'Bu bölümde hem Çanakkaleli olup hem de Çanakkale Cephesi'nde savaşmış gazilerimizin anılarını bulacaksınız. 1981 yılında yayınlanan ve "Yaşayan Çanakkaleli Muharipler" adını taşıyan bu kitapta yer alan Cahit Önder tarafından mülakat yapılan ve fotoğrafları çekilen gazilerimizden hiçbiri bugün hayatta değillerdir.'
1.Ahmet Başaran
2.Ahmet Fethi Türkan
3.Ali Arslan
4.Ali Demirel
5.Apti Topal
6.Hakkı Tuna
7.Halil Koç
8.Mustafa Aksoy
9.Mehmet Oral
10.Mehmet Öztürk
11.Mehmet Yavaş
12.Osman Kaçmaz
AHMET BASARAN
Yenice-Çınarcık Köyü’nden.
Tahir Oglu Ahmet benim adım. 1303 (1887) dogumluyum. 94 yasındayım. 6 yıl askerlik
yaptım. Çanakkale cephesinde agır topçuydum.
Çanakkale’ye ilk vardıgımda Çimenlik Kalesi’nde 60-70 gün talim yaptırdılar. Sonra bizi
bölüklere dagıttılar. Ben 6. Bölüge düstüm. nara Kalesi’ne verdiler. Nara Kalesi’nde 6 ay
filan durmustuk ki seferberlik ilan edildi. Bizi dardanos Bataryalarına gönderdiler.
Dardanos’ta 5. Bölüge verdiler. Biz 150 kisi kadar vardık. Basımızda yüzbası Ahmet Bey
vardı. 7.5’luktu toplarımız. Biz seri atesli toplardaydık. 4 topumuz vardı. Mermileri aynı
tüfek fisengine benzerdi.kucaklayıp kakardık topun içine. 18 Mart günü Kepez’in altında
bulunuyorduk. Düsman gemileri hep zırhlı tabii. Selanik açıklarından ates ede ede
geliyorlar. Kumkapı ve Seddülbahir taraflarını atese tuttular. O taraflardaki tabyalar ates
içinde kaldılar. Toplar paralandı.cephanelikler tutustular. Bir zaman sonra Kumkale ve
Seddülbahir’deki bataryalar sustular. Düsman Zırhlıları ates ederek bogaza yaklastıkça
bizim de mesafemize giriyorlardı. Intepe ve Çakaltepe Bataryaların atese baslamalarından
sonra biz de bizim mesafemize girince basladık zırhlılara atese.
Ben mermi sürüyordum. 2. erdim topta. Çanakkale Bogazı karabulut gibi gemi doluydu.
Hangisine atarsan at.Aksamüzeri gün inmeye yakın düsman zırhlılarından birisi bizim
önümüzde battı. Bize yakındı. Ya Kilitbahir’den ya Hamidiye Tabyası’ndan attılar. Kepez
çayı’nın denize döküldügü yeri bile geçmisti. Çanakkale’ye yakınlasmıstı. Mermi geldi
zırhlıya. Denizin dibine kaynadı gitti.
O gün batanı battı batmayanı geri çekilip kaçtı.Gittiler.
18 Mart’ın ilk günü bizim tabyada 11 kisi sehit vermistik.
Sogandere Kerevizdere taraflarında dagıldılar.Geriye gittiler düsman
zırhlıları.Toplarımızın önlerine çam agaçları dikerdik. Gavurlar görmesin diye.
Çam agaçlarını geceleri sökerdik. Geceleri projektörümüz vardı. Yakardık.Düsman
zırhlılarına onunla ates açardık. Projektörümüzü parçalamak için çok mermi attı kafir.
Yapamadı bir sey.
O gün gece yarısı da geldiler. Batan zırhlılarının yerini arastırdılar. Biz de verdik atesi.
Gerisin geriye gittiler.Sabaha karsı oldu bu.
Ertesi gün düsman gemileri tekrar hücum ettiler.Gene olmadı. Sonra aksam sabah hücum
ettiler gemileriyle bogaza.Gene olmadı.Vazgeçtiler.Hücumu kesti gemiler. Sonra geri
çekilip verdi topu Seddülbahir’e.Verdi topu.Topuyla bizim askeri kırıp kendi askerini
çıkardı.
