Konu: Osmanlı & Dünya Karşılaştırmalı Osmanlı

II.AHMED
1643-1695

Ömrü	52 yıl
Saltanatı	4 yıl
Babası	Sultan İbrahim
Annesi	Hatice Muazzes Sultan
Sadrazamları	Köprülüzade Fazıl Ahmed Paşa, Arabacı Ali Paşa, Hacı Ali Paşa, Sürmeli Ali Paşa, Bozoklu Mustafa Paşa (5)
Eşleri	Rabia Sultan
Çocukları	Şehzade Selim, Şehzade Abdullah, Şehzade İbrahim, Asiye Sultan, Atike Sultan. (5)

DÖNEMİNDE YAŞANANLAR

• Ağabeyi II. Süleyman’ın ölümü üzerine 1691’de tahta çıktı.
• Köprülüzade Fazıl Mustafa Paşa önderliğindeki Osmanlı ordusu, Alman ordusu ile Salankamen’de karşılaştı. Bazı paşaların Kırım ordularını beklememeleri ve taarruza erken başlamaları, hem sadrazamın şehit edilmesine hem de mağlubiyete sebep oldu. Bu yenilgiden sonra Almanlar, Lipva ve Varat kalelerini işgal etti.
• Venedikliler Girit’e gelip Hanya’yı kuşattılarsa da 1692’de geri çekilmek zorunda kaldılar.
• 1694 yılında Venediklilerin Sakız Adası’nı almaları İstanbul’da endişe yarattı. Bunun üzerine Sakız Adası Seferi’ne çıkıldı. Koyun Adası Savaşı’nda Venediklilere büyük kayıplar verdirilerek zafer elde edildi ve 1695 yılında Sakız Adası fethedildi.

O SIRADA DÜNYADA...

• 1692, ABD-Salem'de yirmi kadın "cadı" oldukları gerekçesiyle topluca yakıldı.
• 1694, La Fontaine'in fablleri tamamlandı.
• 1695, Fransa'da Güzel Sanatlar Akademisi kuruldu.

II.MUSTAFA
1666-1703

Ömrü 37 yıl Saltanatı 8 yıl Babası Sultan IV. Mehmed Annesi Emetullah Gülnüş Sultan Sadrazamları Elmas Mehmed Paşa, Amcazade Hüseyin Paşa, Daltaban Mustafa Paşa, Rami Mehmed Paşa. (4) Eşleri Alicenab Kadın, Afife Kadın, Hümaşah Kadın, Saliha Sultan, Şehsuvar Sultan (5) Çocukları Sultan I. Mahmud, Sultan III.Osman, Şehzade Murad, Şehzade Mehmed, Şehzade Süleyman, Şehzade Hüseyin, Şehzade Selim, Şehzade Ali, Şehzade Hasan, Ayşe Sultan, Emine Sultan, Safiye Sultan. (12)

DÖNEMİNDE YAŞANANLAR

Amcası II. Ahmed’in ölümü üzerine 1695’te tahta çıktı. Tahta ilk geldiği günlerde Venedikliler Sakız Adası’ndan kovuldu. 1695’te ordunun başına geçerek birinci Avusturya Seferi’ne çıktı. Lipva, Lagos, Şabeş Kaleleri’ni fethetti. Rusya’nın başına geçen Çar Büyük Petro, açık denizlere inmek için Azak Kalesi’ni işgal etmek istediyse de Osmanlı ordusunun müdahalesi karşısında geri çekilmek zorunda kaldı. Fakat Rusya, Ağustos 1969’da 64 gün süren kuşatmanın ardından Azak Kalesi’ni işgal etti. 1696’da ikinci Avusturya seferine çıkan Sultan Mustafa, Ulaş Meydan Muharabesi’nde Avusturya’yı büyük yenilgiye uğrattı. Avusturya’ya son darbeyi vurmak için 1697’de üçüncü sefere çıktı.Osmanlı mağlup olarak tarihindeki büyük hezimetlerinden birini yaşadı. Bu savaş, Osmanlı tarihinde padişahın iştirak ettiği son savaştı. Tarihte Gerileme Dönemi’ nin başlangıcı olan ve Avrupa’ yla 15 yıllık savaşı sona erdiren Karlofça Anlaşması imzalandı (1699). 25 senelik bir barış anlaşması olan bu anlaşma, Osmanlı’nın Avrupa’daki hakimiyetine son verdi. Çıkan Cebeci isyanı bir ihtilale dönüşerek 1703’te Sultan II. Mustafa tahttan indirildi.

