Konu: Göz Kazalarında İlk Müdahale Nasıl Olmalı?

Gözümüze yabancı bir cisim battığında veya kimyasal bir madde kaçtığında genellikle yanlış müdahale ediyoruz. Gözü bol suyla yıkamanın önemli olduğunu belirten Göz Doktoru Op.Dr. Murat Ün, göz kazalarında ilk müdahaleyle ilgili önemli bilgiler verdi.

Vücudumuzda kendini yenilemeyen tek organ gözümüz. Bir cisim battığında veya kimyasal bir sıvı kaçtığında nasıl hareket etmeliyiz? Doktora gidene kadar geçirilen birkaç dakika göz sağlığımız açısından son derece kritik. Yanlış müdahale ile kalıcı körlüklere uzayan bir riski beraberinde taşıyor.

Kimyasal Madde Kaçtığında Gözünüzü Bol Su ile Yıkayın

Kuvvetli bir kimyasal madde (örneğin pil asiti, kezzap, laboratuar veya endüstriyel eriticiler, zehirler, kireç tozu) gözün saydam kısmına (kornea) temas ederse korneanın normal saydamlığı hızla bozulur. Dakikalar içinde hatta madde çok güçlü ise saniyeler içinde korneanın hassas hücreleri yanar. Bu durumda acil olarak yapılacak ilk yardım, gelecekte yapılabilecek herhangi bir tedaviden çok daha önemlidir. Derhal gözü yıkayarak kimyasal maddeyi uzaklaştırmalısınız. Gözü hemen yıkayın. Bunu yapmazsanız birkaç dakika içinde gözde kalıcı körlük gelişecektir. Gözü normal su ile yıkayın. Antidot aramayın. Hastanın yüzünü yukarı çevirin ve gözüne suyu dökün. Bu hastanın hoşuna gitmez ve yanığın yaptığı ağrı ve soğuk suyun iritasyonu nedeniyle gözlerini sıkarak kapatır. Göz kapaklarını tutarak açmanız gerekir. Göz veya göz kapaklarına bastırmayın. Kaşlarına veya yanağına bastırın. Hastaya yıkamanın önemini anlatın. Çok fazla su dökmenize gerek yok, nazik bir akıntı halinde yıkamanız yeterlidir. Kuvvetli bir alkali söz konusu ise gözü en az 15 dakika yıkamalısınız. Önemsiz yanıklarda o kadar uzun süre yıkamanız gerekmez. Ancak, gerçekten kötü bir maddeyi gözden uzaklaştırmak için birkaç dakika yeterli değildir. Su bulamadığınızda süt, alkolsüz içkiler, portakal suyu, çikolata sütü gibi sıvılar işe yarar.

Kanayan Göze Bastırmayın!

Göze kırık cam parçası, sivri bir tel, diken veya uçan bir metal parçası girdiğinde kesik oluşur. Giriş deliği çok küçük bile olsa göz içine mikrop taşıyarak apse oluşumuna ve körlüğe yol açar. Daha büyük bir yara ağzı gözün hassas yarı sıvı yapılarının dışarı kaçmasına neden olur. Böyle bir göze basınç uygulanması göz içeriğinin daha kolay dışarı çıkmasına yol açar. Gözde böyle bir kesi meydana gelirse kanama olur veya kesi yerinden sıvı dışarı çıkar. Havlu veya bezle sakın gözünüzü silmeyin, bastırmayın. Mümkünse bir kapakla göz kapatılmalıdır. Kağıt bir fincanın yarısını kesip kenarlarını aşağıya doğru kestikten sonra yanlara doğru açarak bir kapak yapılabilir. Kanayacak kadar kötü yaralanmış bir gözü basınç mahveder. Kanamaya bırakın, bir süre sonra duracaktır ve kanama hastanın ölümüne yol açmaz.

Toz Kaçan Gözü Ovuşturmak Korneayı Çizebilir

Gözünüze toz parçası veya sinek kaçtığında ovuşturmayın. Çünkü yabancı cismin korneayı çizmesine neden olabilir. Kornea içine gömülmüş bir toz parçasına ilk yardımı yapan kişi dokunmamalıdır. Tüm yapmanız gereken bir kağıt ve bez parçasını kıvırıp ucuyla yabancı cismi silerek almanızdır. Bu fazla bir acıya neden olmaz. Bazen partikül gözün üst yarısındadır. Bunları almak daha güçtür. Üst kapağı yukarı çekerken hastaya aşağı bakmasını söyleyin. Bazen yabancı cisim kapağın orta yüzündedir. Bunu almak için kapak ters çevrilmelidir. Göz hala batmaya devam ediyor ve siz de problemi göremiyorsanız bir doktora göstermek gerekir. Hasta bir metal üstüne metalle vuruyorken yabancı cisim gözüne fırladı ise küçük bir çelik parçası gözü delerek içeri girmiş olabilir. Böyle bir yaralanma yüzeyde görülemeyebilir. Hemen hemen hiç ağrı olmaz. Bu tip yaralanmalarda dikkatli olun. Koruyucu gözlük takmadan bu tip işleri yapmamaya özen gösterin.