Şimdi maddeler halinde kısa kısa Büyük Selçuklu Devleti'nin Yıkılma Nedenleri'ne değinelim. Daha sonra Büyük Selçuklular ile ilgili daha kapsamlı paylaşımlarda bulunacağız. Tarihonline.com sitemizde Selçuklular ile ilgili yeni çalışmalara ilerleyen dönemlerde yer vereceğiz.
İşte Büyük Selçukluların Yıkılmasına Neden Olan Başlıca Etmenlerden Bazıları ;
* Ülkenin hanedan üyeleri arasında paylaştırılması ve bunun neticesinde taht kavgalarının yaşanması önemli nedenlerdendir. ( Zira Büyük Selçuklu Devleti'nin dağılmasında esas rol oynayan etmenlerden birisi kendi aralarındaki mücadelelerdir. )
* Selçuklu şehzadelerini yetiştirmek amacıyla eyaletlere gönderilen atabeylerin otorite boşluğundan faydalanarak bağımsızlıklarını ilan etmeleri de Büyük Selçukluların yıkılmasına neden olmuştur diyebiliriz. ( Selçuklu hükümdar ailesinde şehzade , bir yere Vali olarak tayin edilince eğer yaşı küçükse yanına tecrübeli ve güvenilir bir devlet yöneticisi ( komutan ) verilirdi ve bu kişiye atabey denilirdi. )
* Zararlı Batınilik hareketleri devletin zayıflamasında başka bir etkendir. İslama ters düşen fikirlerinden dolayı Batıni ismini alan kişiler Kuran'ı kendilerini göre yorumlayıp , ayetlerin gizli manası olduğunu söyleyerek Büyük Selçuklular aleyhinde zararlı faaliyetlerde bulundular. Bunlar içinde en bilinenlerden birisi Alamut Kalesi'ni ele geçiren Hasan Sabbah'tır. Haşhaş gibi uyuşturucu özelliği olan maddeleri kullanan insanları kullanarak Nizamül Mülk gibi önemli devlet adamlarını suikastle öldürdüler.
* Devletin asli unsuru olan Türkmenlerin devlete küstürülmeleri de Büyük Selçukluların zayıflayıp yıkılmasında bir etkendir.
* Fatimiler ve Şiilerin yıpratıcı faaliyetleri de yıkılma da etkili olmuştur.
* Haçlı Seferleri'nin ortaya çıkardığı tablo da Büyük Selçukluları oldukça yıpratmış ve yıkılma sürecini hızlandıran etmenler işçinde yer almıştır.
* Büyük Selçukluların Abbasi halifeleriyle uğraşmak zorunda kalmaları da yıkılmalarına neden olmuştur. Zira Abbasi halifeleri eski güçlerine ulaşmak istemekteydiler.
Görüldüğü gibi bu ve buna benzer bazı etmenlerin bir araya gelmesiyle Büyük Selçuklular yıkılma sürecine girmiş ve dağılmıştır.