İç Kulak; kulakta işitme ve denge organlarının bulunduğu bölüm. Şakak kemiğindeki bir oyuğa oturan içkulak, dalız (vestibül), yarımdaire kanalları ve salyangoz (koklea) olmak üzere üç bölümden oluşur. Bu kemik yapının içini döşeyen zar da, yarımdaire borucukları, dalızın içinde yer alan kesecik (sacculus) ile kırbacık (utriculus) ve salyangoz kanalı olarak üçe ayrılır. Salyangoz kanalının içinde, salyangozu boydan boya geçerek enlemesine ikiye ayıran bir kemik bölme bulunur. Üstteki boşluk, ortakulak ile içkulağı birbirinden ayıran oval pencereye, alttaki ise yuvarlak pencereye bağlanır, içkulağın tümünü dolduran sıvının zarlarla kemik arasında kalan bölümü perilenf, zarların içindeki bölümü ise endolenf adını alır.

İşitme. Salyangoz kanalını döşeyen taban zarının yüzeyinde Corti organı olarak bilinen ve duyu ve destek hücrelerinden oluşan bir yapı bulunur. Bu hücrelerin kalınlığı yer yer farklı olduğundan, salyangozun farklı bölgeleri değişik dalgaboyundaki seslere karşı duyarlıdır. Ortakulaktaki kemiklerin ilettiği ses dalgalan, oval pencerenin, ortakulakta bağlı olduğu üzengi kemiği ile birlikte ileri geri hareket etmesine neden olur. Bu hareket, önce perilenfi, ardından salyangoz kanalının tavanını oluşturan Reissner zarını titreştirerek endolenfte dalgalanmaya yol açar. Hareket daha sonra Corti organını koruyan çatı zarı yoluyla bu organa iletilir; Corti organının tüysü uzantılara sahip tüy hücreleri dalgalanma hareketiyle biçim değiştirir. Bu hücrelerden kaynaklanan sinir iletileri, işitme sinirinin kolu olan salyangoz siniri boyunca beyine ulaşır ve orada ses duyumu olarak yorumlanır. Ses dalgaları, daha sonra, yeniden perilenfe girerek ortakulakla içkulak arasındaki ikinci bölme olan yuvarlak pencerenin dışa doğru bombeleşmesine, bunun sonucunda perilenfteki titreşimlerin azalmasına neden olur.

Denge. Vücudun dengesini sağlama işlevini üstlenen dalız ve yarımdaire kanallarında Corti organındakilere benzer tüy hücreleri içeren yapılar yer alır. Bunlardan kesecik ve kırbacıkta kalsiyum karbonat zerrecikleri içeren jelatinsi bir zarla örtülü tüy hücresi toplulukları vardır. Başın her hareketi, zerreciklerin tüysü çıkıntılara asılarak işitme sinirinin bir başka dalını, dalız sinirini uyarmasını, böylece başın, vücudun geri kalan kısmına göre aldığı pozisyonun beyne bildirilmesini sağlar.

Aralarında dik açı oluşturacak biçimde dizilen üç yarımdaire kanalı, başın üç düzlemdeki hareketlerini değerlendirebilir. Kanalların içinde yer alan zar yapısındaki borucukların içkulağın geri kalan bölümü ile birleştiği yer genişlemiştir. Bu bölümde daha yoğun tüy hücresi içeren bir çıkıntı bulunur. Bu hücreler, başın herhangi bir yönde hareket etmesiyle endolenfte oluşan harekete yanıt olarak, denge siniri aracılığıyla beyne pozisyon değişikliğini bildiren sinyaller gönderir.

Alıntıdır.