MARUL
Marul tek yıllık serin iklim sebzesidir. Yetişme süresi 2-3 ay gibi kısa süreli olan marul tiplerinde açıkta ve örtü altında değişik mevsimlere uygun olarak ıslah edilmiş çeşitlerle arka arkaya yılın 12 ayı üretim yapmak mümkün olmuştur. Marullar soğuğa kısmen dayanıklı, nemli hava koşullarına gereksinim duyan serin, ılık iklim sebzesidir. Vejetasyon süresi kısa olduğundan Türkiye’nin tüm bölgelerinde yetiştirilebilir. Yazları serin geçen bölgelerde yaz yetiştiriciliği de mümkündür.
Marul gruplarının sıcağa karşı duyarlılıkları farklılık gösterir. Sıcağa karşı kıvırcık baş salatalar çok hassas oldukları halde, yağlı baş salatalar orta derecede hassas, yaprak salatalar daha az hassastır. İyi bir baş oluşumu için düşük sıcaklıkta yavaş büyüme idealdir.
Marul yetiştiriciliğinde en uygun sıcaklık derecesi 15,5 ºC ile 18,3 ºC arası ise de baş bağlama esnasında 8 ºC-12 ºC arasında olmalıdır. Marullar iyi drene edilmiş, özellikle 25-30 cm.lik toprak tabakasında humusça ve besin maddelerince zengin, tınlı kumlu veya kumlu tınlı toprakları sever. Salatalar pH 6-7, marullar pH 5,5-7 olan topraklarda iyi yetişir. Terasta ve balkonunuz da 4 mevsim yetiştirebilirsiniz. Özellikle kış mevsimi için Ekim ayının başlangıcında istediğiniz ortama ekin. Püskürtme yöntemiyle sulayın. Çok soğuksa bulunduğunuz bölge tohumlar çimlenene kadar sitreç film veya naylonla sera ortamı yaratın.
tere
TERE
Anavatanı Asya ve Kuzey Afrika olan tere, dereotu gibi tek yıllık sebzeler grubunda yer alan otsu bir bitkidir. İçerdiği hoş kokulu ve hafif baharatlı yapısı nedeniyle iştah açıcı olarak salata veya garnitür sebzesi şeklinde kullanılır. Ülkemizin bütün bölgelerinde sıcak yaz ayları dışında her zaman yetiştirilebilir. Ancak bütün bölgelerde ev bahçelerinde, balkonlarında, teraslarında amatör olarak yetiştiriciliği de yapılmaktadır.
Tere etli ve ana bir kazık kök ile bol miktarda saçak kök meydana getirir. Gövde toprak seviyesinde, rozet şeklinde ve yeşil renklidir. Tere üretimi genelde erken ilkbaharda yapılır. Kış aylarında çok düşük sıcaklıklardan zarar görür. Ancak Ege ve Akdeniz Bölgeleri gibi kış mevsimi ılık geçen bölgelerde sıcak yaz ayları dışında yılın her mevsimin de tere yetiştiriciliği yapılabilir. Tere toprak istekleri bakımından seçici bir bitki değildir. Besin maddesinde zengin tınlı topraklar tere üretimi açısından ideal topraklardır. Ekim ayı başlangıcı istediğiniz uygun ortama tohumları ekin. Püskürtme yöntemiyle sulayın. Çok soğuksa bulunduğunuz bölge tohumlar çimlenene kadar sitreç film veya naylonla sera ortamı yaratın.
Maydanoz
Maydanoz
Yüksek rutubetli ve ılıman iklime sahip bölgeleri sever. Ancak soğuk bölgelerde bölge şartlarına göre ilkbahar ile soğukların başladığı sonbahar dönemi arasındada yetiştirilebilir. Ilıman iklime sahip bölgelerde bütün yıl boyunca maydanoz yetiştiriciliği yapılabilir.
Maydanozun Ekim Zamanı: Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs, Haziran, Temmuz, Ağustos, Eylül. Maydanoz tohumdan yetişen bir bitki. Yetiştirmesi uzun süre alsa da zahmetsiz. Maydanoz için yuvarlak yerine kare yada dikdörtgen saksılar uygundur. Bahçe toprağı- gübre karışımıyla doldurduğunuz saksınıza maydanoz tohumlarını çok sık olmamakla birlikte homojen şekilde dağıtınız üzerine hafifçe bastırınız ve üzerini çok ince ( 0.5-1 cm) toprakla kapatınız ve elinizle tekrar bastırınız. Yağmurlama yöntemiyle sulayınız. Maydanozun çimlenmesi aşağı yukarı 20-25 günü bulabilmekte. Sabır istiyor fakat ayrıca bir bakım gerektirmiyor. Sadece toprağını sürekli nemli tutunuz.