O SIRADA DÜNYADA...

1702, İstanbul'da çuha imalathanesi kuruldu. 1703, Japonya'da deprem: 200 bin kişi öldü.

III.AHMED
1673-1736

Ömrü 63 yıl Saltanatı 27 yıl Babası Sultan IV. Mehmed Annesi Emetullah Gülnüş Sultan Sadrazamları Rami Mehmed Paşa, Nişancı Ahmed Paşa, Damad Hasan Paşa, Kalaylıkoz Ahmet Paşa, Baltacı Mehmed Paşa, Çorlulu Ali Paşa, Köprülüzade Numan Paşa, Ağa Yusuf Paşa, Silahdar Süleyman Paşa, Hoca İbrahim Paşa, Damad Ali Paşa, Hacı Halil Paşa, Nişancı Mehmed Paşa, Nevşehirli Damad İbrahim Paşa. (14) Eşleri Emetullah Kadın,Ayşe Kadın, Emine Kadın, Fatma Kadın, Gülşen Kadın, Hatice Kadın, Hürrem Kadın, Meyli Kadın, Mihrişah Sultan, Nazife Kadın, Nejat Kadın, Rukiye Kadın, Sadık Kadın, Ümmügülsüm Kadın, Zeynep Kadın, Hanife Kadın, Şermi Sultan (16) Çocukları Şehzade Mehmed, Şehzade Abdülmelik, Şehzade Murad, Şehzade Mehmed, Şehzade Süleyman, Sultan III. Mustafa, Şehzade Selim, Şehzade Ali, Şehzade Bayezid, Şehzade İbrahim, Sultan I.Abdülhamid, Şehzade Seyfeddin, Fatma Sultan, Ümmügülsüm Sultan, Zeynep Sultan, Ayşe Sultan, Saliha Sultan, Esma Sultan, Atike Sultan, Hatice Sultan, Zübeyde Sultan, Emine Sultan, Naile Sultan, Nazife Sultan, Rabia Sultan, Reyhan Sultan, Rukiye Sultan, Sabiha Sultan, Ümmüseleme Sultan, Akile Sultan, Beyhan Sultan, Emetullah Sultan. (32)

DÖNEMİNDE YAŞANANLAR

Ağabeyi II. Mustafa’nın tahttan indirilmesi üzerine 1703 tarihinde padişah oldu. 1711 yılında İsveç Kralı Demirbaş Şarl, Rusya Çarı Büyük Petro’ya yenilip Osmanlı’ya sığınınca Rusya ile Osmanlı arasında savaş başladı. Baltacı Mehmed Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu Prut Seferi’ne çıktı. Çar Petro yenileceğini anlayınca barış istedi ve Rusya ile 1711’de Prut Anlaşması imzalandı. Çar sözünde durmayıp tekrar saldırdıysa da Damat Ali Paşa, savaşı başlamadan bitirdi. İmzalanan Edirne Anlaşması ile Rusya’ya Karlofça’da verilen yerler geri alındı. Mora halkının Osmanlı’ya sığınmak istemesinden ötürü Venediklilere savaş açıldı. Modon, Navarin ve Koron alınarak Mora 1715’te fethedildi. Bu fetihleri tanımadığını bildiren Almanya’ya savaş ilan edildi. Osmanlı ordusu Macaristan’a girdi ve iki ordu Petervaradin’de karşılaştı. Sadrazamın şehit olduğu ve Belgrad’ın düştüğü bu savaşta, Osmanlı barış istedi ve 1718’de Pasarofça Anlaşması imzalandı. 1718 yılında 12 yıl sürecek olan Lale Devri başladı. Nevşehirli Damat İbrahim Paşa ile başlayan Lale Devri, sanat, eğitim, kültür ve barış devri oldu. 1727 yılında Sait Efendi ve İbrahim Müteferrika ilk matbayı bu devirde kurdular. İran’daki sorunlar nedeniyle 1724’te İran’a savaş açılarak beş eyaleti alındı. 1727’de Hemedan Anlaşması ile barış sağlandı. Lale Devri’nde, bir yeniçeri ağası olan Patrona Halil’in başını çektiği isyan başladı. Yeniçeriler Damat İbrahim Paşa’yı idam ederek, Sultan III. Ahmed’i tahttan indirdiler.

O SIRADA DÜNYADA...

