Konu: Doğa Parkı Bitkileri

Picea orientalis (Doğu Ladini)
Pinaceae familyasından 40-50 metre, bazen de 60 metre boylara ulaşan, 1,5-2 metre çap yapabilen, dolgun ve düzgün gövdeli, sivri tepeli önemli bir orman ağacı türüdür.

Pittosporum ( Pittosporum variegatum )

Alacalı Pitosporum. Her daim yapraklıdır. Tam güneş, alacalı gölge sever. Orta büyüklükte çan şekilli beyaz çiçeklerini baharda açar. Orta hızda büyür.

Kara selvi ( Cupressus sempervirens )
Kuzey yarıkürenin ılıman iklimlerinde yetişir. Akdeniz ülkelerinde çok yaygındır. Anadolu da yer yer doğal servi ormanlarına rastlanır. Dünyada 20 kadar çeşidi olan servi yavaş büyümekle beraber zaman içinde 30-35 metre boylanabilir. Parlak ve gösterişli kozalakları dikkat çeker. Pulsu yapraklarının taze yeşil rengi yaşlandıkça siyaha yakın bir ton alır. Servi form olarak piramit veya dar sütun şeklinde büyür.Ilıman iklim bitkisi olan servi fazla soğuk ve şiddetli rüzgarlardan etkilenir. Tam güneş alan yerleri sever. Servi fidanları drenajı iyi, organik maddelerce zengin topraklara dikilir. İlk yıllarda sağlamca desteklenmelidir

Arizona Selvi ( Cupressus arizonica )
25. m.’ye kadar boylanabilen geniş piramidal yapılı herdem yeşil ağaçlardır. Pul yaprakları mavimsi-yeşil ya da gri-mavi renkli, kalın ve sivridir. Stoma bezeleri belirgindir. Erkek kozalak silindir biçimindedir. Dişi kozalak küre şeklinde, 2-3 cm. çapında olup 6-8 puldan oluşur ve koyu kırmızımtırak kahverengidir. Pulların sırt tarafları düz veya biraz basıktır, arkalarında ise sivri çıkıntıları vardır. Kozalak olgunlaştığında dağılmaz. Doğal yayılış alanı Meksika ve Amerika’dır. Alkali hatta asitli topraklarda yetişir. Hızlı gelişen Mavi Servi gümüşi yaprak rengi ile dekoratif bir süs bitkisidir.

Berberis ( Berberis thunbergii )
Kışın yaprağını döken, 2 m boylanabilen sık dallı bir çalıdır. Dikenleri çatallı değil basittir. Yaprak ayası tam kenarlı, ters yumurta biçiminde veya geniş spatül şeklinde, 1-3 cm boyundadır. Üst yüzü parlak yeşil, alt yüzü boz yeşil renklidir. Nisanda açan sarı çiçekleri 2-13 adedi demet ya da basit salkım halinde kurul oluşturur nadiren de kısa sürgünler üzerinde teker teker bulunur. Üzümsü meyve elips şekilli ve parlak kırmızı renklidir. Doğal yayılış alanı Japonyadır. Park ve bahçelerde en popüler Berberis türüdür. Atatürk Arboretumu da iki kültivarı yetiştirilmektedir. Berberis thunbergii Atropurpurea: Yaprakları ilkbahar, yaz aylarında morumsu-kırmızı renklidir. Berberis thunbergii Aurea : Yaprakları limon sarısı-altın sarı renkli ve yavaş büyür.

Piramit Mazı (Thuja orr. Pyramidalis aurea)
Cupressaceae (servigiller) familyasının Thuja cinsinden ağaç türlerine verilen ad. Genellikle piramitsi bir görünüm sergileyen mazı ağaçlarının ince, pulsu bir dış kabuğu ve lifli bir iç kabuğu vardır. Dalları ya yatay bir konumdadır ya da yukarı doğru yönelmiştir. Sürgünlere karşılıklı olarak dizilen pulsu yapraklarının henüz olgunlaşmamış olanları iğnemsi biçimlidir. Ayrı dalların uçlarında oluşan yuvarlak biçimli erkek çiçek kümelerinin kırmızımsı ya da sarımsı rengine karşılık, oldukça küçük yapıdaki dili çiçek kümeleri leylağımsı yeşil renkleriyle ayırt edilir Ortalama 4-6 çift ince, esnek puldan oluşan yumurta biçimli kozalaklarının uzunlukları 8-16 mm arasında değişir. Türkiyede doğal olarak bulunmazlar ancak süs bitkisi olarak yetiştirilmektedir.

Defne ( Laurus nobilis )
Tipik Akdeniz bitkilerinden olup her dem yeşil, kokulu, krem ve açık sarı renkli çiçeklere sahip, aromatik tıbbi bitkilerdendir. Topiary için uygundur. Yol ağacı, çit bitkisi ve saksı bitkisi olarak kullanımı yaygındır.

