Çin’deki borsa işlemleri, dün sabah; yüzde 7’nin üstünde değer kaybının yaşanmasıyla birlikte günün kalan süresine kapatıldı.
Bu, aynı zamanda Çin borsasının dört gün içinde ikinci kez yüzde 7’nin üzerinde kaybı ve kapanışı oluyor. Piyasalar Çin borsalarındaki sert düşüş ve borsaların ikinci gününde de kapatılmasının etkisiyle çalkalandı. Dolar/TL; Çin Yuanı’ndaki değer kaybının hızlanmasının ardından, EM’lere paralel yükselerek dün sabah 3.02’yi aştı. Çin borsası ise yüzde 7’lik düşüşün sonrasında üst üste ikinci gününde de kapatıldı. Brent petrol, yüzde 4 değer kaybetti. Dolar/TL; Çin’in Yuan’ın değerini sert bir şekilde aşağı çekmeye devam etmesinin ardından, gelişmekte olan ülke para birimlerindeki değer kaybına paralel olarak, dün sabah 3.02 seviyesini aştı. Çarşamba günü saat 17.00’de 3.0026/3.0045 seviyesinde olan dolar/TL, Perşembe sabahı, en son 2 Ekim 2015’de gördüğü 3.0244 seviyesine kadar yükseldikten sonra, sabah saat 08.26’da 3.0175/3.0197 seviyesine indi. Dolar/TL; 24 Eylül 2015’te tarihî zirve olan 3.0750 seviyesini görmüştü.
Bizim için anlamı ne?
TEB Yatırım Stratejisti Işık Ökte, Çin’deki gelişmelerin bizim için ne anlama geldiğini şöyle değerlendirdi: “İlk önce, Yuan’ın hızlı değer kaybediyor olması Çin’de şirketlerin döviz borçluluk oranı sorgulamasını tekrar başlattı. Bu oran, tarihî yüksek seviyede. Sonra, Çin’in sürdürülebilir büyüme eğrisinin, yüzde 6.5 değil, daha düşük gerçekleşiyor olma ihtimalini, piyasa fiyatlamasına soktu. Bu da, gelişmekte olan ülke (GOÜ) varlıklarından sermaye kaçışını tetikleyen bir gelişme. Çin büyüme eğrisinin, 2016 Komünist Parti yetkililerince açıklanan oran yüzde 6.5 değil, meselâ yüzde 5-6 arasına kayıyor olması, FED’in ilk parasal genişleme programını açıkladığı 2009’dan 2014 yılına devam eden 6 senelik pozitif GOÜ sermaye akışını, küresel resesyon/deflasyon fiyatlamasıyla tersine döndürebilir. Zaten, 2015’te EPFR verilerine göre, gelişmekte olan ülke hisse senedi fonlarından 290 milyar dolar sermaye çıkışı oldu. BIST’ten 2.5 milyar dolarlık yabancı sermaye çıkışı gerçekleşti.”