1704, İngilizler Cebelitarık'ı fethetti. 1706, Londra'da ilk akşam gazetesi "Evening Post" yayımlanmaya başlandı. 1707, İngiltere ve İskoçya, "Büyük Britanya Birleşik Krallığı" adı altında birleşti. 1713, Utrecht Barışı ile İspanya'da Bourbonlar başa geçti. 1718, Fransa, ABD'de New Orleans'ı kurdu. 1719, Daniel Dafoe, “Robinson Crusoe” romanını yayımladı. Bazı otoritelerce “İlk İngilizce Roman” olarak kabul edilir. 1720, İstanbul'da bir ipekli imalathanesi kuruldu. 1722-1735, Çin'de Yongzheng dönemi. Hıristiyanlık yasaklandı. 1724, İngiltere'de cin içkisi üretimi başladı ve yoksul halk arasında yayıldı. 1724, Longman Yayınevi kuruldu. 1726, "Gulliver'in Seyahatleri" yayımlandı. 1726, Kadınların sokağa açık ve süslü olarak çıkması yasaklandı. 1727, İlk Osmanlıca matbaa açıldı. 1728, Danimarkalı kaşif Bering, Bering Boğazı'ndan geçti, Rus Çarı'nın (Petro) emrinde Alaska'yı keşfetti.

I.MAHMUD
1696-1754

Ömrü 58 yıl Saltanatı 24 yıl Babası Sultan II. Mustafa Annesi Saliha Sebkati Sultan Sadrazamları Silahdar Mehmed Paşa, Kabakulak İbrahim Paşa, Topal Osman Paşa, Hekimoğlu Ali Paşa, Gürcü İsmail Paşa, Silahdar Seyyid Mehmed Paşa, Musinzade Abdullah Paşa, Yeğen Mehmed Paşa, Hacı İvaz Mehmed Paşa, Nişancı Hacı Ahmed Paşa, Seyyid Hasan Paşa, Tiryaki Hacı Mehmed Paşa, Boynu Eğri Seyyid Abdullah Paşa, Divitdar Mehmed Emin Paşa, Köse Bahir Mustafa Paşa. (15) Eşleri Alicenab Kadın, Verdinaz Kadın, Rami Kadın (3) Çocukları Yok

DÖNEMİNDE YAŞANANLAR

Amcasının tahttan indirilmesi üzerine 1730 tarihinde padişah oldu. Tahta çıktığı günlerde Patrona Halil İsyanı'nı bastırdı. Yarıda kalan İran Seferi'ne çıkıldı. 1731'de Kirmanşah, Urumiye ve Tebriz alındı. İran barış isteyince 1732'de Ahmed Paşa Anlaşması imzalandı. 1733'te İran'da iktidarı ele geçiren Nadir Şah, Osmanlıların eline geçen bölgeleri almak için tekrar savaş açtı. 1735'te Arpaçay’da yapılan muharebeyi Osmanlılar kaybetti. Gence, Tiflis ve Revan İran'ın eline geçti. İran'la yapılan savaşı fırsat bilen Avusturya ve Rusya, Osmanlı topraklarına saldırdı. Azak Kalesi’ni ele geçiren Ruslar, Osmanlı kuvvetlerinin toparlanmasına meydan vermeden Gözleve, Kılburnu ve Urkapı’'yı da işgal ettiler. 12 Temmuz 1737'de harekete geçen Avusturya ordusu ise, Bosna, Sırbistan ve Eflak'a girdi. Avusturya ve Rusya sefere çıkan Osmanlı ordusu karşısında mağlup olunca barış istemek zorunda kaldılar. 1739’da yapılan Belgrad Anlaşması’yla Osmanlı kaybettiği toprakları geri aldı. Avrupa devletleriyle anlaşmalar sağlayan I. Mahmud, yeniden İran üzerine döndü. Nadir Şah, bu vaziyet karşısında Osmanlılarla baş edemeyeceğini anlayınca, Kasr-ı Şirin Anlaşması maddeleri üzerinden anlaşma teklifinde bulundu ve bu istek kabul edildi.

O SIRADA DÜNYADA...

1748, I. Mahmud'un emriyle İstanbul'da Nuruosmaniye Camisi'nin inşaasına başlandı. 1756 yılında III. Osman döneminde tamamlandığı için adı Nuruosmaniye olmuştur. Mimarı Rum Simeon'dur. 1750, Besteci J.S.Bach Leipzig'de öldü.

