Gerek çift / aile gerekse tüm terapötik çalışmalarda terapist için bilgi toplama aşaması önemlidir. Elde edilen bilgiler doğrultusunda terapi şekil alır, yapılanır. Her terapistin bilgi edinme tarzı farklılık gösterebilir. Bu farklılık terapistin pusulası görevini gören haritasına bağlıdır.

Farklı ekollerde terapinin farklı aşamalarında kullanılan aile ağacı modeli çift çalışmaları için de etkili bir yöntemdir. Psikodrama tezimde geçmişten taşınanların bugünkü ilişkilere olan etkilerini genososyogram tekniği ile araştırdım. Bu tezde çiftlerle çalışılırken ilişkiye olumsuz etkileri olan kötü aile miraslarıyla çalışılmıştır. Bu makalede bu tezden alıntılara yer vermek istedim.

Genososyogram adı verilen aile ağacı çalışması, beş- yedi kuşak boyunca ailedeki evlilikler, doğumlar, ölümler gibi önemli yaşam olaylarını ve tarihleri içerir . Sosyal düzeyler, meslekler, evlilik, doğum ve ölümler, ayrılıklar, yeniden evlenmeler, hastalık ve kazalar, intiharlar, göç, sürgün, savaş, travmalar gibi yaşam olayları aile ağacında çalışma alanı oluşturur.

Üst kuşaklardan bize gelen herşey alt kuşaklara geçer. Genososyogramla elde edilen bilgiler ışığında problemli ilişkilere, tekrarlayan olaylara, travmalara vb. müdahale edebilme ve böylece bunların kuşaktan kuşağa etkileri ve tekrarını engelleme şansımız bulunur.

Bizler genososyogramla bugün ve geçmişi senkronize olarak görebilir, psikodramayla da geçmiş- bugün- gelecekte yani tüm zamanda hareket etme şansı bulabiliriz. Böylece geçmişimizden geleceğe taşımak istemediklerimizle psikodramanın büyülü sahnesinde şimdi - burada çalışabilir, zamanın ve zamandakilerin tedavisine ancak psikodrama sayesinde ulaşabiliriz.

Genodrama onların çiftlerin aileleriyle temasa geçerek nesiller boyu birikmiş olan ilişki çeşitlerini ortaya çıkarır. Her iki taraf birbirlerinin aile hikâyelerini bilmelerine rağmen içselleştirmiş oldukları aile figürlerini oynayarak kendilerini başka açıdan görme şansı, ilişkilerini tamamlayan önemli unsurları görme fırsatı elde ederler. Bu unsurlar çiftin deneyimlediği yardımcı bilinç ve yardımcı bilinçaltı durumların dışsallaştırılmasını oluşturur. Ailelerinin karakterleriyle görüşme yaparak ilişki kalıplarını yeniden yapma inşa etme şansları doğar. Farklı sahneler, aile yaşam döngüsündeki yeni bir sürece nasıl tepki verildiğini, kuşaklar boyunca oluşmış çatışmaların ve inançların nasıl yeniden ortaya açığa çıktığını gösterir. Aile inançları içindeki beklenti ve duyguların evlilik dramasında ortaya çıkışını görürüz. Genodramanın aile dünyasındaki geçiş süreci ve dönüşüm süreçlerini açığa çıkarma gücü vardır. Aile hikayelerinin mistik özelliklerinin kaldırılması ile gizli mekanizmalar açığa çıkar ve terapötik imkanların sayısını arttırır. Genogramla çalışırken amaç farklı kuşaklar içinde kendini tekrar eden veya değişen ilişki kalıplarını araştırmaktır. Aynı zamanda eşlerden herbirinin orjinal ailelerindeki yerlerini ve bireyselleşme süreçlerini bulmalarına yardım eder. Çiftin getirdiği konuya odakta tutarken herbirinin evlilik ilişkisini farketmesini kolaylaştırır. Genogramın daha belirgin amacı, aile kurallarının kuşaklar boyunca reorganize olduğu hareketleri yakalamak ve bunların protagonistler tarafından yeniden yorumlanmasını sağlamaktır. (Vitale, ed. Figusch, 2006).

Psikolog Meral Keskin Yıldırım
Psikodramatist



.ALINTIDIR.