Ağız ve diş sağlığında teşhis, tedavi planı ve tedavinin takibi aşamalarında görüntüleme yöntemlerinin kullanımı başarıyı artıracaktır. Bu amaçla iki boyutlu görüntü veren radyografiler ve üç boyutlu görüntü veren tomografiler kullanılabilmektedir.


1. Dişlerin tedavisinde kullanılan kaç tip röntgen vardır ve bunlar ne amaçla alınır?
Tüm ağzın kemiklerini ve dişlerin durumunu gösteren panoramik radyografi, biraz daha detay görmek istediğimizde dişlerin iki veya üç tanesini beraber gösteren periapikal radyografi, çürük tespitinde kullanılan ağzın sağ ya da sol segmentini gösteren ısırma (bitewing) radyografisi yapılacak olan işleme göre seçilebilir. Ayrıca özellikle implant planlaması gibi cerrahi işlemlerden önce alınabilen üç boyutlu görüntüleme yöntemleri (Dental Volumetrik Radyografi-DVT) vardır.
2. Radyografiler diş hekimleri tarafından hangi amaçlar için kullanılır?


• Çürüklerin tespitinde
• Kanal tedavisi öncesinde ve tedavi sırasında
• Dişeti hastalıklarının ilerlemiş olduğu vakalarda kemik hasarının tespitinde
• İmplant cerrahisi öncesi planlamada ve tedavinin takibinde
• Eklem rahatsızlıklarında,
• Dişler ve kemik ile ilgili kist ve tümör şüphesinde
• Cerrahi işlemler öncesi gömük dişin pozisyonunun belirlenmesinde
• Ortodontik tedavide çeneler arası, dişler arası ilişkinin tespitinde ve tedavi yönteminin belirlenmesinde
• Tükürük bezi hastalıklarının
• Çocukların diş gelişimi ve büyümelerinin takibinde
• Diş ve çene kırığı şüphesinde


3. Röntgenlerin dozu çok yüksek midir?
Diş tedavisinde kullanılan radyografilerin çekilmesi için gereken radyasyon dozu diğer medikal radyografilere (örneğin akciğer grafisi) göre çok daha düşüktür. Özellikle dijital radyografi teknikleri geliştikten sonra verilen dozlar çok düşük seviyelere çekilmiştir.


4. Dijital radyografilerin geleneksel radyografilere göre farkı nedir?
Dijital radyografilerle radyasyon %80 oranında azalmaktadır. Ayrıca dijital radyografi ile elde edilmiş görüntüler bilgisayar ortamında saklanabilir ya da istenirse çıktısı alınabilir.


5. Ne kadar sıklıkla panoramik röntgen çekilmelidir?
Röntgenin hangi sıklıkla çekilmesi gerektiği hastanın tıbbi ve dental geçmişine ve geçerli durumuna göre değişir. Bazı kişilerde yılda bir röntgen alınması önerilir. Bazıları için ise 2 yıllık periyotlar yeterlidir.


6. Dental radyografi ve dental tomografinin farkı nedir?
Diş radyografilerinde iki boyutlu görüntü elde edilir. Yani bu tip görüntüleme ile genişlik ve yükseklik hakkında bilgi sahibi olunabilir ancak, doku kalınlığı hakkında net bilgi alınamaz. Dental tomografiler ise röntgenlere göre daha detaylı ve doğru bilgi elde edilmesini sağlayan üç boyutlu görüntü verirler. Özellikle sert dokuları (diş ve kemik dokularını) daha detaylı görebilmek mümkündür. Bu sayede yapılacak tedavilerde yanılma ve hata payı en aza indirgenebilir.


7. Dental volumetrik tomografilerin avantajları nelerdir?
DVT’ler ile dişhekimliği pratiğinde, cerrahi, implantoloji, periodontoloji, endodonti ve ortodonti alanında ihtiyaç duyulan tüm ölçümler üç boyutlu olarak birebir gerçekleştirilebilmekte ve tedavi başarısını artırabilmektedir. Dental tomografiler “volumetrik” olarak çalıştığında diğer tomografilerden çok daha az dozlarla görüntü almak mümkündür.
8. İmplant tedavisi öncesi tomografi çektirmek zorunlu mudur?
İmplant tedavisi öncesi görüntüleme çok önemlidir. Üç boyutlu görüntüleme yöntemleri çene kemiklerinin durumunu çok net gösterdikleri için ameliyata başlamadan önce doğru planlama yapılmasına katkıda bulunurlar. Dokuların kalınlığı, şekli, birbirleri ile ilişkileri ve hatta kemik yoğunluğu hakkında bilgi elde edilir. Böylece işleme başlamadan önce hangi cerrahi tekniklerin kullanılacağı ve tam olarak neler yapılabileceği belirlenmiş olur. Cerrahi sonrasında ise implant yerleşimleri ve kemik desteğinin kontrolünde tomografiler alınabilir.