III.OSMAN
1699-1757

Ömrü 58 yıl Saltanatı 3 yıl Babası Sultan II. Mustafa Annesi Şehsuvar Valide Sultan Sadrazamları Köse Bahri Mustafa Paşa, Hekimoğlu Ali Paşa, Naili Abdullah Paşa, Bıyıklı Ali Paşa, Yirmisekizzade Mehmed Said Paşa (5) Eşleri Zevki Kadın, Ferhunde Emine Kadın (2) Çocukları Yok

DÖNEMİNDE YAŞANANLAR

Şehzadeliğini sarayda oda hapsinde geçirdiği için sinirleri zayıftı. Ağabeyi Sultan I. Mahmud’un vefatı üzerinde 1754 yılında tahta çıktı. Döneminde savaş olmadıysa da büyük felaketler yaşandı. 1755 kışında Haliç dondu ve Hocapaşa yangını İstanbul’da büyük tahribata yol açtı. 1756’daki Cibali Yangını’nda İstanbul’ un dörtte üçü yandı. Hemen imar çalışmalarına başlandı. Ünlü Nur-u Osmaniye Camii’ni yaptıran padişah 1757’de vefat etti.

O SIRADA DÜNYADA...

1755, Portekiz'in başkenti Lizbon, büyük bir deprem ve tsunamiyle yerle bir oldu. 60 bin kişi öldü. 1756, Besteci Wolfgang Amadeus Mozart, Avusturya’nın Salzburg şehrinde doğdu. 1756-1763, Fransız ve Yerli Savaşı; Fransa, Yeni Dünya'daki kolonilerini Büyük Britanya'ya kaptırdı.

III.MUSTAFA
1717-1774

Ömrü 57 yıl Saltanatı 17 yıl Babası Sultan III. Ahmed Annesi Emine Mihrişah Sultan Sadrazamları Koca Ragıp Mehmet Paşa, Tevki’i Hamza Hamdi Paşa, Köse Bahir Mustafa Paşa, Muhsinzade Mehmed Paşa, Silahdar Hamza Mahir Paşa, Yağlıkçızade Nişancı Hacı Mehmed Emin Paşa, Moldavancı Ali Paşa, İvazzade Halil Paşa, Silahdar Mehmed Paşa (9) Eşleri Adilşah Kadın, Aynülhayat Kadın, Mihrişah Sultan, Rif’at Kadın (4) Çocukları Şehzade Mehmed, Sultan III.Selim, Hibetullah Sultan, Mihrimah Sultan, Mihrişah Sultan, Şah Sultan, Beyhan Sultan, Hatice Sultan. (8)

DÖNEMİNDE YAŞANANLAR

Sadrazamı Koca Ragıp Paşa’nın akılcı siyaseti ile uzun yıllar ülke barış içinde yaşadı. 1768’de Rusya’nın Lehistan’ın iç işlerine karışması, Lehistan’ın Osmanlı’dan yardım istemesi üzerine Rusya’ya savaş ilan edildi. Rusya; Kafkasya, Gürcistan, Ukrayna ve Baerabya’yı işgal etti. 1769’da Kırım’a girerek Lehistan’ın giriş kapısı olan Hotin’i aldılar. 1770 ylında Rusya, Baltık donanmasını Akdeniz’e sokarak Mora’da isyan başalattı ve Çeşme Limanı’ndaki Osmanlı donanmasını yaktı. Kaptan-ı Derya Cezayirli Hasan Paşa, Rus donanmasını püskürterek Ege’den attı. 1771’de Ruslar Kırım’ı ikiye bölerek işgal ettiler. Aynı sene Eflak’ı işgal ederek Bulgaristan’a girip büyük bir müslüman katliamı yaptılar.

O SIRADA DÜNYADA...

1762, Fransa, Yedi Yıl Savaşları'nda İngiltere karşısında tutunamayarak Kanada ve Florida'dan çekildi. 1762, Jean-Jacques Rousseau “Toplum Sözleşmesi”ni yazdı. Bu metinde temel olarak “her insan topluluğunun, o toplumu oluşturan insanlar arasında bir sözleşme ile var olduğu” düşüncesini savunur. 1762, Küba'dan Avrupa'ya ilk purolar geldi. 1764, James Hargreaves iplik eğirme makinasını icat etti. 1764, Mozart 8 yaşında ilk senfonisini besteledi. 1766, Büyük İstanbul depreminde bütün şehir harabeye döndü. Şehrin dörtte üçünün yıkıldığı tahmin ediliyor. 1767, İngiliz madenlerinde raylı taşıma başladı. (Mucit Wilkinson) 1769, James Cook çeşitli takımadalar ve Yeni Zelanda'yı keşfetti. Daha sonra Avustralya'yı buldu ve Britanya adına el koydu, adını da New South Wales koydu. 1770, Besteci Ludwig van Beethoven, Almanya’nın Bonn şehrinde doğdu. 1770, Fransa'da Cugnot, buharla çalışan dört tekerlekli bir taşıt yaptı. 1772, Danimarka'da Kont Struense, halk için yaptığı reformlardan dolayı soylular arasında çok düşman kazandı ve bir yıllık görevi sonunda idam edildi.

