Türkiye'nin ilk nükleer santral olacak Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nin Deniz Hidroteknik Yapıları temeli bugün çevrecilerin yoğun protestoları ve geniş güvenlik önlemleri altında törenle atıldı. Akkuyu’da bugün gerçekleşen temel atma töreni, santralin tüm ’kıyı tahkimatı’ diye adlandırılan iskeleler ve depolama alanlarını kapsıyor.
Çevrecilere destek için gelen CHP Mersin Milletvekili Aytuğ Atıcı, tören alanına girmek istedi ancak, girişteki jandarma izin vermedi. Bunun üzerine Atıcı ve jandarmalar arasında gerginlik çıktı.
Mersin’in Gülnar İlçesi’ne bağlı Büyükeceli Mahallesi’ndeki Akkuyu mevkiinde düzenlenen temel atma törenine Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız ile birlikte Mersin Valisi Özdemir Çakacak, Rus Devleti Nükleer Şirketi Rosatom Genel Müdürü Sergey Kiriyenko, Akkuyu Nükleer A.Ş. Genel Müdürü Fuad Akhundov ve diğer üst düzey yetkililer katıldı.
’DÜNYADAKİ TÜKETİMİN YÜZDE 11’İ NÜKLEERDEN ’
Bakan Taner Yıldız, Türkiye’nin nükleer enerji serüveninde yeni bir sürecin başladığını belirterek şunları söyledi:
"Dünyanın şu anda elektrik tüketiminin yüzde 11’i nükleer santrallerden karşılanıyor. OECD ülkeler açısından baktığımızda ise bunun yüzde 18’i, ABD ve Rusya yüzde 19’u, Almanya yüzde 16’sı ve Fransa’da yüzde 78’ini karşılıyor. Halen ABD’de de 100 tane santral var, 5 tane de inşa halinde. Rusya’da 34 tane santral var 9 tane inşa halinde. Çin’de 24 tane santral var, 24 tane de inşa halinde. Fransa’da 58 tane santral var. Almanya’da toplam 17 santralin 8’i devreden çıkacak olsa da 9 tanesi yine devrede kalacak. Akkuyu ve Sinop’ta kurulacak nükleer santrallerden daha fazla bir güçle devam edecek bu santraller. fukuşima’dan Akkuyu Nükleer Santral de dersini almıştır. Almanya 8 tane nükleer santralını kapatmıştır, ama 9 tanesi devredir. Almanya’nın 9 santralle devam etmesinin, Japonya’da nükleer santrallerin kapatılıp böyle bir söylemden sonra açılmaya başlamasının, ABD’de 100 tane santralin işletmede olmasının ve 5 tane daha yapılacak olmasının, İngiltere’de 2 tane ve Fransa’da da 1 tane nükleer santral inşaatının devam ediyor olmasının büyük resimde gözden kaçırmamamız gereken önemli bir nokta olduğu kanaatindeyim."
’HÜKÜMETİN ÖMRÜ, MÜZAKEREE SÜRESİYLE AYNI’
Türkiye’de bugüne kadar nükleer güç santrali için başlatılan çalışmaların hep sonuçsuz kaldığını ifade eden Taner Yıldız, bunun en önemli nedenlerinden birinin de siyasi istikrasızlık olduğunu kaydetti. Bugüne kadar gelen hükümetlerin ortalama ömrünün 1,5 yıl olduğunu belirten Bakan Yıldız şöyle devam etti: Nükleer santrallerinde 10 yıllık müzakere, projelendirme ve inşa süresi, harç konduktan sonra inşallah önümüzdeki yılın sonunda ilk temelini yine bu yerde atmış olacağız. İşletme süresi, alım garanti süresi ve 60 yıllık işletme sürelerini de dahil ettiğimizde 2100 yılından bahsediyoruz. 2100 yılına kadar şu veya bu şekliyle serbest piyasada çalışabilecek bir enerji santralinden bahsediyoruz."
