İnsanlar arasında, utanmaz yüzlü olan çok insan var.
İkiyüzlülükten çok, bin bir yüzlü olanlar çoğaldı.
İnsana saygısı olmayanlar had sayfada.
Talim, terbiye ve edepten yoksun olan çok zevat var.
Kimi zaman boş verip, muhatap olmazken…
Kimi zaman da cevap vermek zorunda kalıyorsun.
Cevap verirken de hem kendini, hem de karşındakini sıkıntıya sokuyorsun.
Yaşlı bir amca tanıyorum, her zaman şöyle söyler.
Arsız ve edepsize kızıyorum, eve vardığımda bakıyorum ateşin başında oturuyor.
Büyük âlim Abdullah b. Mubarek (r.a) ne güzel söylemiş:
“Bizler daha çok ilme değil, daha fazla edebe muhtacız.”

***
Yaşantımızın her alanında bu tür insanlar var.
İnsanı insan eden ya da insanlıktan eden bu melekelerdir.
Haya, hicap…
Edep, adap…
Nezaket, zarafet…
Utanç, kıvanç…
Gayret, hayret…
Hepsi paketlenmiş,
Hepsi rafa kaldırılmış,
Hepsi mumla aranır olmuş karanlıklarda.
İnsanı insandan ayıran bazı hasletlerdir bunlar.
Hâlbuki ahlakça en güzel olan insan iyidir.
Hadis-i Şerif’te öyle buyuruluyor ya!
“Sizin en iyiniz, ahlakı en güzel olandır”

***
Bunlara sahiplik, haddini bilmezliktir,
Nefsi emarelere esir olmaktır.
Şeytana kul, köle olmak demektir.
Dinden, imandan, uzaklaşmak demektir.
Haktan, hukuktan, adaletten uzaklaşmak demektir.
Peygamberi tanımamak, Allah’ı bilmemek demektir.
İnancımız gereği, Cehenneme odun olmak demektir.
Esfal-i Safiline gark olmak demektir.
Gayya ’da boğazına kadar batmak demektir.
“Eline, beline, diline sahip ol!”

***
Toplumların her kesiminde var olan en büyük gafletlerdir bunlar.
Yaşa, başa, mevki, makama bağlı değildir.
Bu değerleri kaybedenler, ahlakı da kaybederler.
Bu değerleri kaybedenler, değersiz olurlar.
Bu değerleri kaybedenler, kötülük yapmaktan zevk alırlar.
Kötü olanlar, iyilik nedir bilmezler.
Bu türden insanlar, inandırıcı olmazlar.
Bu tür insanlar, toplumda kötü örnek olurlar.
Gençlere kötü rol model olurlar.
Ne yazık ki çoğu kez, edebi-adabı edepsizlerden öğreniyoruz.
Ne yazık ki değerlerimizi kaybettikçe, değersizleşiyoruz.
Yunus Emre öyle der ya!
“İlim meclislerinde aradım, kıldım talep
İlim geride kaldı ille edep ille edep”

Kerim BAYDAK