13 NİSAN - APRIL 13
Tarihte Bugün - Today in History




Hareket Ordusu Kurmay Başkanı Kolağası (Kıdemli Yüzbaşı) Mustafa Kemal,
arkadaşları ile İstanbul'da (Nisan 1909)

1938 - Atatürk'ün, Çankaya'da Başbakan Celâl Bayar ve İsmet İnönü'yüü. kabul
1937 - Atatürk'ün, Çankaya'da İngiliz Generali Townshend'in eşi Madam Townshend'i kabulü.
1934 - Atatürk'ün, İzmir'den hareketle Bergama, Dikili ve Ayvalık'ta inceleme ve denetlemelerde bulunması, akşam Edremit'e gelişi ve geceyi burada geçirmesi.
1933 - Atatürk'ün, akşamüzeri otomobille Keçiören yöresinde bir gezinti yapması, geceyi Çankaya'da film izleyerek geçirmesi.
1932 - Atatürk'ün, saat 18.00'de İsmet Paşa'nın Köşkü'ne gelişi ve kendisiyle görüşmesi.
1930 (12 - 13) - Atatürk'ün, turne dolayısıyla Ankara'da bulunan Darülbedayıİstanbul Şehir Tiyatrosu) sanatçılarını Çiftlik'teki Marmara Köşkü'nde yemeğe daveti ve sanatçıların ayrılırken elini öpmek istemeleri üzerine söyledikleri: "Biz hepimiz milletvekili olabiliriz, bakan olabiliriz, hatta cumhurbaşkanı olabiliriz; ama hiçbirimiz sanatkâr olamayız. Böyle olunca sanatkâr el öpmez; sanatkârın eli öpülür!" (
1925 - Şeyh Sait Ayaklanması'nın olduğu bölgede, Divanı Harb'in verdiği idam cezalarının, onay gerektirmeden yerine getirilmesi hakkındaki kanun kabul edildi.
1923 - Londra'da toplanan İtilaf Devletleri temsilcileri, Türkiye'nin 8 Mart'taki notasına cevap vererek, Lozan'da kesintiye uğrayan görüşmeleri sürdürmeye çağırdılar. Türkiye, çağrıyı 7 Nisan'da kabul etti.
1922 - İtalyanların Söke bölgesini boşaltmaya karar vermeleri.
Meclis mali sorunlara çözüm arıyor. Mebus maaşları 200 liradan 100 liraya indirildi.
1921 - İkinci İnönü Savaşı'nda, Türk ordusunun karşı taarruzu başladı.
Dumlupınar mevzilerinde Yunan kuvvetleriyle milli kuvvetler arasında çarpışmalar.
1920 - 1. Düzce Ayaklanması başladı. Düzce'de milli harekete karşı ayaklanma başladı.
Birinci Düzce ayaklanması. (Bastırılışı: 31 Mayıs 1920)
Atatürk'ün kolordulara telgrafı: "Gerek askerî birlikler ve gerekse Kuva-yi Milliye tarafından esir edilen düşman askerlerinin hayatlarının korunmasına olağanüstü itina edilmesi."
1920 (12-13) - Atatürk'ün, Anzavur ve Gâvur imam'ın Manyas yöresinde 2. defa başlattıkları isyanı bastırmak üzere Bursa ve Balıkesir'deki komutanlara olağanüstü yetkiler verildiğini bildiren beyannamesi: "İşgale karşı, tüm Anadolu ve Rumeli elbirliğiyle, imanla ve vicdanla haykırıp bağımsızlık uğruna çırpınırken, düşman en etkili silâh olan iç isyanları kışkırtmaktadır. Anzavur ve Gâvur imam'ın, Manyas yöresine gönderiliş sebebi budur. Olağanüstü Meclis için Ankara'ya gelenler ve Heyet-i Temsiliye'nin müşterek toplantısında alınan ortak kararla 61. Tümen Komutanı Kâzım Bey e Balıkesir livasında, 56. Tümen Komutanı Bekir Sami Bey'e Bursa vilâyeti dahilinde tüm Kuva-yi Milliye, askeriye ve diğer ilgililere karşı kargaşaları önlemek üzere azletme, hapsetme ve idam etme dahil her türlü cezayı tatbik etmek için olağanüstü yetki verilmiştir." [Kocatürk]
1920 - Tarsus bölgesinde Fransız kuvvetleriyle milli müfrezeler arasında Birinci Kavaklıhan savaşı (2 gün süren savaş sonu düşmanın Tarsus'a çekilmesi).
