Kadınların karakterleri tuttukları futbol takımına göre değişir mi?
Hangi tarz kadın hangi takımı tutar? Bir kadını tanımaya çalışırken hangi takımı tuttuğunu bilmenin faydaları var mıdır? Hepsine “Evet” diyor Reha Muhtar... Ve nedenlerini anlatıp kadınların tuttuğu futbol takımından nasıl karakter analizi yaptığını anlatıyor:
“Galatasaraylı kadınlar sosyetik,
Beşiktaşlı kadınlar protest,
Fenerbahçeli kadınlar maçodur!”
G.Saray’a sosyetik sarışınları Denizli kazandırdı.
Galatasaray eski Başkanı Özhan Canaydın 2004’te “En güzel kadın taraftarlar G.Saray’da” demiş ve bu sözler tartışmaya yol açmıştı... Tartışmalara baktığımızda genel kanı G.Saraylı kadın taraftarların Canaydın’ın söylediği gibi sarışın ve güzel olduğu, Fenerbahçeli kadın taraftarların ise sosyetik olduğu yönünde... Siz üç büyüklerin kadın taraftarlarını nasıl değerlendiriyorsunuz?
En sosyetik, fazla sarışın, estetikli, bakımlı olan Nişantaşı, Ulus, Etiler kadınları esas olarak Galatasaraylı’dır. Galatasaraylı olmak kadınlar arasında geçtiğimiz 10 yılın trendiydi. Bu trendi yaratan ilk adam bizim Beşiktaşlı teknik adam Mustafa Denizli’dir.
Kendisi Altay’da oynarken bir Altay-Beşiktaş maçında Beşiktaş gol atınca, yedek kulübesinden “Goool” diye kalkıp sevindiği için, antrenörü tarafından kadro dışı bırakılan Mustafa Denizli, hayatın garip bir cilvesi olarak futbolculuğunu Galatasaray’da tamamladı ve Galatasaray’a antrenör oldu.
O zamanlar Mustafa’nın olgun, karizmatik ve en yakışıklı olduğu günlerdi... Derwall’le ikili fotoğrafının ardından Galatasaray’daki tek patronluğu, Şampiyonlar Ligi’ndeki yarı finali, Mustafa Denizli’ye hayran bütün Etiler, Ulus, Nişantaşı kadınlarını G.Saraylı yaptı. Galatasaraylı kadınlar Fenerbahçeli ve Beşiktaşlı hemcinslerinin aksine futbolla yatıp futbolla kalkmazlar. Fanatikleri elbette vardır ama Beşiktaş ve Fenerbahçeli kadın taraftarlara göre çok daha light taraftardırlar.
Beşiktaş Issız Adam G.Saray ise Issız Kadın
Üç büyükleri toplumda yaşayan karakter sahibi birer birey olarak düşünseydik sizce “Issız Adam” ve “Issız kadın” hangi kulüp olurdu?
Çok zekice bir soru... Issız Kadın Tünel’de butiği olan, sahaflarda dolaşan, bohem çevrelerde nefes alıp veren, futbolla çok ilgili gözükmeyen hatta ilgisiz denebilecek bir yaşam tarzına sahip olan, hafif entel bir kişilik. İşyeri evi hep İstanbul’un Tünel bölgesi ve çevresi... Bu kadınların ezici bir çoğunlukla taraftarı olduğu kulüp Galatasaray’dır. Issız Kadın esas olarak Galatasaraylı bir kadın portresidir.
Elbette light bir Galatasaraylı... Filmde hiç futbol geyiği geçmediğinden futbola ait hiçbir motif ya da figür bulamadığından Issız Adam’ın bir kulübe aidiyetini saptamak oldukça zor... Ama Issız Adam yaptığı beklenmedik hareketler ve çizdiği hafif sıyrık karizma karakterle Beşiktaşlı...
