Alacalı Defne (Aucuba Japonica Variegata)
Defnegillerdendir. Anavatanı Japonya’dır. Yeşil üzerine sarı alacalı iri yapraklarıyla pek gösterişli; istekleri çok uygun ölçüde olduğu için bakımı kolay bahçe, salon veya balkon bitkisidir. Sonbaharın sonuna doğru parlak kırmızı çiçekler açar ve meyve salkımları verir. Kış aylarında pencere önüne konulur. Boyu 90-100 cm kadar uzayabilir. Doğal yayılış alanı Japonya, Formoza ve Kore’dir. Koyu gölgeye, kuraklığa, kirliliğe ve tuzlu esintilere dayanıklılığı sebebiyle park ve bahçelerde grup, çit ya da tek olarak çok kullanılır.
Toprak: Gevşek, zengin toprakları; gölge ya da yarı gölge yerleri tercih eder. Yazların ılıman geçtiği bölgelerde güneşli yerlerde de iyi gelişir.
Bahçe toprağına biraz kil ve kaba dere kumu karıştırılırsa, bitkiye yeterli toprak hazırlanmış olur. En düşük sıcaklığın -15 0C’ nin altına düşmediği yerlerde açıkta yetiştirilir. Daha düşük sıcaklığın olduğu yerlerde ise kapalı mekânlarda taşınabilir büyük saksılar içinde yetiştirilir. Gölge çeşitli toprak koşullarına ve kuraklığa dayanıklıdır. Ancak düzenli sulama ve organik maddece zengin topraklarda daha iyi gelişme gösterir. Toprağın bol nemli olmasının da faydası vardır.
Su: Aucuba Japonica Variegata suyu sever. Ancak susuzluğa da dayanıklıdır. En doğrusu da sürekli olarak saksısının toprağının nemli tutulmasıdır.
Işık: Bitki güneşli, aydınlık, yarı gölge ve hatta gölge yere dayanabilir. Kirli havada bile çok canlı kalır. Sıcaklık: Alacalı Defne, serin ortamları sever. Hava akımlarına da dayanır.
Gübre: Bitkiye yalnızca yaz mevsimi boyunca ayda bir kez standart sıvı gübre verilmelidir.
Üretimi
Tohum, çelik ve daldırma ile üretimi yapılır.
Tohum ile üretimde tohumlar olgunlaştıktan hemen sonra toplanıp kabukları temizlenir. Daha sonra ise soğuk camekânlara ekilerek çimlenmeleri beklenir. Ya da +3 °C’ de 1–2 hafta soğuk katlamadan sonra ilkbaharda ekilir. Çelikle üretimde ise ekim-kasım aylarında o yıl ki sürgünlerden 10–15 cm uzunluğunda çelikler alınır. Alınan bu çelikler doğrudan açık alana dikilir. Çeliklerin herhangi bir hormon ile muamele edilmesine gerek yoktur. Ertesi yıl mayıs-haziran aylarında köklenen çelikler yerlerinden sökülüp yastıklara alınır. İlk yıl büyüme yavaş olur ve satış boyuna gelmesi için 3 yıl geçmesi gerekir. Daldırma ile üretim fazla tercih edilmese de yine de uygulanmaktadır. Bunun için kuvvetli gelişen 1 yaşındaki dallar bükülerek toprağa daldırılır. Sonbaharda bunlar köklenmiş olur ve sökülerek ana bitkiden ayrılır.
Peyzajda Kullanımı
Aucuba bitkisi kirli havaya dayanıklıdır. Soliter, grup ya da sıralar halinde kullanılır. Peyzaj alanlarında bol gölge alan yerlerde kullanılmalıdır.
Ayrıca salon bitkisi olarak da geçerlidir. Aucuba japonica “variegata” kültür formunun yaprakları altın sarısı renkli olup çok dekoratif bir süs bitkisidir.
Hastalıkları
Yaprak Lekelenmesi: Böcekler ve birkaç birincil birkaç mantar parazitin istilasından sonra, Alternaria sp. ve Pestalotia sp. gibi birkaç mantar, keklik kanadı bitkisine ikincil olarak hücum eder. Phyllosticta aucubae de birkaç tabii bulaşmadan sorumlu birincil parazit mantardır.
Çoğunlukla yaprakların kenarları boyunca esmer ve siyah kuşaklı leke’ler gelişir. Şiddetli hastalık hallerinde büyük bir “yapraksızlanma” ortaya çıkar. Mantarın üreme organları olan siyah püknid’lerinden ya damlacıklar içinde ya da uzun sülükler halinde sarımsı sporlar çıkar. Bu sporlar yağmur ile veya bitkilerin sulanması ile sıçratılır.
Mücadele: Bu hastalığın denetlenmesi için böceklere ve mantarlara karşı beraberce mücadele yapılır. Eğer böcekler yoksa, yapraklara kalıntı bırakmayan “bakır’h” birfungisid püskürtülür. Eğer böcekler varsa, “malathinon”lu veya “sevin”li birleşik bir “bakır’h” ilaç püskürtülür.
Doku Ölümü, Solan Uç: Colletotrichum gloeosporioides mantarının husule getirdiği bu hastalık’da, yapraklar ve çiçekler üzerinde lekeler gelişir, gövde üzerinde bozulmuş doku oluşumları gelişir, dalların uç kısımlarında genel bir “solma”ya sebep olunur.
Mücadele ; bulaşık yapraklar toplanır; dal uçlarından budama yapılır; “bordo bulamacı” veya “ıslanabilir kükürt” püskürtülür.
Boz Küf: Botrytis cinerea mantarı tarafından, rutubet yüksek olduğu zaman sağlıklı sürgünler hastalanmaktadır. Mantar istilası, ya balözü’nden veya kütikül’e yapılmış olan mekanik hasarlı yerlerden olur.
Hastalık tabiatta bulunmaz ve özel yetiştirme şartlarının yerine getirildiği yerlerde önemi azdır. Koyu veya siyahımsı sklerotium’lar, sürgünlerin diplerinde mantar tarafından oluşturulur, buna karşılık sporlar uç kısımlara yakın yerlerde geliştirilir.
Önemli Türleri
Aucuba japonica ve onun kültür formlarıdır.
Aucuba japonica ‘Dentata’
Aucuba japonica ‘Longifolia’
Aucuba japonica ‘Picturata’
Aucuba japonica ‘Crotonifolia’