I.ABDÜLHAMİD
1725-1789

Ömrü	64 yıl
Saltanatı	15 yıl
Babası	Sultan III. Ahmed
Annesi	Rabia Şermi Sultan
Sadrazamları	İzzet Mehmed Paşa, Derviş Mehmed Paşa, Darendeli Cebecizade Mehmed Paşa, Kalafat Mehmed Paşa, Karavezir Seyyid Mehmed Paşa, Hacı Yeğen Mehmed Paşa, Halil Hamid Paşa, Hazinedar Şahin Ali Paşa, Koca Yusuf Paşa(9)
Eşleri	Ayşe Sineperver Kadın, Binnaz Kadın, Dilpezir Kadın, Hümaşah Kadın, Mehtabe Kadın, Mıslinayab Kadın, Muteber Kadın, Nakşidil Sultan, Şebisefa Kadın, Ruhşah Hatice Kadın. (10)
Çocukları	Sultan IV. Mustafa, Sultan II.Mahmud, Şehzade Abdullah, Şehzade Mehmed, Şehzade Ahmed, Şehzade Abdülaziz, Şehzade Abdurrahman, Şehzade mehmet Nusret, Ayşe Dürrüşevhar Hanım, Hatice Sultan, Esma Sultan, Aynışah Sultan, Rabia Sultan, Melekşah Sultan, Rabia Sultan, Fatma Sultan, Alemşah Sultan, Saliha Sultan, Hibetullah Sultan, Emine Sultan. (20)

DÖNEMİNDE YAŞANANLAR

• Tahta çıktığı sene Osmanlı Rusya ile savaş halindeydi. Ruslar, Silistre ve Rusçuk’u alınca barış istendi ve 1774 ‘de Küçük Kaynarca Anlaşması imzalandı. Osmanlı tarihindeki en büyük hezimetlerden biri olan bu anlaşma ile Kırım elden çıktı ve Osmanlı ilk defa savaş tazminatı ödedi.
• Doğuda 1775 yılında İran, Basra’yı işgal edince, İran’ a savaş ian edildi. Üç sene sonra Basra geri alındı.
• Kırım’ı kaybeden Osmanlı 1787 yılında tekrar Rusya’ya savaş ilan etti.
• 1788’de Avusturya da Osmanlı’ya savaş ilan edince, Osmanlı ordusu iki koldan savaşmak zorunda kaldı. Osmanlı ordusu Sebeş Savaşı’nda Alman ordusunu bozguna uğrattı. Fakat Ruslar, Özi ve Hotin’i aldılar.

O SIRADA DÜNYADA...

• 1775-1783, Amerikan Bağımsızlık Savaşı.
• 1776, ABD'de 4 Temmuz günü Bağımsızlık Bildirgesi imzalandı. Böylece Britanya'dan siyasi olarak kopma ve özerklik savunulmaya başlandı.
• 1776, Adam Smith “Ulusların Zenginliği” adlı eseri ile kapitalist liberalizmin kurallarını açıkladı.
• 1776, Deniz tarihindeki ilk denizaltı saldırısı, Amerikan İç Savaşı sırasında David Bushell tasarımı “Kaplumbağa” tarafından New York limanında demirli HMS Eagle gemisine karşı yapıldı ama başarılı olamadı.
• 1776, Virginia Haklar Bildirisi ile yahudilere ABD'de tam yurttaşlık hakları verildi.
• 1777, Ali Muhiddin Hacı Bekir lokumcusu kuruldu.
• 1779, Dünyanın etrafını gemiyle dolaşan Kaptan James Cook, Polinezya'da yerliler tarafından öldürüldü.
• 1780, Marifetname yazarı Erzurumlu İbrahim Hakkı'nın ölümü.
• 1781, Bank of America kuruldu.
• 1781, Kant, "Mutlak Aklın Eleştirisi"ni yayımladı.
• 1782, I. Rama, Bangkok'u Tayland'ın başkenti ilan etti.
• 1782, Montgolfier Kardeşler ilk balon gösterilerini yaptılar.
• 1783, Britanya, Amerika'nın bağımsızlığını tanıdı ve barış imzalandı.
• 1784, Alman filozof Kant, “Aydınlanma Nedir?” sorusuna “Kendi aklını kullanma yürekliliği” cevabını verdi.
• 1784, James Watt, buhar makinasını icat etti.
• 1784, Meikle, harman dövme makinasını icat etti.
• 1786, Manchester'da ilk fabrika kuruldu.
• 1787, Amerikalı mihendis Fitch ilk buharlı gemiyi Delaware Nehri üstünde yüzdürdü.
• 1788, İngilizler, Avustralya'da ilk kolonilerini kurdu. Sydney şehri kuruldu.
• 1788, Avustralya'ya ilk sürgün cezalılar gönderildi.

