KULAK ÇINLAMASI: TİNİTUS

Kafa gürültüsü veya kulaklardaki çınlama (tinitus) yaygın görülür. Tinitus, Latince ’çınlamak’ anlamındaki tinnire’den gelmektedir. Tinitus hastalık degildir. Bir dizi saglık sorununun neden olabildigi bir semptomdur. Tinitus, yaşla baglantılı işitme kaybı veya kulak yaralanmasının sonucu olabilir ya da dolaşım sisteminizdeki bir hastalıgın göstergesi de olabilir. Çogu insan, tinitusu denetim altına alarak veya altında yatan nedenleri tedavi ederek semptomlarının zaman içerisinde iyileştirilebilecegini bulmuştur. Tinitusun yarattıgı ses rahatsız edici olabilse de, hastalıgın, ciddi bir sorunun uyarısı olmasına ender rastlanır.

Bulgu ve Belirtiler

Tinitus, hiçbir dış ses olmadıgı zaman kulagınızda sesler duymaya dair sinir bozucu bir hissi beraberinde getirir. Belirtileri ve bulguları şunlardır: • Kulagınızda, çınlama, vızıltı, ıslık veya tıslama sesi • İşitme kaybı Gürültü, ton açısından, alçak sesle kükremeden, yüksek sesle çıglık atmaya kadar farklılık gösterebilir. Bazı durumlarda, ses o kadar yüksek olabilir ki, düzgün biçimde konsantre olma veya duyma yetinizi etkileyebilir. Kulak kirinin birikmesi, tinitusu kötüleştirebilir. Kulak kanalınızda fazla pislik olması, dış sesleri duyma ve iç sesleri büyütme yetinizi azaltabilir.

Sebepleri

İç kulagınızın içerisinde, binlerce işitme hücresi bir elektrik yükü taşır. Mikroskobik kıllar, her duyu hücresinin yüzeyinde bir kenar oluşturur. Bu kıllar saglıklı oldugu zaman, ses dalgalarının basıncına uygun olarak hareket eder. Hareket, bu hücreleri tetikleyerek, işitme hücresi aracılıgıyla elektrik boşaltmalarını saglar. Beyniniz bu sinyalleri, ses olarak yorumlar.

Eger iç kulagınızın içindeki ince kıllar bükülür veya koparsa, sürekli bir hareketlilik halinde rastgele hareket eder. Yüklerini elde tutamayan işitme hücreleri beyninize rastgele elektrik itkilerini gürültü olarak ’sızdırır’.

İç kulagınız içerisindeki işitme hücrelerinde meydana gelen hasar, en yaygın olarak aşagıdakilerden ileri gelir:

• Yaşla ilgili duyma yitimi (presbikuz). Bu süreç genellikle 60 yaş civarında başlar.

• İç kulagınızda travmadan ötürü hasar. Duyma yetinizde meydana gelen bu aşınma uzun süre boyunca yüksek sese aşırı derecede maruz kalmadan ileri gelebilir. Traktörler, elektrikli testereler ve silahlar gürültü ile ilgili duyma yitiminin yaygın nedenleridir.

Tinitusun diger nedenleri arasında şunlar olabilir:

Bazı ilaçların uzun vadeli olarak kullanılması. Yüksek dozlarda kullanılan aspirin ve belirli antibiyotik türleri iç kulak hücrelerini etkileyebilir. Çogu zaman, bu ilaçları almayı bıraktıgınızda istenmeyen gürültü kaybolur.

Kulak kemiklerinde degişiklikler. Orta kulagınızdaki kemiklerin sertleşmesi (otoskleroz), işitme yetinizi etkileyebilir.

• Yaralanma. Başınızda veya boynunuzda meydana gelen travma iç kulagınızda hasara neden olabilir

Dıştan gelen bir kaynak yerine, kan damarları sisteminizdeki belirli rahatsızlıklar da kulakta baş gösteren tinitusa (pulsatile tinnitus) neden olabilir.Bunlar:

• Ateroskleroz. Yaşın ilerlemesi ve kolesterolün, diger yag birikintilerinin artması ile birlikte, orta ve iç kulagınıza yakın olan büyük kan damarları, her kalp atışında hafifçe bükülme veya genişleme yetisi anlamına gelen elastikiyetlerinin bir kısmını kaybeder. Bu da, kan akışının daha güçlü, zaman zaman daha çalkantılı hale gelmesine neden olarak, kulagınızın vuruşları tespit etmesini daha kolay kılar..

Yüksek kan basıncı. Hipertansiyon ve stres, alkol ve kafein gibi tansiyonu yükselten faktörler sesi daha da fark edilebilir hale getirebilir. Başınızın konumunu degiştirmek, genellikle sesin kaybolmasına neden olur.

Çalkantılı kan akışı. Şah damarında veya boyun atardamarında daralma ya da bükülme olması, kan akışının çalkantılı olmasına ve kafada gürültüye neden olabilir.

Kılcal hücrelerin kötü oluşumu. Atardamarlar ile damarlar arasındaki baglantılarda oluşan ve A-V kötü oluşumu adı verilen bir rahatsızlık, kafada gürültüye neden olabilir.

• Baş ve boyun tümörleri. Tinitus başta veya boyundaki bir tümörün semptomu olabilir.

Çogu tinitus vakası zararlı degildir. Öte yandan, eger tinitus devamlı hale gelir ya da daha da kötüleşirse veya işitme kaybı ya da baş dönmesi yaşarsanız, doktorunuza görünün. Doktorunuz, gürültüyü azaltabilecek tedaviler ve gürültü ile daha iyi başa çıkmanıza yardımcı olacak teknikler önerebilir. Eger yaşla ilgili duyma yitimi olası bir nedeni degilse, tek kulakta aynı anda meydana gelen tinitus ve işitme kaybının nedeni, yaralanma nedeniyle iç kulagınızdaki bir sinirin zarar görmesinden ötürü olabilir ve doktorunuz tarafından degerlendirilmesi gerekir.

Doktorunuzla birlikte belirtileri ve semptomları, ne zaman başladıklarını, ciddiyetlerini ve bunları neyin daha kötü hale getirebilecegini tartışabilirsiniz. Doktorunuz için yararlı olan başka bir şey de, yüksek tansiyon ve herhangi bir ilaç alıp almadıgınız gibi, diger tıbbi rahatsızlıklarınızla ilgili bilgilerdir.

Doktorunuz ayrıca, kulagınızda pislik birikmesinin, kulaklarınızdaki çınlamada payı olup olmadıgını da görmek amacıyla, kulaklarınızı muayene edecektir. Buna ek olarak, doktorunuz başınızın ve boynunuzun, kulak etrafındaki bölümü üzerinde stetoskop ile ses dinleme girişiminde bulunacaktır. Eger iç kulagınızdaki hasar, tinitusunuzun nedeni ise, sizde öznel tinitus olabilir, yani bunu sadece siz duyabilmektesinizdir. Ancak, doktorunuz damarlarla ilgili bir rahatsızlıktan ileri gelen sesler duyabiliyorsa, nesnel veya pulsatil tinitus hastasısınız demektir.