Konu: Samsun Mutfağı

SAMSUN’A GİDİNCE NELER YENİR, SAMSUN’UN YÖRESEL YEMEKLERİ (SAMSUN’UN ÖZELLİKLERİ, SAMSUN İLE İLGİLİ BİLGİLER, TANITIMLAR)

Samsun'un beslenme biçiminde mısır, lahana ve kuru fasulye ağırlık kazanmaktadır. Etli, pirinçli ve hamurlu yiyecekler yaygındır. Kaz, tavuk, ördek gibi kümes hayvanları geleneksel beslenmede önemli bir yer tutar. Lorgon, Kırçan, Kaldırayak, Madımak, Nünük gibi bitkilerden kavurma ya da çorba yapılır.

Yöreye ait yemekler arasında Tir (Kaz Yufkası), Yer Pancarı (Yazı Pancarı), Mısır Çorbası, Yoğurtlu Çorba, Mercimekli Bulgur Pilavı, Keşkek, Karalahana Çorbası, Hamsili Ekmek, Hamsili Pilav (İli Pilav) ve Kocakarı Gerdanı (Burma) sayılabilir.


Samsun Yöresel Yemekleri

• OYMAAĞAÇ KEBABI
• SAMSUN PİDESİ
• MISIR ÇORBASI
• HALUÇKA
• BAKLALI YAPRAK DOLMASI
• LAHANA SARMA
• KAZ PİLAVI
• KAZ ASMASI
• KATIK BÖREĞİ
• MEMECİK
• KATIKLI EKMEK
• KATIK SÜNDÜRMESİ

Samsun Mısır Çorbası

Samsun Mısır Çorbası Malzemeleri (6/8 kişilik)

• 250 gr mısır tanesi
• 1 su bardağı kuru fasulye
• 4 su bardağı su
• 2 çorba kaşığı tereyağı
• Yarım su bardağı yoğurt
• Yarım su bardağı süt
• Tuz

Samsun Mısır Çorbası Nasıl Yapılır?

Bir gün önceden ıslatılmış kuru fasulyenin suyunu süzün. Fasulyelerle, mısır tanelerini iyice pişinceye kadar suda haşlayın. Tuz ilave edin.
Ocaktan alıp üzerine çırpılmış yoğurt ve sütü karıştırarak ekleyin. Bir tavada tereyağını kızdırıp çorbanın üzerine gezdirin. Sıcak olarak servis yapın.

Samsun Pidesi Malzemeleri

• 5 su bardağı un
• 1 su bardağı süt
• Çeyrek paket margarin
• 1.5 çorba kaşığı maya
• 2 yemek kaşığı sıvı yağ
• 1 adet yumurta
• 1 tatlı kaşığı toz şeker
• 1 fincan ılık su (veya) 1 fincan ılık süt
• 1 adet yumurta sarısı
• Tuz

Samsun Pidesi Harcı İçin;

• 250 gr. kıyma
• 1 baş kuru soğan
• 1 adet domates
• 2-3 adet yeşil sivri biber
• Tuz
• Karabiber

Samsun Pidesi Nasıl Yapılır?

Ön hazırlık olarak, toz mayayı veya yaş mayayı ılık suda eritin. Yalnız, mayayı eritirken, içine toz şeker de katın. Sonra, unu hamur yoğuracağınız kaba alın. Ortasını açın. Mayalı suyu una döktükten sonra, 15 dakika bekletin. Diğer yanda, 1 bardak sütü, daha erittiğiniz margarini, 1 adet yumurtayı ve tuzu da ilâve ederek yoğurun. Hamurun üzerini örterek, ılık bir ortamda mayalandırın. Ve, hamur iyice kabarana kadar bekleyin. Şayet, hamurun çok çabuk mayalanmasını istiyorsanız, büyük bir kaba ılık su koyup hamur kabınızı da bu kabın içine yerleştirin ve, hamuru mayalanmaya terk edin.