Roka
Roka
Ev ortamında saksı içinde zahmetsiz bir biçimde yetiştirilebilen roka, bahar mevsiminin ortalarından sonbaharın ortalarına kadar ekilebilir. Rokayı tohumdan saksıda ekecekseniz, gündüz ile gece arasındaki sıcaklık farkının fazla olmamasına dikkat etmelisiniz. Tohumdan saksıya ekilen rokanızın gelişim sürecinde sıcaklığın 20 derecenin altında olmamasına gerekir. Roka tohumlarınızı ekeceğiniz toprağı önceden hafif ıslatın ve elinizle hafifçe bastırarak ekim için düz bir zemin oluşmasını sağlayın. Daha sonra tohumlarınızı tuz eker gibi saksıdaki toprağa serpin ve üzerine ince bir tabaka halinde toprak serpin.
Roka tohumlarının ekim işleminde dikkat etmeniz gereken önemli noktalardan biri de, tohumların üzerine serpeceğiniz toprağın 1-2 santimi geçmemesidir. Tohumları serptikten sonra üzerlerini ince bir toprak tabakasıyla kaplayın ve daha sonra elinizle toprağa bastırarak tohumların tüm yüzeyinin toprak ile temas etmesini sağlayın. Ekim işleminden sonra yapacağınız ilk sulamayı da mümkün olduğunca delikli bir sulama kabı ile yapmanızda yarar var. Yağmur sulaması şeklinde yapacağınız sulama toprak yüzeyinin su nedeniyle aşınmasını ve tohumların açığa çıkmasını engelleyecektir. Ayrıca “can suyunu” delikli su kabı yardımıyla vermeniz, suyun toprağa homojen bir şekilde dağılmasını da sağlayacaktır.
Ispanak
Ispanak
Ispanak ülkemizin sadece aşırı yağış alan Doğu Karadeniz bölgesinde çok sınırlı olmak üzere, bunun dışındaki bütün bölgelerimizde yetişebilen ve büyük miktarlarda üretilen bir sebzedir. Ispanak sıcak bölgelerimizde yaz sonlarında ve kışın, soğuk yörelerimizde ise kış ve ilkbahar döneminde üretilir. Kış mevsimi boyunca bütün bölgelerimizde tüketilen bir sebzedir. spanak yetiştiriciliğinde iklim, üzerinde önemle durulması gereken faktörlerden biridir. Doğasında bir serin iklim sebzesidir. Ispanak soğuklara genellikle dayanıklı olmakla beraber, çeşit özelliğine bağlı olarak üzeri karla kaplı olmadığı durumlarda soğuktan zarar görürler. Ayrıca erken ekilmiş ıspanaklar geç ekilen ıspanaklara göre kıştan daha çok zarar görürler. Fazla azotlu gübreleme de ıspanakların kıştan kolayca zarar görmelerine neden olur. Bitkiler soğuklara karşı bu duyarlılığı gösterirken, sıcaklara ve kurağa da hassasiyet gösterirler. Ispanak bütün topraklarda başarıyla yetiştirilebilir. Toprak seçme özelliği yoktur. Ancak toprağın asitli olması başarılı yetiştiriciliği önemli ölçüde olumsuz yönde etkiler. Maydanoz da olduğu gibi ekim yapın.
Havuç
Havuç
Yılda birkaç defa ekilir. Şubat ayından kasım ayına kadar ekimi yapılır. Saksı seçimi, geniş ve derin bir saksıya seyrekçe serpilir. Tohumları çizgi metoduyla çimlendirmek için, 2-3 cm derinliğinde, 20-25 cm aralığında çizikler oluşturun. Bu çiziklerin içine tohumları serpin. Üzerlerini toprak ya da torfla sıkıştırarak kapatın ve can suyunu verin. 12-15 gün arasında, tohumların çimlenmeye başladığını göreceksiniz. Çıkan fideler tutulacak kadar büyüyünce 5 cm aralık verilerek seyreltilir. Havuç suyu seven bir bitkidir. Düzenli olarak sulanır. Ağır olmayan, gübreli, kumlu topraklara ihtiyaç duyar. Hazı hale gelmiş solucan gübresi kullanabilirsiniz.
Taze Soğan
Taze Soğan
Saksıda yetiştirebileceğiniz en kolay, zahmetsiz bir sebze isterseniz, özellikle ilk defa saksıda birşeyler yetiştirmek isteyecekler için önerim, taze soğan yetiştirmektir.
Arpacık soğanlarını toprağa ekerek taze soğan elde edebiliriz.
Bu mevsimde çarşıda, pazarda rahatlıkla arpacık soğanı bulabilirsiniz. Hatta evinizde yemeklik soğanları yavaş yavaş çimlenmeye ve filiz vermeye başlar. Bunları da hazır toprak karışımlı bulunan saksıya, altı delinmiş yoğurt kovanıza dikebilirsiniz. İhtiyacınız kadar olanı alıp saksılarınıza diktiğinizde 5-10 gün içinde soğanlar filizlenerek hızla büyümeye başlayacaktır. Her mevsimde rahatlıkla yetiştirebilir balkonunuzdan ve sofralarınızdan eksik etmezsiniz.