- 11 KASIM - Anayasanın 34. maddesi uyarınca yeni Reisicumhur ada-ymın seçilmesi için TBMM toplantısından evvel parti grubu toplandı.
- 11 KASIM - Malatya Milletvekili İsmet İnönü; parti grubunda mev-cut 323 milletvekilinin 322'si ve TBMM'de oylamaya katılan 348 üyenin
1938 79
oybirliğiyle Cumhurbaşkanhğma seçildi.
Kabineyi kurmakla Celal Bayar görevlendirildi.- 16 KASIM - Başbakan Celal Bayar, oya katılan 342 üyenin oybirliğiyle güven aldı.
- 16 KASIM - Atatürk'ün İstanbul'da Dolmabahçe'deki katafalkı önünden geçen halk çokluğu arasmda 7 kadınla, 4 erkek ezilerek öldü. Atatürk'ün cenaze namazım Diyanet işleri Başkanı Ord.Prof. şerafettin Yalkaya kıldırdı.
- 19 KASIM - Atatürk'ün Naaşı istanbul'dan Ankara'ya götürüldü. Ata'nın Naaşı; 16-19 Kasım günleri Dolmabahçe'de katafalk içinde hal-kın ziyaretine bırakıldığı. 19 Kasım günü tabut, on iki generalin eşliğin-de saraydan alındı, göz yaşları arasmda Saraybumu'ndan Zafer muhri-biyle Yavuz Savaş gemisine taşındı. Yavuz, Aziz Naaşı, İzmit'te trene bıraktı. Yaslı insan selini yararak geçen tren, hıçkırıklar içinde 20 Ka-sım'da Ankara'ya vardı.
On iki milletvekili tarafından trenden alınan tabut, top arabasma ko-nularak TBMM önündeki katafalka yerieştirildi. Ankara halkı ve civar illerden gelenler 2 gün 2 gece ATA'nın önünden son bir defa daha geç-tiler.- 21 KASIM - Atatürk'ün Naaşı, törenle Ankara Etnografya Müzesin-deki geçici kabrine konuldu.
- 21 KASIM - Türkiye Cumhuriyeti'nin 2. Cumhurbaşkanı, Atatürk'ün yakın arkadaşı İsmet İnönü, Atatürk için Millete yayınladığı beyanna-mede 'Vatan Sana Minnettardır' dedi.
inönü'nün Millete Bildirişi:
'Büyük Türk Mületine;
Bütün ömrünü hizmetine vakfettiği sevgili milletinin ihtiram kolları üstünde Ulu Atatürk'ün fani vücudu istirahat yerine tevdi edilmiştir. Hakikatte yattığı yer, Türk milletinin Önün için aşk ve iftiharlarla dolu olan kahraman ve vefalı göğsüdür.
Atatürk, tarihte uğradığımız en zalim ve haksız itham gününde mey- a dana atılmış, Türk milletinin masum ve haklı olduğunu iddia ve ilan et-1 mistir.
İlk önce ehemmiyeti kavranmamış olan gür sesi asla yıpranmayan bir kuvvetle nihayet bütün cihanın şuuruna nüfuz etmiştir.
En büyük zaferleri kazandıktan sonra da Atatürk, ömrünü ya Türk milletinin haklarım, insaniyete ezelî hizmetlerim ve tarihe hal tiği meziyetlerim ispat etmekle geçirmiştir. Milletinin büyüklüğüne kudretine, faziletine, medeniyet istidadma ve mükel]ef olduğu insani-
yet vazifelerine sarsılmaz bir itikadı vardı. 'Ne Mutlu Türküm Diyene!...'
Dediği zaman, kendi engin ruhunun hiç görünmeyen aşkını, en ma-nalı bir surette hülasa etmişti.
Fena zihniyet ve idare ile geri bırakılmış Türk cemiyetim en kısa yol-dan insanlığın en mütekamil ve temiz zihniyetlerle mücehhez modem devleti haline getirmek, O'nun başlıca kaygısı olmuştur. Teşkilatı Esasi-yemizde ve bugün hizmet basında, irfan muhitinde ve geniş halk içinde bulunan vatandaşların vicdanlarmda yerleşmiş olan laik, milliyetçi, halkçı, inkılapçı, devletçi Cumhuriyet bize bütün evsaflanyia Ata-türk'ün en kıymetli emanetidir.
