Konu: Osmanlı Devleti Tarihi ( 1299-1922 )

1. AHMET’İN HAYATI, ÖZELLİKLERİ (OSMANLI DEVLETİ DURAKLAMA DÖNEMİ İLE İLGİLİ KONU ANLATIM)

Babası . Üçüncü Mehmed

Annesi: Handan Sultan

Doğumu : 18 Nisan 1590

Vefatı . 22 Kasim 1617

Saltanatı : 1603 1617 (14) sene

-Birinci Ahmed, Kanuni'den sonra devlet işleri ile bizzat kendisi uğraşan çok ***retli bir padişahtı.

-Çok sade giyinirdi.

-Çocuk denecek yaşlarında bile almış olduğu kararlar mükemmeldi.

-Daima ilim ve irfan sahibi büyük zatlarla istişare eder, onlara akıl danışırdı.

-Birinci Ahmed, 14 yaşında padişah oldu.14 sene padişahlık yaptı ve on dördüncü Osmanlı padişahıdır.

-Çok mükemmel bir tahsil görmüştür. Aynı zamanda iyi bir şâirdi. Bahti mahlasıyla yazdığı şiirlerinden teşekkül eden bir divanı vardır.

-Dinine çok bağlı bir Müslüman hatta büyük bir veli idi. Altı büyük minareli ve 16 şerefeli Sultanahmed Camiini bina ettirdi.

-Peygamberimiz Hz. Muhammed Efendimize (s.a.v.) bağlılığı o kadar ileri idi ki, Efendimiz Hazretlerinin mübarek ayak izlerinin resmi içine bir şiir yazmış ve o şiiri kavuğunda ölünceye kadar taşımıştır.

-O şiir ise şudur :

N'ola tâcım gibi başımda götürsem dâim

Kadem-i resmini ol Hazreti şâhı Rusülün.

Gül-i Gülzâri Nübüvvet, o kadem sahibidir.

Ahmedâ durma yüzün sür kademine ol gülün.

-Kâbe'nin örtüleri bu devirde İstanbul'dan gitmeye başladı.

-Bu zamana kadar ise Mısır'dan gönderiliyordu.Sultan Ahmed tahta çıktığında, Osmanlı Devleti, içte Celâli isyanları, doğuda İran ve batıda Almanya ve müttefikleri ile savaş halinde idi.

-Almanya fena şekilde hırpalandı ve sulh istedi.

-Zitvatorok Antlaşması imzalandı.

-1611 senesinde Celâli isyanları tamamen bastırıldı.

-Sıra üçüncü gaile olan İran'a geldi.

-Nihayet İran ile de antlaşma yapıldı.

-Akdeniz'de çok mühim deniz muharebeleri kazanıldı.

-1605’te Estergon ve Uyvar fethedildi.

-Aynı sene son derece başarılı bir Avusturya seferi yapıldı.

-Macaristan Kralına taç giydirildi.

-Denizlerde Malta seferi yapıldı.

-Sultan Ahmed 1617 senesinde vefat etti.

-Sultanahmed Camii yanındaki türbesine defnedildi. (Allah rahmet Eylesin.)

-Tesâniyi sahibi Mevlânâ Aliyyül Kaari (H.1014), Muğnillebib şârihi Şeyh Ebü Abdullah Muhammed (H. 1018), Hattat Hasan Çelebi Üsküdari (H. 1023) ve Karaca Ahmed (H. 1024)Sultan Ahmed devrinde vefat etmiş büyük zatlardır.

Erkek çocukları : Ikinci Osman, Dördüncü Murad, Sultan Ibrahim, Bayezid, Süleyman, Kasım, Mehmed, Hasan, Selim, Hanzâde, Ubeyde.

Kız çocukları : Gevherhan Sultan, Ayşe Sultan, Fatma Sultan, Atike Sultan.

1.KOSOVA SAVAŞI, NEDENLERİ, SONUÇLARI, ÖNEMİ, ÖZELLİKLERİ (OSMANLI DEVLETİ KURULUŞ DÖNEMİ İLE İLGİLİ KONU ANLATIM)

(1389)

I. Kosova Savaşı 1389 yılında Osmanlı Devleti ile Haçlılar arasında Sırbistan'da Üsküp'ün kuzeyinde meydana gelmiştir.

I. Murat'ın komuta ettiği Osmanlı Devleti ordusu ile Sırp Despotu Lazar'ın komutasındaki, Macar, Sırp, Bosna, Eflak, Hırvat ve Çek kuvvetlerinden oluşturulmuş Haçlı ordusu arasında meydana gelmiştir.