Açtığı restoran, yaptığı yemekler, mutlaka balon bardakta içtiği kırmızı şarap ve Anadolu’dan gelip Batı’ya doğru uzanmaya çalıştığı yolculukla o bir Galatasaraylı... Tüm bu nedenlerin ötesinde Issız Adam ailesi Fenerbahçeli olduğu için rahatlıkla Fenerbahçeli olabilir. Çünkü biliyorsunuz Fenerbahçeliler herkesin Fenerbahçeli olduğuna hükmederler
Sarışın kadın taraftara Beşiktaş’ta pek rastlanmaz light Beşiktaşlı kadın taraftar da bulunmaz
Beşiktaşlı kadın taraftarın erkeğinden hemen hiç farkı yoktur. Kandilerine “Dişi Kartal” derler. Sıyrıklıkta, fanatiklikte, ölümüne Beşiktaşlılıkta, erkek taraftarlardan hiç eksik kalmazlar.
Sarışın kadın taraftara Beşiktaş’ta hemen hemen hiç rastlanmaz.
“Erkek adam renkli takım tutmaz”; enteresandır bu slogan, Beşiktaş’ın kadın taraftarını da kapsar. Beşiktaş’ın kadın taraftarı erkek gibi kadındır. Light bir Beşiktaşlı bulunmadığı gibi, light Beşiktaşlı kadın da bulunmaz.
F.Bahçe’nin eski light kadın taraftarı Saraçoğlu’nun yenilenmesinden sonra maço oldu
Fenerbahçe’nin kadın taraftarı esasen bölgesel olarak “Cadde” merkezlidir. Geçmişte daha bir light olan Fenerbahçeli kadınlar son yıllarda Cadde’nin Fenerbahçe kültürü yaratmaktaki muhteşem etkisi, 50 bin kapasiteli Saraçoğlu’nun erkekleriyle beraber maça gelen kadın taraftara sonsuz desteği, “Maço” bir Fenerbahçeli kadın taraftar imajı yarattı.
Fenerbahçe’nin kadın taraftarı, Fenerbahçe konusunda maçodur. Kanaryadan başka kuş tanımaz, Saraçoğlu’nun ötesini stattan saymaz. Yani Galatasaray’ın kadın taraftarı sosyetik, Beşiktaş’ın kadın taraftarı protest, Fenerbahçe’nin kadın taraftarı maçodur.
G.Saray’ın kadın taraftarı çok ama light olduklarından topuk sesleri statlara yansımaz
G.Saray Başkanı Adnan Polat geçen hafta bir basın toplantısında “Türkiye’nin yüzde 34’ü Galatasaraylı, yüzde 30-32’si Fenerbahçeli, yüzde 17’si Beşiktaşlı... Ama Ali Şen’e sorsak 35 milyon Fenerbahçeli olduğunu söyler” demiş, F.Bahçe eski Başkanı Ali Şen ise “35 milyon demedim ama Fenerbahçe’nin taraftarı 25 milyonu geçmiştir. Bu konuda iddialıyım. İsteyenler gene sayabilir...” diye yanıt vermişti. Siz bu rakamları nasıl yorumluyorsunuz?
Adnan Polat’ın söylediği kamuoyu yoklamalarını kesin doğrulayan bir belge yok elimizde... Zaten onun için herkes nüfus sayımıyla, taraftar sayımının bir arada yapılmasını istiyor. Ama ortadaki gerçekleri birer birer sıralayalım...
Galatasaray taraftarının ve bu arada kadın Galatasaraylılar’ın son yıllarda arttığı bir gerçek. Sayıları diğer iki ezeli rakibinin üstündedir. Ya da ne kadar üstündedir bilinmez ama burada önemli olan Galatasaray taraftarının çoğalmasına rağmen bunun aktif fanatik taraftara henüz tam anlamıyla yansımamasıdır.
O basın toplantısında kendisi çok iyi bir Galatasaraylı olan Süleyman Rodop, Adnan Polat’a çok ilginç bir soru sordu: “Galatasaray hâlâ Ali Sami Yen’de ortalama 17-18 bin seyirciye oynuyor” dedi. Biraz önce “Light Galatasaraylı kadın taraftar” derken işte bunu söylüyordum. Etiler, Ulus, Nişantaşı’na çıktığınızda, kafelere barlara gittiğinizde, her gördüğünüz 5 kadından 3’ü Galatasaraylı çıkar ama Ali Sami Yen’de bunların topuk sesleri duyulmaz.