III.SELİM
1761-1808

Ömrü 47 yıl Saltanatı 18 yıl Babası Sultan III. Mustafa Annesi Mihrişah Sultan Sadrazamları Meyyit Hasan Paşa, Cezayirli Gazi Hasan Paşa, Çelebizade Şerif Hasan Paşa, Koca Yusuf Paşa, Damat Melek Ahmed Paşa, İzzet Mehmed Paşa, Kör Yusuf Paşa, Bostancıbaşı Hafız İsmail Paşa, Keçiboynuzu Ağa İbrahim Hilmi Paşa. (9) Eşleri Afitab Kadın, Aynisafa Kadın, Demhoş Kadın, Goncenigar Kadın, Hüsnümah Kadın, Nuruşems Kadın, Tab’ısafa Kadın, Zıbifer Kadın, Mahbube Kadın, Safizar Kadın, Refet Kadın. (11) Çocukları Yok

DÖNEMİNDE YAŞANANLAR

Tahta çıktığında devlet Rusya ve Avusturya ile savaş halindeydi. İki ordu birleşip Osmanlı’ya saldırdı. Yapılan Fokşan Savaşı’nda büyük bir hezimete uğranıldı. Akabinde Ruslar, Boze Savaşı’nı kazanıp Boğdan’ın başkenti Yaş’ı işgal ettiler. Avusturya ise Bükreş ve Belgrad’ı aldı. 1789’da Fransız ihtilali ile Fransa’da krallığın kaldırılıp yerine cumhuriyetin gelmesi Avrupa’yı telaşlandırıken Osmanlı’yı rahatlattı. bunun üzerine Avusturya barış istedi ve 1791’de Ziştovi Anlaşması imzalandı. Avusturya, Belgrad ve Bükreş’ten geri çekildi. Ruslar da barış isteyince 1792’de Ruslarla Yaş Anlaşması imzalandı. Kırım, Hocapaşa (Odesa) ve Özi Kalesi tamamıyla Rusların eline geçti. Sultan Selim, barış sürecinden yararlanarak başta askeri, siyasi ve mülki alanlarda ıslahatlara başladı. 1793’te Nizam-ı Cedid ordusunu kurdu. Napolyon Bonapart Mısır’da Beylerbeyi Ebu Bekir Paşa ile yaptığı Ehramlar Savaşı’nı kazanınca, Osmanlı 1798’ de Fransa’ya savaş ilan etti. Fransızlar 1799’da Akka’da Cezzar Ahmed Paşa tarafından durduruldu. İki devlet ile 1802’de Paris Anlaşması imzalandı. Fransız İhtilali’nin milliyetçiliği tahrik etmesiyle 1806’da Sırbistan’da isyanlar çıktı ve isyancılar Belgrad’ı kuşattılar. Bunu fırsat bilen Ruslar, Osmanlı’ya savaş ilan etti. Rusya; Hotin, Akkerman, Bender ve Kili’yi ele geçirdi. Yeniçeriler, Nizam-ı Cedid’i istemediklerinden Kabakçı Mustafa liderliğinde isyan çıkardılar. Bunun üzerine 1807’de Nizam-ı Cedid kaldırıldı ve bir gün sonra III. Selim tahttan indirildi.

O SIRADA DÜNYADA...