Harcı hazırlamak için, bir baş kuru soğanı minik minik yemeklik doğrayın. Kıymayı ve küçük küçük doğranmış yeşil sivri biberleri çiğden karıştırın. Tuzunu ve kara biberini ayarlayın. Sıra, pideleri doldurmaya geldi… Mayalanan hamurdan yumurta büyüklüğünde parçalar alın. Ve, yarım parmak kalınlığında açın. Hazırladığınız harcı, çiğ olarak hamurun ortasına yayın. Hamurun kenarlarını içe doğru kıvırarak pide şeklini verin. Üzerine de, güzel kızarsın diye, yumurta sarısı sürün. Pide tepsinizi, yarım saat kadar oda hararetinde bekletin. Önceden ısıtılmış ve 200 dereceye ayarlanmış fırında pişirin.

Samsun Katık Böreği

Samsun Katık Böreği Malzemeleri

• 1 kg yarma buğday (dövme çorbalık buğday)
• 2 kg süzme yoğurt (katık)
• 2 demet dereotu
• 1 demet maydanoz
• 1 su bardağı sıvıyağ
• 1 su bardağı un
• 2 yumurta
• 1 paket kabartma tozu
• Yeteri kadar tuz

Samsun Katık Böreği Nasıl Yapılır?

Yarma buğdayı bir gece önceden iyice yıkadıktan sonra üzerini geçecek kadar su ile ıslatılır. Buğday yumuşayınca katık (süzme yoğurt) eklenir iyice karıştırılır. Sırasıyla sıvıyağ, tuz, un, kabartma tozu, yumurtalar eklenir iyice karıştırılır. En son dereotu ve maydanozu da ince kıyıldıktan sonra eklenir. Yarım saat mayalanmaya bırakılır. Margarin ya da tereyağı ile yağlanmış fırın tepsisine dökülür. Kalınlığı 1,5-2 cm’yi geçmemelidir. 200 derecede önceden ısıtılmış fırında üzeri iyice kızarana kadar pişirilir. Yanında salatalık, domates, ayran ve peynirle servis edilir.

KIYMALI KARADENİZ PİDESİ (SAMSUN)






Hamur için malzeme:
5 su bardağı un
1 su bardağı süt
Çeyrek paket margarin
1.5 çorba kaşığı maya
2 yemek kaşığı sıvı yağ
1 adet yumurta
1 tatlı kaşığı toz şeker
1 fincan ılık su (veya) 1 fincan ılık
süt
1 adet yumurta sarısı
Tuz
Harcı için malzeme:
250 gr. kıyma
1 baş kuru soğan
1 adet domates
2-3 adet yeşil sivri biber
Tuz
Karabiber
Hazırlanışı:
Ön hazırlık olarak, toz mayayı veya yaş mayayı ılık suda eritin. Yalnız, mayayı eritirken, içine toz şeker de katın. Sonra, unu hamur yoğuracağınız kaba alın. Ortasını açın. Mayalı suyu una döktükten sonra, 15 dakika bekletin.
Beri yanda, 1 bardak sütü, daha erittiğiniz margarini, 1 adet yumurtayı ve tuzu da ilâve ederek yoğurun. Hamurun üzerini örterek, ılık bir ortamda mayalandırın. Ve, hamur iyice kabarana kadar bekleyin. Şayet, hamurun çok çabuk mayalanmasını istiyorsanız, büyük bir kaba ılık su koyup hamur kabınızı da bu kabın içine yerleştirin. Ve, hamuru mayalanmaya terk edin.
Harcı hazırlamak için, bir baş kuru soğanı minik minik yemeklik doğrayın. Kıymayı ve küçük küçük doğranmış yeşil sivri biberleri çiğden karıştırın. Tuzunu ve kara biberini ayarlayın.
Sıra, pideleri doldurmaya geldi… Mayalanan hamurdan yumurta büyüklüğünde parçalar alın. Ve, yarım parmak kalınlığında açın. Hazırladığınız harcı, çiğ olarak hamurun ortasına yayın. Hamurun kenarlarını içe doğru kıvırarak pide şeklini verin. Üzerine de, güzel kızarsın diye, yumurta sarısı sürün.
Pide tepsinizi, yarım saat kadar oda hararetinde bekletin. Önceden ısıtılmış ve 200 dereceye ayarlanmış fırında pişirin.

