Amerika’nın San Francisco şehrinde, yapılan oylamalar sonucunda, plastik şişelerde su satışı yasaklandı.
San Francisco’da Belediye Danışmanlar Kurulu tarafından yapılan oylamaların sonuçları Belediye Başkanı’nın onayına sunuldu. Başkan tarafından kararın onaylanması durumunda pet (plastik) şişelerde su satılması yasaklanacak. Peki, ama neden?
Plastik şişelere karşı mücadele eden “Ban The Bottle”hareketinin verilerine göre; Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) yılda 50 milyar plastik şişe kullanılıyor. Ve bu şişelerden yalnızca yüzde 23’ü geri dönüştürülebiliyor.
Ortalama 400 yılda ancak yok olabilen plastik şişeler hem doğaya hem de insan sağlığına zarar veriyor.
Plastik (pet) şişeler neden zararlıdır?
Plastik şişe ve kaplarda plastifiyan, (esnek yumuşak), stabilizan (sağlamlaştıran) homojenleştiren librifiyan (parlak ve şeffaf görüntü veren) boya, katalizör (kimyasal tepkimeyi hızlandıran fakat kendisi değişmeden kalan madde) maddeler kullanılıyor.
Plastik şişe ya da kabın hammaddesinde bulunan Bisfenol-A (BPA) ve Dioksinler; sıcak su, sıvı ve asit içeriklerle temas ettiklerinde şişe veya kabın içinde bulunan su, yemek, gıda, içeceğe geçiyor.
Uzun süre atılamayan ve vücudun yağ dokusunda depolanan Bisfenol-A ve Dioksinler, vücutta birikmeye başlıyor. Böylece iç organlara ciddi hasarlar veren kimyasal maddeler, özellikle yaz aylarında sağlığımızı daha da çok tehdit ediyor.
Güneş ışınlarından direkt olarak etkilenen plastiğin içeriğinde bulunan kimyasallar, pet şişedeki içeceklere geçerek karaciğer, böbrek, akciğer gibi organlarda hasarlara yol açıyor.
BPA neden zararlıdır, nerelerde daha çok kullanılır?
Bisfenol A dediğimiz kısaca BPA, bazı plastiklerin ve sıcak etkisiyle biçimlendikten sonra sertleşebilen plastik hammaddelerin yapımında kullanılıyor.
Dünyada üretimi en yaygın kimyasallardan biri olan BPA; biberonlar, su depolarının iç yüzeyleri, döşemeler, cilalar, elektronik ürünlerin basılı çevrim kartları, tenis raketleri ve sörf tahtası gibi çok tabakalı malzemelerde ve yapıştırıcılarda da bulunuyor.
Mobil telefonlarda, su ısıtıcılarında, kahve makinelerinde, bilgisayarlarda, CD ve DVD’lerde, yiyecek-içecek kutuları ve bardaklarında, şişelerde, saklama kaplarında, motosiklet kasklarında ve diyaliz ekipmanları gibi tıbbi malzemelerde de bulunabiliyor.
Öğrenme ve davranış üzerinde olumsuz etkileri olan saldırganlığı arttırdığı ve öğrenmeyi güçleştirdiği bilinen bu madde, aynı zamanda obezite, diyabet, astım, kanser ve kalp-damar hastalıklarına neden oluyor.
BPA’dan nasıl korunabiliriz?
-Plastik şişe ve kaptaki yiyecek ve içecekleri tercih etmeyin.
-Sıcak çay, kahve vb. sıvıların sunulduğu plastik bardak ve plastik karıştırıcıları kullanmayın.
-Tüm gıdaların (özellikle süt, meyve suyu) tüketiminde cam şişe ve kaplar kullanın.
-Plastik kapları mikrodalga fırında ısıtmayın.