Leylandi - Melez Servi - Cupressocyparis Leylandii



10-15 m boy yapabilen yaprak dökmeyen bir bitkidir. Mavi-yeşil pul yaprakları 4 köşeli sürgünler üzerinde yer alır. Olgun kozalakları 2,5-3 cm Ø lıdır. Tohumla ve aşı ile üretilirler. Sıcak ve kurak iklimlerde yetişir. Işık ağacı olup donlara duyarlıdırlar. Genelde cupressus arizonica glaucası tercih edilir. Bu bitkinin rengi mavi olup oldukça dikkat çekicidir.

Sabin ardıcı ( Juniperus sabina )
Sabin ardıcı Bilimsel Sınıflandırma Alem: Plantae Bölüm: Pinophyta Sınıf: Pinopsida Takım: Pinales Familya: Cupressaceae - Servigiller Cins: Juniperus Bilimsel Adı Juniperus sabina L. Genellikle bir, ender olarak 3-4 metre boylara ulaşan eğri gövdeli, belirgin biçimde tek gövdeli olmayan ve çoğu kez yerde sürünen bir çalı halinde ardıç türüdür. Bu takson sık dallanma gösterir, yaşlı gövdelerin kırmızımsı esmer kabuğu çok ince levhalar halinde çatlar. sürgünlerde çok ince olup, ortalama onuncu yaştan sonra, pul yapraklar oluşur. Bu yapraklar ovuşturulduğunda çok kötü bir koku verir. Tomurcuk çıplaktır. İğne yapraklar üçlü çevrel, pul yapraklar da haçvari dizilmişlerdir. Pul yaprakların sırtlarında yağ bezeleri vardır. Çiçekler bir cinsli iki evcikli olup, kozalaklar da bazen bir, bazen de iki yılda olgunlaşır. Önceleri yeşil, sonraları siyahımsı, üstü mavi dumanlıdır. Tohumlar kalın kabuklu olup, 1-4 adettir. Orta ve Güney Avrupa, Alpler Karpatlar, Pireneler, Türkiye, Kafkasya ve Sibirya’da doğal olarak yetişir. Ülkemizde Kuzey ve Batı Anadolu’da dağlık alanlarda kurak ve kayalık yamaçlarda, Zonguldak, Samsun, Gümüşhane, Kahramanmaraş ve Hakkari yörelerinde yayılır. Bu kesimlerde 1500-2000 metre aralarında dağlık kayalık ve taşlıklı yamaçlarda yetişmektedir.

Kara yemiş ( Prunus lauroceraus )
Karayemiş; 5-6 m boyunda veya boylu çalı şeklinde, kışın yaprağını dökmeyen ağaççıktır. Özellikle kayın ormanlarının altında yer alır. Ormancılık bakımından zararlı bir alt flora bitkisidir. Kökler derine gider. Düzgün ve genellikle dik bir gövde yapar. Gövde grimsi siyah, donuk siyah renktedir. Sert odun dokusu ve kuvvetli bir dal sistemi vardır. Yaprak, boyları 5 – 25 cm uzunlukta olan yapraklar, elips yada uzunca yumurta biçiminde, kısa saplı, sivri uçlu, tam kenarlı veya düzensiz seyrek dişlidir. Uzun şerit halindeki yapraklar deri gibi serttir. Üst yüzü parlak koyu yeşil renkte, alt yüzü açık solgun yeşil renkte ve tüysüzdür. Yaprak orta damarı alt yüzde bariz bir çıkıntı yapar. Yaprağın alt bölümünde 2 – 4 tane beze bulunur. Çiçek, dalcıkların uçlarına doğru çiçek salkımı görülür. Bunlar yaprak koltuğundan çıkar. Açık yeşil renkteki sürgünleri tüysüzdür. Beyaz renkli çiçekler 5 – 15 cm boyundaki bir eksen üzerinde, dik duran bir salkımda toplanmışlardır. Her bir çiçek üzerinde 5 çanak yaprak, 5 taç yaprak, 1 dişi organ ve 15 – 20 erkek organ bulunur. Meyveler çekirdekli, sulu ve 6 – 25 mm boyundadır. Önceleri yeşil renkte olan meyveler olgunlaşınca tiplere göre mor siyah renkli, bazen açık veya koyu kırmızı, bazı çeşitlerde de sarı– kırmızı alacalı olmakla beraber genellikle siyaha yakın koyu bir renk alır. Kiraz iriliğinde olan meyveler şekil olarak da genellikle kiraza benzemekte, kalp şeklinde, küt veya sivri uçlu, hafif uzun veya üsten basık ve bazen de üzüm taneleri gibi yuvarlak olabilmektedir. Çekirdek düzgün, sivri zeytin biçimindedir. Meyveleri tatlı, buruk ve acı arasında değişen yeme özelliklerine sahiptir. Parkçılıkta gruplara karıştırıldığı gibi, tek olarakda kullanılır. Makaslanmaya gelen bir çit bitkisidir.