AVRUPA Parlementosu (AP)’nda sözde “Ermeni Soykırımı” tasar›sına geçit verdi. Parlamento, henüz tanıma kararı almayan Avrupa Birliği ülkelerini de bu yönde adım atmaya davet etti. Türkiye’nin AP’ye yanıtı gecikmedi. Dışişleri yaptığı açıklamada; “Tarihi ve hukuku katleden bu metni tanımıyoruz” denildi.

Türkiye’ye 1915 olaylarını sözde “soykırım” olarak tanıma çağrısı yapan Avrupa Parlamentosu, henüz tanıma kararı almayan Avrupa Birliği ülkelerini de bu yönde adım atmaya davet etti. Taslak metindeki maddelere ilaveten, oylama sonucunda kabul edilen iki değişiklik önergesiyle Papa’nın ’soykırım’açıklaması na da atıf yapıldı. Bağlayıcılığı olmayan kararın 8 maddesi şu şekilde:
*) Osmanlı İmparatorluğu’nda 1.5 milyon masum Ermeni’nin hayatını kaybettiği vurgulanarak yaşanan olayların “soykırım” olduğunun altı çiziliyor. İnsanlığa karşı tüm suçlar ve soykırımlar kınanırken bunların inkârına yönelik her teşebbüs esefle karşılanıyor. *) Türkiye, 100. yıl anmalarını fırsat olarak değerlendirerek arşivlerini açmaya, geçmişiyle yüzleşmeye ve “Ermeni soykırımını” tanımaya yönelik çabalarını sürdürmeye böylelikle Türk ve Ermeni halkları arasında gerçek uzlaşma yolunu açmaya teşvik ediliyor. *) Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun taziye içeren ve Osmanlı Ermenilerine yönelik zulümleri tanıyan açıklamaları doğru yönde atılmış bir adım olarak değerlendiriliyor. *) Türkiye ve Ermenistan, Avrupa ulusları arasındaki başarılı uzlaşma örneklerini kullanmaya ve halklar arası işbirliğini odağa yerleştiren bir gündem izlemeye davet ediliyor. Türkiye ve Ermenistan arasında imzalanan protokollerin ön koşulsuz şekilde onaylanıp uygulanması ısrarla tavsiye ediliyor. *) Türkiye’nin kültürel mirasın korunmasına ilişkin yasal yükümlülüklerine saygı göstermesi talep ediliyor. Geçen yüzyılda yıkılan ya da harabeye dönen kültürel mirasın envanterinin çıkarılması isteniyor. *) Türkiye ile Ermenistan arasındaki ilişkilerin normalleşmesine yönelik sivil toplum inisiyatiflerine destek veriliyor. *) Soykırımların ve insanlığa karşı suçların zamanında önlenmesinin ve etkili şekilde cezalandırılmasının uluslararası toplumun ve AB’nin ana önceliklerinden olması gerektiği belirtiliyor. *) Soykırımlar İçin Uluslararası Avrupa Anma Günü oluşturulması öneriliyor.
Jet yanıt
Türkiye’nin AP’ye yanıtı gecikmedi. Dışişleri’nden şu açıklama yapıldı: “Türkiye-AB ilişkilerinin gelişmesine engel çıkarmakla tanınan Avrupa Parlamentosu, daha önce de denediği gibi, 1915 olayları konusunda yeniden tarih yazmaya heveslenmiştir. Bu heves, Türk karşıtı Ermeni propagandasının klişelerini harfiyen tekrarlayan, 15 Nisan 2015 tarihli gülünç bir karar metniyle sonuçlanmıştır. Tarihi ve hukuku katleden bu metni kabul edenleri ciddiye almıyoruz. AB vatandaşlarının 2014’teki seçimlere yüzde 42 oranındaki katılımı, bu Parlamento’nun AB siyasi kültüründeki yerini zaten göstermektedir. Her bakımdan eşine az rastlanır ’tutarsızlıktaki’bu metni, anılan kuruma, ileride hatırlamak istemeyeceği belgeler arasında yerini almak üzere aynen iade ediyoruz. Avrupa Parlamentosu’nun 1915 olayları konusunda sergilediği bu selektif ve tek yanlı yaklaşımın, varoluş nedenini teşkil eden değerler hilafına, Türkiye’nin AB ile olan ilişkisine zarar verebileceği ve Türkiye ile Ermenistan arasındaki meseleye çözüm getirmekten uzak kaldığı bir vakıadır. Tabiatıyla, bu karar sadece bilgisizlik ve cehaletle açıklanamaz. Bunun arkasında, ne yazık ki, dinsel ve kültürel bağnazlık ile farklı görülen karşısındaki umursamazlık da yatmaktadır. Avrupa Parlamentosu üyelerinin, 1915 meselesiyle ilgilenmeden önce, kendi tarihleriyle yüzleşmelerinde, özellikle Birinci Dünya Savaşı ve İkinci Dünya Savaşı gibi insanlığın en korkunç felaketindeki rol ve sorumluluklarını hatırlamalarında yarar vardır.