I. Kosova Savaşını Osmanlı Ordusu kazanmıştır. Sırp Despotu Lazar tutsak edilmiştir.

Bu savaşın tarihteki önemi I. Murat'ın savaş alanında dolaşırken yaralı Miloş Obiliç adında bir Sırp tarafından şehit edilmesidir. I. Murat Han gibi 13 yıl içerisinde Osmanlı Devleti'ne neredeyse çağ atlatan, Osmanlı Devleti topraklarını yüzölçümünü 942000 km2 ye çıkarabilen, birçok önemli savaşı kazanan, geleceğe yön verebilecek bir Osmanlı Padişahının, önünde yapacağı birçok faaliyet varken kısa zamanda şehit olmasıdır.

Kimler Arasında Yapıldı?
Osmanlı İmparatorluğu ile Sırbistan Prensliği Arasında (Müttefikler: Bosna Krallığı)

Güçler
Osmanlı İmparatorluğu: 27,000-40,000
Sırbistan Prensliği: 12,000-30,000

Kayıplar
Osmanlı İmparatorluğu: Yaklaşık 10.000-20.000
Sırbistan Prensliği Yaklaşık: 15.000-25.000

Nedenleri:
a) Osmanlıların Ploşnik yenilgisinden yararlanmak,
b) Osmanlıların Karamanoğulları ile mücadelesinden yararlanmak,
c) Türkleri balkanlardan atmak.
d) Osmanlıların Batı Trakya da ilerleyerek Sofya, Niş ve Manastır’ı almaları üzerine telaşlanan Balkan devletleri (Sırplar,Macarlar,Arnavutlar,Bulgarlar) aralarında Türkleri Balkanlardan atmak üzere güçlü bir haçlı ordusu oluştururlar.
e) Ploşnik Bozgunu (1388): Hazırlanan haçlı ordusu Ploşnik denilen yerde Lala Şahin Paşa komutasındaki Türk birliklerine aniden saldırarak yenilgiye uğratınca 1.Murat önce Çandarlı Ali Paşayı Bulgar kralının üzerine yollar. Teslim olan Bulgar kralı Yuvan Şişman haçlı birliğinden ayrılır.

Savaş:
-1.Murat bizzat ordusuyla Sırbistan’a girerek Kosova ovasında haçlılarla yaptığı savaşı kazanmıştır.

Sonuçları:
a) Türkleri Balkanlardan atma amacındaki bu haçlı girişimi de başarısızlıkla sonuçlanmıştır.
b) Sırp krallığı Osmanlılara vergi vermeye başlamıştır.
c) 1.Murat savaş alanında gezerken yaralı bir Sırp askeri tarafından öldürülünce yerine oğlu 1.Bayezıt (Yıldırım) geçmiştir.
d) Osmanlı ordusu ilk defa bu savaşta top kullanılmıştır.
e)Tuna nehrine kadar olan topraklar fethedildi.
f)Osmanlıların Balkanlar'da önemli bir güç olduğu ispatlandı.
g)Osmanlıların Balkanlar'daki durumu güçlendi.
h)1.Murat savaş alanında şehit edildi.

Önemi:
1- I.Kosova Savaşı Balkanlarda tutunabilmek için yaptığımız savaşların en büyüklerindendir.
2- I.Murat savaş meydanını gezerken bir Sırplı tarafından şehit edildi.
3- I.Murad’ın oğlu Bayezid bu savaşta gösterdiği ustalık ve çabukluk sebebiyle Yıldırım unvanını aldı.
4- Savaş Balkan Yarımadası’nın geleceğini belirlemiştir.