F.Bahçe taraftar desteğini aktif taraftara çevirebilen statlarda en fazla taraftarı toplayabilen kulüptür
Fenerbahçe’nin aktif seyircisi Saraçoğlu’nu doldurduğundan bu anlamda Galatasaray’dan daha fazladır. Ürün gelirleri forma satışları, Fenerbahçe’de Galatasaray ve Beşiktaş’a göre daha fazladır. Bu da aktif taraftar katılımın Fenerbahçe’de daha fazla olduğunu gösterir.
Beşiktaş aktif taraftar katılımında oransal olarak Fenerbahçe’nin üzerinde sayısal olarak Fenerbahçe’nin biraz gerisindedir. Beşiktaş’ın kadın taraftarında da genel taraftarında da takım aidiyeti ve fanatiklik üst düzeyde, aktif taraftarlık bilinci diğer kulüplerden üsttedir. Fenerbahçe geniş taraftar desteğini başarıyla aktif taraftara çevirebilen ve stattaki seyirci açısından en fazla taraftarı arkasında toplayan kulüptür.
Beşiktaş sosyolojisi, Dişi Kartal ve Çarşı’nın ötesinde bir üst kimliği kaldırmaz
Beşiktaş içinde bir grup kadın taraftar kendilerine “Dişi Kartal” diyor. Öte yandan son yıllarda yine aynı Beşiktaş’ta Ladies of Beşiktaş (Beşiktaş’ın Hanımları) diye bir grup daha göze çarpıyor. Bu, Beşiktaş’ın kendi ruhuyla ve az önce söylediğiniz “Beşiktaş’ın kadınları da erkekleri gibi sıyrıktır” söylemiyle çelişmiyor mu? Yoksa bunlar Beşiktaş Kulübü’nün “bıçkın, sıyrık” yaftasından kurtulma çabaları mı?
Ladies of Beşiktaş, Beşiktaş’ın kadın taraftarı arasında biraz da Beşiktaş Kongre üyelerinin çevresinde Numaralı tirübün koltuklarında oluşan bir hoşluk durumu...
Ladies of Beşiktaş’ı “Dişi Kartal” ana başlığının “hoşluk” altbaşlığında değerlendirebilecek bir grup olarak görebiliriz. Yoksa Beşiktaş taraftar sosyolojisi “Dişi Kartal”ın dışında ve Çarşı’nın ötesinde bir üst kimliği kaldırmaz... Ladies of Beşiktaş bir hoşluk. Yoksa Beşiktaş’ta öyle “Ladies” ya da “Gentlemen” gibi hitaplar fazla yürümez. Beşiktaş’ın geçmişinde, zaman zaman Numaralı’nın ve locaların, “sosyete” başlığı altında protestoya maruz kaldığı bilinen bir gerçektir.
Son yıllarda Numaralı aktif Beşiktaşlılarla dolduğu için bu protesto da sona erdi. Yoksa Beşiktaş’ta sosyetiklerden haz edilmez....
Taraftarın DNA’sı!
Yayın kuruluşları için FSTATS ve Alstats tarafından 20 ilde yapılan ‘Türkiye’de Taraftar Profili’ adlı anketin sonuçları söyle: (2006 anketi)
*Türkiye’nin yüzde 27.4’ü Galatasaraylı, yüzde 26.54’ü Fenerbahçeli, yüzde 18.66’sı Beşiktaşlı, yüzde 4.83’ü ise Trabzonsporlu.
*En fazla kadın ve üniversite mezunu taraftar Beşiktaş’ta. Beşiktaş taraftarının yüzde 28.02’si kadın aynı zamanda yüzde 28.02’si de üniversite mezunu.
* Aylık geliri 1500 TL’nin üzerinde olan taraftarların yüzde 25.71’i Fenerbahçe’yi, yüzde 22.99’u Beşiktaş’ı, yüzde 22.02’si Galatasaray’ı, yüzde 12.08’i ise Trabzonspor’u tutuyor.
* İstanbulluların yüzde 32’si Fenerbahçeli, yüzde 26.5’i Galatasaraylı, yüzde 21.6’sı Beşiktaşlı, yüzde 5.23’ü ise Trabzonsporlu.
* Ankaralılar’ın yüzde 24’ü Galatasaraylı, yüzde 21.25’i Fenerbahçeli, 17.73’ü Beşiktaşlı, yüzde 4.95’i ise Trabzonsporlu.
Reha Muhtar