1919 - İngilizlerin Kars'ı işgal edip Cenubigarbi Kafkas Hükümeti'nin dağıtması.
1916 - Atatürk'ün, sabah saat 7.00'de Kurmay Başkanı İzzettin (Çalışlar) Bey ve diğer subaylarla beraber at üzerinde Diyarbakır'dan hareketle saat 16.00'da Sofyan'a gelişi ve geceyi burada geçirişi.
1916 - A squadron of the 9th Light Horse regiment captured this Turkish outpost in the Sinai, about 60 kilometres from the Suez. The encounter, the first engagement for the Light Horse in the Sinai,
1915 - Atatürk'ün, Maydos'tan Madam Hilda Christianus'a mektubu: "...Şimdi Çanakkale Boğazı üzerinde Maydos'tayım. Türk dostunuzdan pek çok selâmlar."
1909 - 31 Mart Olayı.
İstanbul’da, 31 Mart Olayı olarak anılacak gerici ayaklanma yaşandı.
Mustafa Kemal, gerici ayaklanmayı bastırmak üzere kurulan Hareket Ordusu’nun Kurmay Başkanlığı’na atandı.
13 Nisan 1909’da İstanbul’da patlayan gerici hareketi (31 Mart Olayı) bastırmak üzere Selanik’te hazırlanan Harekat Ordusunun Kurmay Başkanlığına getirildi (Mustafa Kemal Kurmay Başkanı olarak katıldı).
31 Mart Ayaklanması, II. Meşrutiyet'in ilanından sonra İstanbul'da yönetime karşı girişilen büyük bir ayaklanma. Rumi takvimle 31 Mart 1325'te (13 Nisan 1909) çıktığı için bu adla anılmıştır.
11 gün devam eden ayaklanma, Selanik'ten gelen, Mustafa Kemal'in Kurmay Başkanı olarak katıldığı, Mahmut Şevket Paşa kumandasındaki Hareket Ordusu tarafından bastırılmıştır. İstanbul'da sıkıyönetim ilan edilmesinden sonra, Sultan II. Abdülhamit tahttan indirilmiş ve yerine Sultan V. Mehmet getirilmiştir.
İstanbul'da, İkinci Meşrutiyet'e karşı -avcı taburlarının ayaklanmasıyla- büyük isyan çıkması (31 Mart isyanı).
(Avcı taburları, Meşrutiyetin korunması amacıyla Rumeli'den İstanbul'a gönderilmiş birliklerdi. Bunlar, bir kısım gericiler tarafından aldatılarak 13 Nisan 1909 sabahı "Şeriat isteriz!" sözleriyle Meşrutiyet aleyhine ayaklandılar. Büyüyen isyan, Selanik'ten İstanbul'a gelen Hareket Ordusu ile bastırıldı). [Kocatürk]
1909 - A reactionary uprising was experienced in Istanbul known as the 31 March Incident.
Counter-revolution in Istanbul begins on April 13 (known as the events of 31st March)
Mustafa Kemal was appointed as the Chief of Staff of the Operations Army established to quell the reactionary uprising.
Young Turks organize Operational Army to regain power and march from Salonica to Istanbul. Mustafa Kemal acts as Chief of Staff of the Operational Army which is under the command of Mahmud Şevket Pasha. Abdülhamit II is deposed and succeeded by Mehmet V, following occupation of Istanbul by Operational Army.