Milattan önce Birinci binde Kuzey Çin’de görülen ve Çin kaynaklarında Hiyong nu adı ile tanınan Asya Hunları, umumiyetiyle tarih sahnesinde ilk rol oynayan Türkler olarak kabul edilmektedir.Milattan sonra IV.yüzyılda (4) Avrupa’da görülen Hunlar bunların bir devamı olup,Atilla (434-453) idaresinde Manş kıyılarına kadar hemen hemen bütün Avrupa’ya hakim olmuşlardı.


Asya Hunları hakkında ilk tarihi kaynak M.Ö. 318 yılında Hunlar’la Çinliler arasında yapılan bir anlaşmayı gösterir.Bu tarihten sonra Hunlar, Orhun ve Tola nehirleri bölgesi merkez olmak üzere, Huang Ho nehrinin iki tarafına yayılmışlardı.Bu zamandan başlayarak Çinliler Türklere karşı korunmak için Çin Seddi’ni örmeye başlayıp M.O. 214 yılında tamamlamışlardı.




M.O. 209-174 arasında büyük başbuğ Mo-tun Hunların idaresini eline almıştı.Babası Tu-man’ın Hun dilinde imparator manasına gelen Tan-Hu veya Şan-Yu ünvanını onun eski bir Türk hükümdar sülalesinden geldiğini gösterir.M.O. 1. Yüzyıl ortalarında Çinliler’in entrikaları yüzünden Hun İmparatorluğu ikiye bölünmüş, bunlardan bir kısmı Çi-çi idaresinde Talas ve Çu bölgesine yerleşmişlerdir ki Avrupa Hunları’nın bunlardan geldiği tahmin edilmektedir.Diğer bir kısım Hunlar,Yakın Doğu’da Eftalitler’le karışarak Ak Hunlar adı ile Kafkaslar’dan Kuzey Hindistan’a kadar uzanan bir imparatorluk kurmuşlar, Çin’de kalan Hunlar ise M.S.IV. (4) yüzyıl ortalarına kadar hakimiyetlerini devam ettirmişlerdir.Eftalitler ve Ak Hunlar Türkçe konuşuyorlardı.Çin kaynaklarında kalan Hsiung Nu kelime ve cümleleri de Altay dillerine ve Türkçeye bağlanır.