Denizden balon kaldırıyordu. Ben gördüm. Keleter gibi bir sey. Kalkıyor havaya. O zaman
asker arasında "Balon Çıkarıyor" derlerdi. Balon çıkardıgını görünce biz saklanırdık. Çünkü
bizi görürmüs balondan.Toplar patlamaya baslardı ardından.
Bizim kogusun yanlarına da çok mermi düstü. Ancak kimseyi öldürmedi.
.
Bir gün nöbete gidiyordum. Aceleyle potinlerin birinin iplerini baglamamısım. Bir arap subay
vardı. Görmüs beni çagırdı.Iki tokat çekti.
-Simdi büyük bir amir gelse ben ne diyecegim dedi.
Bana öfkesinden gidip kogusların arkasındaki igde agaçlarının dibine oturdu. O sırada bir
bomba düstü.Topragı altüst etti.Yakın düsmüs kafirin mermisi.Subaylar çavuslar kosup
gittik.
-Korkmayın.Korkmayın.bende yara yok dedi.
.
Bizim bölügün yanında baska bir bölük daha vardı. O bölügün toplarından birine bir düsman
mermisi düsmüstü. Subayları vardı Hasan Efendi diye.O sehit düsmüstü
orada.kumandanlarıydı.Simdi Hasan Mevsuf dedikleri yerde.18 kisi de
yaralanmıstı.Ben görmüstüm onları orada.
.
Bizim tabur kumandanımız Binbası Mustafa Bey bölük kumandanımız Yüzbası Ahmet
Efendi’ydi. Birligimi de söyle söyleyeyim: 3. Agır Topçu Alayı 1. Tabur 5. Topçu Bölügü.
Çanakkale’ye yakın Kepez yolunun altında bir gemimiz vardı bizim. Çanakkale’yi bekliyordu.
Düsman gemileri deniz altından bomba yollayıp torpille batırdılardı. Hatta batmadı gemi
de yan yattıydı da askerleri bir istimbot gelip almıstı Çanakkale’den.Bir gün de bizim
dısarıya çıkıp gavur gemilerini bombalayan bir gemimiz yaralanmıs geri dönüyordu. Adını
bilemeyecegim. Yavuz mu Turgut mu bilmem. Bogaz’dan içeri girip nara’ya gitmisti. Biz o
zaman selama durmustuk.
.
Sonra harp bitti. Silahlar terk edildi. Sabaha kadar kimse kalmasın burada dediler. Ben de
o zaman köye döndüm.
.
Bir zaman sonra Anzavur çıktı orta yere. Kuvayi Milliye’ye karsı. Köyden de Anzavur’a asker
topladılar. Sonra gidenler de kaçıp geri geldiler. Çetecilikti ortalık.Karma karısıktı.
Milliler de vardı Yenice’de. Anzavur’un elinde bir de top varmıs.Havaya uçuyor.Milliler
bozuldular o zaman Yenice’de.Ben köydeydim. Bunları duydum.Anzavurcular sonra
Agunya taraflarına kadar gitmisler. Onlar da oralarda bozulup dagılmıslar.
Yunanlılar köyümüze geldiler. Çok dövdüler milleti. 100 kisi kadar vardılar. Yunan askerleri.
"Silah çıkarın" diye çok dövdüler köylüleri.
Harman vaktiydi.Korkudan kimse çıkamazdı orta yere.Öküzler insansız harman sürüp
harman dönerlerdi.
Askerden geldikten sonra evbark olduk. 18 seneyi geçti nine öleli.Hatice’ydi adı.Üç tane
çocuk oldu. 2 oglan bir kız. Oglumun biri askerde öldü. Adana taraflarında.
Dörtyol’da.Simdi burada kalan oglumun yanında
yasıyorum.Elverir.bakıyor.Memnunum.Oglanda n da.Komsulardan da.
Maas da veriyorlar simdilerde.madalyam filan yok.Aramadık arkasını.Biz çok çektik
açlık bir yandan.Bit akardı yakamızdan.bu kararda durursa çok iyi memleketin durumu.