1789, Ağustos ayında 17 maddelik İnsan Hakları Bildirgesi imzalandı. 1789, Ekim ayında Paris'te Versailles'li kadınların kraliçe üzerini "Ekmek Yürüyüşü". 1789, Fransız Devrimi gerçekleşti. 1789, George Washington ABD'nin ilk başkanı oldu. 1791, Besteci Wolfgang Amadeus Mozart, Viyana’da hastalıktan öldü. 1792, Amerika'da Beyaz Saray'ın temeli atıldı. 1793, İngiltere'de ilk banknot basıldı. 1795, Jane Austen, "Sense and Sensibility"yi yazdı. 1796, Jenner çiçek aşısını buldu. 1796, Prusya'da ilk çelik fırını kuruldu. 1796-1797, Napolyon İtalya'yı aldı. Böylece Venedik ve Ceneviz'de Dükler dönemi bitti. 1798, Cavendish, yerçekimini ölçen deneyini yaptı. 1799, Napolyon Bonapart, Fransa Cumhuriyeti'nin kontrolünü ele geçirdi ve kendini Birinci Konsül ilan etti. 1799, Napolyon Fransa'nın ilk konsülü oldu, devrim sona erdi. 1799, Sibirya'da buzlar içinde tam olarak korunmuş bir mamut bulundu. 1801, İngiltere'de ilk genel nüfus sayımı yapıldı (on bir milyon). 1801, İrlanda, Büyük Britanya Birleşik Krallığı'na katıldı. 1801, Rus Çarı I. Pavel öldürüldü. 1803, İngiltere'de Trevithick'in yaptığı ilk buharlı lokomotif çalıştı, ertesi yıl ray üstünde yürütüldü. 1804, Trafalgar deniz savaşında Napolyon İngilizler'e yenildi. 1805, Beykoz çuha ve kağıt fabrikası çalışmaya başladı. 1806, Kutsal Roma Germen İmparatorluğu'nun sonu. 1806, Mimar Chalgrin Paris'teki "Zafer Takı"nı (Arc de Triomph) yapmaya başladı. 1807, Davy (Fransa'da) sodyum ve potasyumu bulduğunu açıkladı. ABD'de Fulton buharlı gemi ile Hudson Nehri üstünde düzenli seferler başlattı. Beethoven, 5. senfonisini bitirdi. 1807, Napolyon Portekiz'i işgal etti.

IV.MUSTAFA
1779-1808

Ömrü 29 yıl Saltanatı 1 yıl Babası I. Abdülhamid Annesi Ayşe Sıneperver Sultan Sadrazamları Çelebi Mustafa Paşa, Alemdar Mustafa Paşa (2) Eşleri Şevkinur Sultan, Dilpezir Sultan, Seyyare Sultan, Peykidil Sultan (4) Çocukları Emine Sultan DÖNEMİNDE YAŞANANLAR III. Selim’in tahttan indirilmesiyle 1807 tarihinde padişah oldu. İlk olarak ihtilalcilerin isteklerini yerine getirdi. Ancak zaman içinde ihtilalcilerin baskısından bıkan IV. Mustafa, Sadrazam Alemdar Mustafa Paşa’ya isyancıların birçoğunu katlettirdi. Sadrazam Alemdar Mustafa Paşa, IV.Mustafa’yı tahttan indirerek yerine II. Mahmud’u tahta çıkardı.

II.MAHMUD
1786-1839

Ömrü 53 yıl Saltanatı 31 yıl Babası I. Abdülhamid Annesi Nakşi Dil Sultan Sadrazamları Alemdar Mustafa Paşa, Memiş Paşa, Kör Yusuf Paşa, Laz Ahmed Paşa, Hurşid Ahmed Paşa, Mehmed Emin Rauf Paşa, Derviş Mehmed Paşa, Seyyid Ali Paşa, Benderli Ali Paşa, Hacı Salih Paşa, Bostancıbaşı Deli Abdullah Paşa, Silahdar Ali Paşa, Mehmed Said Galib Paşa, Benderli Mehmed Selim Sıırı Paşa, Darendeli Topal İzzet Mehmed Paşa, Reşid Mehmed Paşa. (16) Eşleri Bezmialem Valide Sultan, Pertevniyal Valide Sultan, Haciye Pertev-Piyale Nev-fidan Kadın Efendi, Ali-cenab Kadın Efendi, Fatma Kadın Efendi, Kamarı Kadın Efendi, Aşub-i Can Kadın Efendi, Haciye Hoşyar Kadın Efendi, Hüsn-i Melek Kadın Efendi, Nurtab Kadın Efendi, Misl-i Na-yab Kadın Efendi, Perviz-felek Kadın Efendi, Zeyin-i Felek Kadın Efend, i Vuzlat Kadın Efendi, Zer-Nigar Kadın Efendi, Ebr-i Reftar Kadın Efendi, Lebriz Felek Kadın Efendi, Tiryal Kadın Efendi. (18) Çocukları Abdülmecid, Abdülaziz, Şehzade Ahmed (aynı isimli beş şehzade var), Şehzade Bayezid, Şehzade Abdülhamid (aynı isimli üç şehzade var), Şehzade Süleyman, Şehzade Mehmed (aynı isimli üç şehzade var), Şehzade Murad, Şehzade Hafız, Şehzade Nizameddin, Şehzade Osman, Şehzade Kemalüddin, Şehzade Abdullah, Şehzade Mahmud, Emine Sultan, Hamide Sultan, Hayriye Sultan, Şah Sultan, Saliha Sultan, Ayşe Sultan, Atiye Sultan, Fatma Sultan, Münire Sultan, Fatıma Sultan, Mihrimah Sultan, Adile Sultan, Fatma Sultan, Emine Sultan, Şah Sultan, Emine Sultan, Zeyneb Sultan, Cemile Sultan, Hamide Sultan, Hatice Sultan, Hayrie Sultan, Rafia Sultan. (44)