KAĞITTA HAMSİ (SAMSUN)





5 kişilik Gerekli malzeme:
1 kg hamsi
2 adet limon
20 tane defne yaprağı
1 çorba kaşığı zeytinyağı
1 kahve fincanı kıyılmış
maydanoz
5 adet olgun domates
Tuz,
karabiber
2,5 tabaka yağlı kağıt
Hamsileri iyice temizleyip yıkayın. Suyunu süzüp süzgece alın. Defne yapraklarını bol suda iyice yıkayıp kurulayın. İki tabaka yağlı kağıdı ortadan ikiye keserek 4 parça yapın. Diğer yarım tabaka kağıt ile birlikte 5 parça elde edin.
Her yağlı kağıdın ortasına yan yana dörder defne yaprağı yerleştirin. Limonları ince halkalar halinde dilimleyip defne yapraklarının üzerine yerleştirin. Her yağlı kağıda 200gr hamsiyi paylaştırarak limon dilimlerinin üzerine düzenli bir şekilde yan yana sıralayın. Tuzlayıp, biberledikten sonra üzerine bir tutam kıyılmış maydanoz serpin.
Domatesleri yıkayıp kurulayın. İnce ince dilimleyin. Balıkların üzerine sıralayarak yerleştirdikten sonra kağıtları kapatın. Pişme esnasında açılmaması için kenarlarını iple bağlayın veya ataşla tutturun. Kağıt paketleri fırın tepsisine yanyana yerleştirip önceden ısıtılmış 160 dereceye ayarlı fırına verin. Yaklaşık 15-20 dakika kadar pişirin. Fırından alıp kağıtları üzerinden kenarlara doğru açıp sıcak olarak servis yapın.

HAŞHAŞLI ÇÖREK (SAMSUN VEZİRKÖPRÜ)






Malzemeler:
1 pk yaş maya
Yarım çay bardağı toz şeker
1 tatlı kaşığı tuz
2,5 su bardağı ılık süt veya su
1 su bardağı sıvıyağ
1 su bardağı dövülmüş ceviz
1 çorba kâsesi ezilmiş haşhaş
1 bu bardağı sıvıyağ (haşhaşa karıştırmak için)
1 yumurta (üzerine sürmek için)
Aldığı kadar un
Yapılışı:
Önce yağ, şeker, tuz karıştırılır. Ilık su veya süt eklenir, maya konur ve elle iyice karıştırılarak maya eritilir. Yavaş yavaş un eklenerek yoğrulur. Ele yapışmayan yumuşak bir hamur elde edilir.
Haşhaş, ceviz ve bir su bardağı sıvıyağ karıştırılır. İyice birbirine girmeli. Hamur bir süre bekletilip kabarınca bir kere elle toplanıp bir yumruk kadar hamur koparılır. Hamur yağladığınız avuç içinizle bastırarak düz bir yerde açılır. Mümkün olduğunca açılır delinmeden açılan hamura haşhaş yayılır. Bıçakla eşit yedi parçaya kesilir. En ortadakinin üzerine diğerleri teker teker dizilir yedi kat hamur yapılır. Her iki ucundan tutarak burgu yapılır. Tepsinin ortasından başlayarak döndürülerek yuvarlak şekilde yağlı tepsiye dizilir. Hamur bitene kadar aynı işlem yapılır. (Hamur bir tepsiliktir) En Son olarak bir yumurtanın tamamı çöreğin üzerine sürülür.200 derecede önceden ısıtılmış fırında üzeri kızarana kadar pişirilir.
ÖNERİ: Süt ile yapıldığında daha yumuşak, su ile yapıldığında daha gevrek oluyor. Hangisini seviyorsanız onu kullanın. Ayrıca serviste yanında peynir ve domates öneririm. Kalan çöreğinizi saklama kabında saklayın hava almadan uzun süre tazeliğini korur. Sütle yapılan yumuşaklığını da koruyor.

