1. Travma nedir?
Deprem, fiziksel ya da cinsel saldırı, kaza, yakın ölümü gibi beklenmedik anda aniden gelişen, kişide çaresizlik yaşatan olumsuz yaşam olayıdır.
2. Travma her zaman ruhsal soruna yol açar mı?
Hayır.
3. Travma sonrası ruhsal sorunlar niye oluşur?
Kişinin alışkın olduğu olumsuz olaylardan farklı olarak uç noktada çaresizlik ve altüst olma hissine yol açtığı için ruhsal sorunlara yol açar.
4. Tanık olma da travma sonrası stres bozukluğuna yol açabilir mi?
Evet. Kişinin tanık olması da yeterlidir.
5. Travma sonrası en sık ortaya çıkan ruhsal sorunlar nelerdir?
Huzursuzluk, sıkıntı, çarpıntı, uykusuzluk gibi kaygı belirtileri; kabus, olayı tekrar hatırlama ya da yaşıyormuş gibi hissetme gibi yeniden yaşama belirtileri; olayı hatırlatan durumlardan uzaklaşma, duyguların eski canlılığını yitirmesi, unutkanlık, olayı hatırlayamama gibi kaçınma belirtileri travmayla doğrudan bağlantılı ruhsal sorunlardır. Bunların yanısıra mutsuzluk, ilgi ve istek kaybı, özgüven azalması gibi depresif sorunlar da sıklıkla ortaya çıkar.
6. Travma sonrasında ruhsal sorunlar ortaya çıkarsa hemen psikiyatra başvurmalı mıyız?
Hayır, her zaman gerekmez. Trafik kazası, bir yakının ani kaybı gibi tekil travmatik yaşantılarda travmayı takip eden haftalarda kişinin yaşamını çok engelleyen ruhsal sorunlar ya da hayatını tehdit eden kendisine/başkasına zarar verme düşünceleri ortaya çıkmadıkça kişiye destek olarak yakından gözlemlenmesi yeterlidir. Ruhsal sorunlar bir aydan daha uzun sürerse psikiyatrik değerlendirme gerekir.
7. Hangi travmalara maruz kalanlar psikiyatra başvurmalıdır?
Uzun süreli travma mağdurları, aile üyesinin ya da bir yakınının cinsel şiddetine maruz kalanlar psikiyatra başvurmalıdır.
8. Travma mağdurlarının tedavisinde neler yapılmaktadır?
İlaç tedavisi yanısıra psikoterapi uygulanmaktadır
9. Hangi ilaçlar travma sonrası stres bozukluğu tedavisinde kullanılmaktadır?
Antidepresanlar (trisiklikler, serotonin gerialım inhibitörleri vd), kaygı giderici ilaçlar (benzodiazepinler, buspiron vd), duygudurum düzenleyicileri (valproat, karbamazepin, lityum vd) kullanılmaktadır.
10. Travma sonrası stres bozukluğunda uygulanan psikoterapi yöntemleri nelerdir?
Başlıca terapi yaklaşımları psikanalitik ve bilişsel-davranışçı terapilerdir.
Alıntı