DÖNEMİNDE YAŞANANLAR

Sekban-ı Cedid askeriyesini kurdu. Yeniçeriler isyan çıkarıp Alemdar Mustafa Paşa’yı öldürünce Sekban-ı Cedid kaldırıldı. Osmanlı’daki karışıklıktan faydalanmak isteyen Rusya, Osmanlı’ya savaş açtı ve Eflak ve Boğdan’ı işgal etti. 1812’de Bükreş Anlaşması imzalanarak Eflak ve Boğdan, Ruslar tarafından iade edildi. Ruslar, Sırplara özerklik kazandırınca Yunan ihtilali başladı. Mısır Valisi Mehmed Ali Paşa’ya Girit ve Mora valiliği taaahhüt edilerek isyan bastırıldı. 1826’da Vaka-i Hayriye ile Yeniçeri Ocağı kaldırılarak yerine Asakir-i Mansure-i Muhammediye adıyla düzenli bir askeri teşkilat kuruldu. İngiltere, Fransa ve Rusya birlik olarak Yunanistan’ın bağımsızlığını istediler. Sultan Mahmud bu teklifi reddedince 1827’de Navarin’deki Osmanlı donanmasını yaktılar. Bunu üzerine Osmanlı, Rusya’ya savaş açtı. Rusya doğuda Kafkasya’yı alarak Erzurum’a kadar geldi. Batıda ise Edirne’ye kadar gelince Osmanlı barış istemek zorunda kaldı. 1829’da yapılan Edirne Anlaşması ile Yunanistan bağımsızlığını kazandı. Fransa, 1830’da Cezayir’i resmen işgal edince, iyice şımaran Mehmet Ali Paşa ve oğlu İbrahim Paşa ; Filistin, Suriye ve Hatay’ı alarak Konya’ya kadar geldi. Osmanlı’yı mağlup eden Mısır ordusu Kütahya’ya girince Ruslardan yardım istendi. Kütahya Anlaşması yapılarak Mısır ordusu geri çekilmeye ikna edildi. 1839’da Mısır ordusu tekrar harekete geçti ve Osmanlılarla yaptığı Nizip Savaşı’nı kazandı.

O SIRADA DÜNYADA...

1809, Bilim Adamı Charles Darwin İngiltere’nin Shrewsbury şehrinde hali vakti yerinde bir hekimin oğlu olarak doğdu. 1812, Napolyon, iktidarının sonunu getirecek Moskova işgalinde. 1814, Müttefikler Fransa'yı işgal etti ve Napolyon'u görevden aldı. 1815, Napolyon, Waterloo savaşında yenildi ve Fransa'da krallık rejimine geri dönüldü. 1818, Karl Marx, Trier’de avukat bir babanın oğlu olarak doğdu. 1821, Meksika bağımsızlığını ilan etti. 1822, Brezilya bağımsız oldu. 1827, Besteci Ludwig van Beethoven, son on yılını tamamen sağır olarak geçirdiği hayata veda etti. 1828, Yazar Lev Tolstoy, Rusya’nın Tula şehrinde doğdu. 1830, Brüksel'de Eylül Devrimi. Belçika bağımsızlığını ilan etti. 1830, Fransa Cezayir'i fethetti. 1830, İngiltere'de ilk demiryolu açıldı. 1833, Alfred Nobel, Stockholm’de bir mühendisin oğlu olarak doğdu. 1833, İstanbul Üniversitesi, Darülfünun’un devamı olarak kuruldu. Bazı kurumları İstanbul’un fethine kadar dayandığından kuruluş yılı 1453 olarak da kabul edilir. 1837, Mors alfabesiyle ilk telgraf gönderildi.