MANTARLI PİLAV (VEZİRKÖPRÜ SAMSUN)





MALZEMELER:
Bir avuç karacaoğlan mantarı (çam diplerinde yetişir, küçük ve siyah renklidir.)
1 baş kuru soğan
2 su bardağı pilavlık pirinç
1 çay kaşığı karabiber
1 yemek kaşığı tereyağı
yarım çay bardağı ayçiçek yağı
tuz
2 su bardağı sıcak su
YAPILIŞI
Mantarlar iyice yıkanıp ayıklanır.Küp küp doğranan soğanlar tereyağında pembeleşince mantarlar eklenir. Biraz karıştırılır tuz ve kareabiber eklenir. Sıvıyağ eklenir. Önceden yıkanıp ıslatılan pirinçler süzülüp
tencereye eklenir. Biraz daha kavrulur. Sıcak su eklenip kısık ateşte pişirilir. Suyunu çekince dinlendirilir. Ilık servis yapılır.

YAZI PANCARI YEMEĞİ (SAMSUN)






MALZEMELER:
1 kg yazı pancarı (kuş ekmeği, madımak, nünük, kabalak, kuzu kulağı, teke sakalı, hindiba, çil, vb. pancarlar)
2 baş kuru soğan
1 kaşık domates salçası
1 tatlı kaşığı kuru nane
1 tatlı kaşığı pul biber
1 tatlı kaşığı tuz
1/2 çay bardağı ince bulgur
1/2 çay bardağı un
2 yemek kaşığı tereyağı
3 diş sarımsak
YAPILIŞI:
Pancarlar iyice yıkanır, ince ince kıyılır. Derin bir tencerede 1 kaşık yağla ince ince doğranan soğanlar kavrulur. Bir tavada 1 kaşık yağ eritilip un eklenir ve kavrulur. Soğanlara salça eklenir, pancarlar eklenir ve kavrulur. Nane, pul biber, tuz, bulgur ve ince doğranmış sarımsaklar eklenir. Karıştırılır. Kavrulmuş un ve sıcak su eklenir. Koyu kıvamlı olmalıdır. İkram ederken yoğurtla beraber sunulur.
Not: İsteyen içine karıştırır. İçine sarımsak atılmazsa yoğurtlu sarımsakla sunulur. Yoğurtsuz yenecekse üzerine limon sıkılır. İsteğe göre bu tarife kıyma da eklenebilir

BAKLALI YAPRAK DOLMASI (SAMSUN)






Malzemeler:
200 gr. et
300 gr. bakla
1 çay bardağı buğday yarması
1 çay bardağı sıvı yağ
2 orta boy soğan
1 çorba kaşığı nane
1 tatlı kaşığı tuz
1.5 su bardağı su
1 demet maydanoz
limon
yarım kilo üzüm yaprağı.
Yapılışı:
Yarım saat sıcak suda bekletilip kabukları soyulmuş olan baklalar ince ince doğranır. bir kaba konur. sırayla ince ince doğranmış et , buğday yarması , yağı rendelenmiş soğanlar, nane, reyhan biberleri, tuzu ince kıyılmış maydonozu hepsi karıştırılır. 1.5 su bardağı suyla salça sulandırılır. içine karıştırılır.Bunların hepsi çiğ olarak yapılır.Birbirine karıştırılan malzemeler yapraklara sarılarak bir tencereye konur. bir saat pişirilerek servis yapılır.