşyerindeki arkadaşlıklarınızı geliştirin ki molalarınızda iş dışında sohbetler yaparak kafanızı işten uzaklaştırıp dinlendirebilin.
  • İşiniz dışında da bir hayatınız olduğunu kendinize sık sık hatırlatın.
  • Tükenmişlik sendromunuzu analiz ederek sebeplerini tespit edin. Bu sebeplerden değiştirebildiklerinizi değiştirin. Değiştiremediklerinizi yeniden düzenleyin veya kabullenmeyi öğrenin.




Psikolog
Ceren AKBOYAR