İSTANBUL’UN BÜTÜN ELEKTRİĞİNİ KARŞILAYABİLİR
Yıldız, nükleer santralin Türkiye için neden önemli olduğunu ise şöyle açıkladı: "Eğer bizim 2 trilyon dolarlık gayri safi yurtiçi hasıla, 500 milyar dolarlık ihracat ve 25 bin dolarlık kişi başına düşen bir milli gelir hedefliyorsak, nükleer güç santralleri bunun ayrılmaz bir mütemmim cüzü olacaktır. Türkiye, büyüme hızları itibariyle baktığımızda Çin’den sonra tüketimde dünyada 2’nci,Avrupa’da ise 1’inci sıradadır. Bugün itibariyle eğer Akkuyu Nükleer Santralı devrede olmuş olsaydı, 15 milyon nüfuslu İstanbul’un bütün elektriğini karşılayabilecek ve Türkiye’nin toplam elektriğinin yüzde 28’ini karşılayabiliyor durumda olacaktı. Yalnızca bununla kalmayacaktı, bu nükleer santral 10 yıl öncesinde yapılmış olsaydı şu ana kadar 14 milyar dolarlık daha azdoğalgaz ithal etmiş olacaktık. "
’22 MİLYAR DOLARLIK BİR YATIRIM’
Yıldız, nükleer santralin aynı zaman tek seferde yapılmış en büyük bir yatırım olduğunu da ifade ederek, şöyle devam etti: "Türkiye’nin kıyı şeridi 8 bin 484 kilometre. Çok enteresandır. Buradaki kıyı şeridi 3 kilometrenin daha altında. 2-3 kilometrelik bir alanda 22 milyar dolarlık yekpare bir yatırım yapılacak. Metrekare ve nüfus başına en büyük yatırım şu anda bulunduğumuz bu sahaya yapılacak. ’Antalya’daki, Mersin’deki turist kaçar’ dediler. Avrupa’nın en önemli turist kaynağı 3 ülkede. Fransa Paris, İngiltere Londra ve İspanya Madrid. Bir kısım ülkelerde 90 kilometre daire çizdiğimizde 7 tane nükleer güç santralı var. Onların turistlerine bir şey olmuyorsa bizim turistimize bir şey olmaz arkadaşlar. Allah muhafaza 9 büyüklüğündeki bir depremin bütün endişelerini giderecek tarzda inşa edildi. O yüzden en büyük tehditlerden olan gerek tsunaminin, gerekse de depremselliğin, gerekse bütün bu çarpışma ve rüzgar testlerini tamamlamış bir yapıdan bahsediyoruz. ÇED çalışmaları tamamlandı."
CHP’Lİ ATICI, TÖRENE ALINMADI
Akkuyu Nükleer Güç Santrali’ne en başından karşı olan Nükleer Karşı Platformu üyeleri, temel atma törenini protesto etti. Yaklaşık 100 kişilik bir grup ellerinde pankartlarla nükleere karşı olduklarını dile getirdi. Tören devam ederken dışarıda eylem yapan çevrecilere destek veren CHP Mersin Milletvekili Aytuğ Atıcı, kullandığı özel aracını demir kapının önüne durdurarak indi. Bunun üzerine kapıda toplanan çevreciler ’Akkuyu Çernobil olmayacak’, ’Nükleere hayır’ sloganları atarak demir kapıya taşla vurup yanlarında getirdikleri düdükleri çalarak eylemlerini sürdürdü. Atıcı, tören alanına girmek istedi ancak, girişteki Jandarma izin vermedi. Bunun üzerine Atıcı ve jandarmalar arasında gerginlik çıktı. Törenin bitmesinin ardından çevreciler inşaat alanının kapısını kapatarak içeridekilerin dışarıya çıkmasını engellemek istedi.
ATICI’DAN JANDARMAYA TEPKİ
Kapıdaki bir yarbaya sert tepki gösteren Atıcı, "Bana kapıyı açmadın, sen şu elbisenin şerefini iki paralık ettin. Askerin sözünü iki paralık ettin. Kapıyı açacağına söz verdin, açmadın. Yazıklar olsun sana şu rütbenin hakkını vermedin. Şu millet seni seviyordu, askerlikten nefret ettirdin" diye konuştu.
Aytuğ Atıcı ayrıca, Albay Ömer Uyan’a, "Benim üzerime biber gazı sıktınız" diyerek tepki gösterirken, kapıdaki güvenlik güçlerine de dönerek "Bunun hesabını vereceksiniz" dedi.
ÇIKIŞA İZİN VERMEDİLER
Kapıyı işgal eden çevreciler, törenin bitmesinin ardından katılanların çıkışına izin vermedi. Yaklaşık 2 saat süren eylemde zaman zaman sert tartışmalar oldu. Mersin İl Jandarma Komutanı Albay Ömer Uyan, eylemcilerin yanına giderek seslerini duyurup amaçlarına ulaştıklarını, bu nedenle kapının açılarak eyleme son vermelerini istedi. Ancak eylemciler bu uyarıyı dikkate almayarak slogan atmayı sürdürdü. Bunun üzerine, TOMA’dan tazyikli su sıkıldı. Bu sırada eylemciler sağa sola kaçışırken, çevreciler kapıyı yine taş yağmuruna tuttu. Bu sırada yöre halkından dışarı çıkmayı bekleyen, nükleer santralın yapılmasını destekleyen bir grup genç ve çevreciler arasında sert tartışmalar yaşandı.
Daha sonra Jandarma Komutanı Albay Ömer Uyan’ın, CHP Milletvekili Atıcı ve eylemci çevrecilerle yaptığı görüşmeler sonuç verdi, eylem sonlandırıldı. Bakan Taner Yıldız’ın helikopterle ayrılmasından sonra yaklaşık 2 saat mahsur kalan, aralarında Mersin Valisi Özdemir Çakacak’ın da bulunduğu katılımcılar daha sonra araçlarıyla alanı terk ettiler.
Kaynak: DHA