Üfulünden beri Atatürk'ün aziz adı ve hatırası, bütün halkımizm en candan duyguları ile sarılmıştır. Memleketimizin her köşesinde ve bü-tün milletçe kendisine gösterdiğimiz samimi bağlılık, devlet ve milleti-miz için kudret ve vefanın beliğ misalidir. Türk Milleti' nin Aziz Ata-türk'e gösterdiği sevgi ve saygı, onun, niçin Atatürk gibi bir evlat yetiş-tirebilir bir kaynak olduğunu bütün dünyaya göstermiştir.
Atatürk'e tazim vazifelerimizi ifa ettiğimiz bu anda halkımıza kal-bimden gelen şükran duygularım ifade etmeyi, ödenmesi lazım bir borç saydım.
Milletler arasında kardeşçe bir insanlık hayatı Atatürk'ün en kıymet-li ideali idi. Bütün dünyada, ölümünün gördüğü ihtiramı, insanlığın ati-si için ümit verici bir müjde olarak selamlarım. Bu sözlerim, yazılan ile ve toprağımızda şövalye askerleri ve mümtaz şahsiyetleriyle yasımıza iştirak eden bütün milletlere Türk Milleti adına şükranlarınım ifadesidir.
Devletimizin banisi ve milletimizin fedakar, sadık hadimi, insanlık idealinin aşık ve mümtaz siması eşsiz Kahraman Atatürk. VATAN SANA MİNNETTARDIR!
Bütün ömrünü hizmetine verdiğin Türk Milleti ile beraber, senin hu-zurunda tazim ile eğiliyoruz.
Bütün hayatında, bize ruhundaki ateşten canlılık verdin. Emin ol, aziz hatıran sönmez meşale olarak ruhumuzu daima ateşli ve uyanık tu-tacaktır.'
İsmet İNÖNÜ- 26 KASIM - İsmet înönü'ye, C.H. Partisi değişmez genel başkanı unvanı verildi.
- 28 KASIM - Atatürk'ün vasiyetnamesi açıldı.
T.C.
Ankara
3'üncü Sulh Hukuk
Mahkemesi
Sayı: 1938/95 T.
Terki hayat eden Cumhurbaşkanı Atatürk'ün 28.11.1938 tarihinde mahkememizde açılan vasiyetnamenin sureti aşağıya çıkarılmıştır. ,
Dolmabahçe, 5.9.1938 Perşembe |
"Malik olduğum bütün nukut ve hisse senetleriyle Çankaya'daki menkul ve gayrimenkul emvalim! Cumhuriyet Halk Partisine atideki şartlarla terk ve vasiyet ediyorum.
1- Nukut ve hisse senetleri şimdiki gibi İş Bankası tarafından nema-landınlacaktır.
2- Her seneki nemadan bana nispetleri şerefi mahfuz kaldıkça yaşa-dıkları müddetçe Makbule'ye ayda bin, Afet'e 800, Sabiha Gökçen'e 600, Ülkü'ye 200 lira ve Rukiye ile Nebile'ye şimdilik 100'er lira verilecektir.
3- Sabiha Gökçen'e bir ev alınabilecek ayrıca para verilecektir,
4- Makbule'nin yaşadığı müddetçe Çankaya'da oturduğu ev de emrinde kalacaktır.
5- ismet inönü'nün çocuklanna yüksek tahsillerim ikmal için muhtaç olacakları yardım yapılacaktır.
6- Her sene nemadan mütebaki miktar yan yanya Türk Tarih ve Dil Kurumlanna tahsis edilecektir.
K. ATATÜRK- 12 ARALIK - Sivas-Erzincan demiryolu hizmete açıldı.
- 12 ARALIK - Yeni Erzincan İstasyonu hizmete açıldı.
- 12 ARALIK - Diyarbakır-Cizre-Van demiryolu yapmuna başlandı.
- 21 ARALIK - Devlet Şurası Kanunu kabul edildi.
- 26 ARALIK - CHP Olağanüstü Kurultayı'nca Kemal Atatürk 'Ebedî Baş- l
- kan', İsmet İnönü 'Değişmez Başkan' seçildi,
- 28 ARALIK -Millî Eğitim Bakanlığına Hasan Ali Yücel getirildi,
- 31 ARALIK -11 ilde kısmî seçim yapıldı.