Bilim insanları, geçtiğimiz aylarda Kosova'da bulunan sıradışı sürüngenin tüm dünyada kayda alınmış birkaç üç kuyruklu omurgalıdan biri olduğunu söylüyor.
Sanki yitirilen kuyruğun geri çıkması yeterince tuhaf değilmiş gibi, geçtiğimiz günlerde kaybolan kuyruğunun yerine bir değil tam üç tane yeni kuyruk çıkarmış bir kertenkele bulundu.
Haziran ayında Kosova'nın batı bölgelerinde bulunan bir ergin kertenkelenin 30, 15 ve 10 milimetre uzunluğunda üç kuyruğu bulunuyor.
Bratislava'daki Comenius Üniversitesi'nde biyolog olan ve hayvanı bulan ekipte yer alan Daniel Jablonski'nin dediğine göre, Kosova'daki bu ucube dünyada kayda geçmiş birkaç üç kuyruklu kertenkeleden biri. İki kuyruklu örneklere daha sık rastlanıyor –ancak tabii o da hayli az rastlanan bir durum.
"Uzun süredir sürüngenleri inceliyorum ve yüzlerce, hatta binlerce sürüngen örneği gördüm; fakat bu gördüğüm ilk üç kuyruklu kertenkele," diyor Jablonski.
Düş Peşimden
Hayvanın üç kuyruğa sahip olması, kertenkelenin ototomi (bazı türlerin yırtıcıları aldatmak için vücutlarının bir bölümünü kendi kendine bırakmaları) özelliğinde meydana gelen bir arıza gibi düşünülebilir. Normalde kuyruğunu bırakan bir kertenkele, eksik kemik yerine bir kıkırdak geliştirerek yeni bir kuyruğa kavuşuyor.
Semenderler veya Yeni Zelanda'nın tuataraları gibi başka omurgalılar da kaybettikleri kuyruklarını geri kazanma yetisine sahip, fakat bu özellik en sık kertenkelelerde görülüyor.
Birden fazla kuyruğu olan kertenkelelerde yapılan araştırmalar, fazladan kuyruk vakalarının ilk kuyruğun tam olarak kopmadığı ve vücuda bitişik kaldığı durumlarda gerçekleştiğini gösteriyor.
Fakat bazı durumlarda fazladan eklentiler tüm kuyruk kopup gitse de gerçekleşiyor. Tıpkı Kosova'daki bu kertenkelede olduğu gibi.
Ağustos'ta Ecologica Montenegrina dergisinde yayımlanan araştırmaya göre olasılıkla kertenkelenin omurgasına ezici bir güç indi ve çatlayıp ayrışan omurun her birinden yeni bir kuyruk çıktı. Bu darbeye hayvana saldıran bir avcı kuş veya köpek yol açmış olabilir.
Kertenkelenin yeni kuyruklarının kopmanın gerçekleştiği noktanın geri kalanından farklı renk ve desenlere sahip olması da bu teoriyi destekliyor.
Süper Kertenkele
"Burada ilginç olan şey orijinal kuyruğun zarar görmesine rağmen vücuda bağlı kalmak yerine kopup gitmiş olması," diyor Avustralya, Perth'teki Curtin Üniversitesi'nden Bill Bateman.
Bateman'a göre otonomi birçok tür için önemli bir kaçış taktiği olduğu için böyle tuhaf olaylara rastladığımızda çok da şaşırmamamız gerekiyor.
"Öyle olsa bile Kosova kertenkelesi oldukça ilginç bir vaka; üç kuyruk da bir darbeden kaynaklanmış gibi duruyor ve hiçbiri de çok küçük değil," diyor Bateman.
Sağlıklı Ucube
Üç kuyruğa sahip olmak başta dengeyi bozmak olmak üzere birçok dezavantaja yol açabilirdi, fakat araştırmacılar bizim kertenkelemizin oldukça sağlıklı göründüğünü söylüyor.
Üç kuyruklu kertenkele oldukça sağlıklı duruyormuş ve incelendikten sonra doğaya geri bırakılmış.
"Kertenkele davranışını değiştirerek bu anomaliye uyum sağlamıştır belki de; örneğin avcılara karşı daha temkinli hale gelmiş veya kendine daha küçük bir arazi belirlemiş olabilir," diyor Bateman.
"Fazladan kuyruk sahibi olmanın doğrudan sağlık sorunlarına yol açacağını düşünmüyorum," diye ekliyor.