1. MEHMET, ÇELEBİ MEHMET’İN HAYATI, ÖZELLİKLERİ (FETRET DEVRİ, FETRET DÖNEMİ İLE İLGİLİ KONU ANLATIM)

Babası . Sultan Yıldırım Bayezid

Annesi . Devlet Hatun

Doğumu : 1389

Vefatı . 26 Mays 1421

Saltanatı : 1413 - 1421 (8) sene

-Çelebi Sultan Mehmed, orta boylu, yuvarlak yüzlü, çatık kaşlı, beyaz tenli, kırmızı yanaklı, geniş göğüslü idi. Kuwetli bir vücuda sahipti. ***et hareketli ve cesurdu. Güreş yapar ve çok kuvvetli yay kirişlerini de çekerdi. Padişahlığı müddetince bizzat 24 muharebede bulunmuş ve kırka yakın yara almıştı.Başında kullanmış olduğu sarık, altın işlemeli kavuğu ile ***et güzel görünürdü. İçi kürklü ve yakası dik olan bir kaftan kullanırdı.Müslümanlara karşı göstermiş olduğu adaleti, aynı zamanda Hıristiyan tebaasına karşı da gösterirdi.Çelebi Sultan Mehmed, tahsilini Bursa sarayında tamamladı. Daha sonra babası tarafından Amasya sancağına vali tayin edildi.Valiliği sırasında da devlet işlerini öğrendi.Çelebi Sultan Mehmed'e bir bakıma Osmanlı İmparatorluğu'nun ikinci kurucusu gözüyle bakılabilir. Onun uzun müddet ve başarı ile yapmış olduğu mücadeleyi kısaca şöyle sıralayabiliriz Yeşil Türbe (Çelebi Mehmed Türbesi Bursa) Evvela Anadolu'nun birliği için kardeşleri ile mücadele etti.

-1410 senesinde Süleyman Çelebi'yi, 1413 senesinde de Musa Çelebi'yi tasfiye ederek birliği sağladı. Osmanlı tahtında yalnız kalınca ilk işi etrafındaki beylikleri itaati altına almaya girişmek oldu.

-1414'te Karaman'a sefer yaptı ve Karaman Bey'ini esir aldı. Ona "Bir daha Müslümanlara zararım dokunmayacak" diye yemin ettirdikten sonra serbest bıraktı. Candar Beyliği'ni de hakimiyeti altına aldı.

-1415'de Venediklilerle ilk deniz savaşı yapıldı. 1416 ve 1417 senelerinde Avrupa'ya akınlar düzenledi, büyük zaferler kazanıldı.

-1419'da Tuna Nehri tekrar geçildi.

-1420'de Eflak Voyvodası bir harpte öldürüldü, yerine kardeşi tayin edildi. Candar Beyliği ise tamamen Osmanlı topraklarına katıldı.

-1420'de Şeyh Bedreddin diye birisi bugünkü komünizmin temel şartlarına çok benzeyen fikirlerle ortaya çıktı İslâmi ilimleri de çok iyi bilen bu şeyh bir çok fakir fukarayı sizi zengin yapacağım vaadiyle, ***rı müslimleri ise "Sizin dininiz de haktır" diyerek etrafında topladı. Birçok yerlerde mühim tahribatlar yaptı. Sonunda yanındakiler dağıtılıp kendisi yakalandı ve mahkeme edildi. Mahkemede suçunu itiraf ederek idam edilmesini bizzat kendisi istedi ve idam edildi. Timur'un yanından döndüğü söylenen bir şehzade ile daha mücadele edip onu da saf dışı yaptı.

-1421 yılında 32 yaynda iken Edirne'de vefat etti. Naaşı, Bursa'ya getirilerek Yesil Türbe'ye defnedildi. (Allah rahmet eylesin.)Çelebi Sultan Mehmed vefat edeceği sırada, Bayezid Paşa'yı yanına çağırttı ve Ona :"Halef olarak yerime oğlum Murad'ı tayin ettim. Bana karşı göstermiş olduğun itaat ve sadakati ona karşı da göster. Derhal, Murad'ı buraya getirmenizi istiyorum. Zira ben artık bu döşekten kalkamam. Murad gelmeden önce emr-i hak vaki olursa Murad gelinceye kadar sakın ölümümü kimseye duyurmayın.

-Şehzade Murad henüz Amasya'da iken, Çelebi Sultan Mehmed 26 Mayıs 1421'de vefat etti. Padişahlar arasında ilk defa vefatı gizlenen zat kendisi olmuştur.Tarikat sahibi Seyyid Şerif Ali Cürcani,Kaamus-ı Muhıyt sahibi Allame Mecdüddin Firuzâbâdi Sultan Çelebi Mehmed zamanında vefat etmiş büyüklerdi.

Erkek çocukları : Mustafa Çelebi, Ikinci Murad, Ahmed, Yusuf, Mahmud.

Kızları : Fatma ve SeIçuk Hatun.

