Artikülâsyon ve Fonolojik Bozukluklar
Problemin Belirtileri: Artikülâsyon (sesletim) konuşma seslerinin motor üretimi anlamına gelmektedir. Artikülâsyon sorunları kişinin belli sesleri üretmede güçlük yaşaması veya yanlış üretmesidir. Örneğin, /r/ yerine /y/ demesi veya /k/ yerine /t/ demesi gibi. Artikülâsyon problemleri konuşma seslerinin şekillendirilmesini sağlayan organlardaki (diş, dil, damak, çene gibi) herhangi bir anatomik-fizyolojik yetersizliğe (dudak-damak yarıklığı, dizartri, vb.) bağlı olarak ortaya çıkabileceği gibi bir yetersizliğe bağlı olmaksızın yanlış öğrenme sebebiyle de görülebilir. Ayrıca işitme veya zeka engeline bağlı olarak da artikülasyon sorunları yaşanabilir. Artikülâsyon sorunları sıklıkla çocukluk çağında görülür. Ancak müdahale edilmeyen durumlarda bu sorunların yetişkinlik dönemine sarkması söz konusu olabilir.
Fonoloji, bir dilin konuşma seslerinin nasıl bir araya getirileceğine dair kuralları içerir. Temelde bir dil bozukluğu olan fonolojik bozukluklar bu kuralların yaşa uygun bir şekilde edinilememiş olmasından kaynaklanır. Fonolojik bozukluğu olan çocuklarda en sıklıkla görülen belirtiler çeşitli konuşma seslerinin yerlerinin değiştirilmesi, düşürülmesi ve bir ses yerine bir başka sesin kullanılmasıdır. Fonolojik bozukluklar artikülasyon problemleri ile birlikte görülebileceği gibi tek başına da görülebilirler. Bu çocukların konuşma anlaşılırlıkları oldukça düşüktür.
Problemin Etkileri: Okulöncesi dönemde artikülasyon ve fonolojik bozukluklar çocuğun anlaşılırlığını etkilediği için yetişkinlerle ve yaşıtlarıyla iletişimlerini olumsuz etkilemektedir. Konuştukları anlaşılmayan çocuk ya içine kapanıp iletişim kurmaktan vazgeçmekte ya da yaşadığı engellenmişlik duygusu sebebiyle hırçın bir mizaca bürünmektedir. Ancak bu tür bozuklukları olan çocukları bekleyen en büyük sıkıntı okul dönemindedir. Dilin ses sistemini ve kurallarını henüz kavrayamamış olan çocuk okuma-yazma öğreniminde kaçınılmaz olarak arkadaşlarının gerisinde kalmakta ve öğrenim hayatına dair ilk deneyimleri son derece olumsuz olmaktadır. Bu çocukların sınıfın tembeli olarak etiketlenmesi oldukça kolaydır. Bu nedenle artikülasyon ve fonolojik bozuklukları olan çocuklara okulöncesi dönemde erken müdahale yapılması gelecekteki okul başarıları açısından da kritik önem taşımaktadır.
Problemle Çalışma Sistemimiz: Artikülasyon ve fonolojik bozukluğu olan çocukların tedavisinde öncelikli olarak dil ve konuşma terapisti tarafından uygulanan testler ve yapılan değerlendirme sonucunda ayırıcı tanıya ulaşılır. Bunu takiben çocuğun problemine uygun bir terapi programı düzenlenir. Artikülâsyon-fonolojik bozukluğu zekâ ya da işitme engeli gibi ek bir soruna bağlı olan çocukların gelişimlerinin bu alanlarında da düzenli olarak takip edilerek uzman desteği almaları ve yapılacak müdahalelerin bir ekip tarafından ortaklaşa olarak belirlenmesi son derece önemlidir. Merkezimiz bünyesinde çalışmakta olan farklı disiplinlere mensup uzmanlar çocukların takibini birlikte yapmakta ve çocuklar müdahaleye gerek duyulan tüm gelişim alanlarında desteklenmektedirler.
Dil Gelişim Merkezi (DİLGEM)
Adres: Yeni Mah. Abdül Halik Renda Cad.
Tevfik Bey. Apt. No:18 D:4-5
Pendik/İSTANBUL
Tel: 0 216 354 00 56-0 530 825 70 05
E-Mail: [email protected]