1. MEHMET, ÇELEBİ MEHMET DÖNEMİ, GELİŞEN OLAYLAR, ÖNEMİ ÖZELLİKLERİ (1) (FETRET DEVRİ, FETRET DÖNEMİ İLE İLGİLİ KONU ANLATIM)

(1413-1421) (OSMANLI DEVLETİ, OSMANLI İMPARATORLUĞU İLE İLGİLİ KONU ANLATIM)

-Anadolu'da siyasi birliği yeniden sağladı.

-Aydınoğlu Beyliği'nden İzmir'i aldı.

-Karamanoğlu Beyliği'nden Akşehir ve Beyşehir'i geri aldı.

-Candaroğlu Beyliği'ni de ortadan kadırdı.

-Eflak Beyi'ni yenerek bu beyliği hakimiyeti altına aldı.

UYARI : Fetret Devri'nde Osmanlı Devleti'nin Balkanlar'da toprak kaybetmemesinin nedeni Balkanlar'da izlediği hoşgörü politikasıdır.

-Batınilik mezhebini yaymaya çalışan Şeyh Bedrettin Mahmut'un müritlerinden Börklüce Mustafa ve Torlak Kemal ile birlikte isyan etti. Fakat isyan bastırıldı.

-1420'de Mustafa Çelebi isyan etti.

1. MEHMET, ÇELEBİ MEHMET DÖNEMİ, GELİŞEN OLAYLAR, ÖNEMİ ÖZELLİKLERİ (2) (FETRET DEVRİ, FETRET DÖNEMİ İLE İLGİLİ KONU ANLATIM)

(1413-1421) (OSMANLI DEVLETİ, OSMANLI İMPARATORLUĞU İLE İLGİLİ KONU ANLATIM)

-Çelebi Mehmet II. kez Anadolu Türk birliğini kurma çalışmalarını başlatmış ve Saruhanoğulları’nı ortadan kaldırmıştır. Aydınoğulları’ndan İzmir’i almış, Karamanoğulları’yla mücadele etmiştir.

-Eflak Osmanlılara bağlanmıştır.

-Venediklilerle ilk deniz savaşı yapılmış, fakat başarılı olunamamıştır. (1416)

-Şeyh Bedrettin İsyanı : Şehzade Musa’nın kazaskerliğini yapan daha sonra İznik’te göz hapsinde tutulan Şeyh Bedrettin Rumeli’ye geçmiş, sapık fikirlerini yayarak yeni bir saltanat kurma iddiasıyla isyan etmiştir. İsyan bastırılmış Şeyh Bedrettin öldürülmüştür. (1420).

Not : Dini ve sosyal içerikli bir ayaklanmadır.

-Şehzade Mustafa İsyanı : Timur’un beraberinde Semerkant’a götürdüğü Şehzade Mustafa, Timur’un ölümünden sonra Anadolu’ya dönerek isyan etmişse de mağlup olarak Bizans’a sığınmıştır.

1. MEHMET, ÇELEBİ MEHMET DÖNEMİ, GELİŞEN OLAYLAR, ÖNEMİ ÖZELLİKLERİ (3) (FETRET DEVRİ, FETRET DÖNEMİ İLE İLGİLİ KONU ANLATIM)

(1413-1421) (OSMANLI DEVLETİ, OSMANLI İMPARATORLUĞU İLE İLGİLİ KONU ANLATIM)

-Aydınoğulları’ndan İzmir’i aldı. Candaroğulları’na hakim oldu (1416).

-Cenevizlilerin elindeki Samsun’u aldı.

-Şeyh Bedrettin isyanını bastırdı. Börklüceli ve Torlak Kemal yakalandı.

-Yıldırım’ın oğlu Mustafa isyan ettiyse de başarılı olamadı ve Bizans’a sığındı.

1. MEHMET, ÇELEBİ MEHMET DÖNEMİ, GELİŞEN OLAYLAR, ÖNEMİ ÖZELLİKLERİ (4) (FETRET DEVRİ, FETRET DÖNEMİ İLE İLGİLİ KONU ANLATIM)

(1413-1421) (OSMANLI DEVLETİ, OSMANLI İMPARATORLUĞU İLE İLGİLİ KONU ANLATIM)

-Balkanlar’da ve Anadolu’da kaybedilen topraklar geri alınmaya çalışmıştır.Döneminin önemli olayları şunlardır:

1) Aydın,Candar,Menteşe ve Germiyan beyliklerinin bir kısım topraklarını ele geçirerek yönetimi altına aldı.

2) Saruhan (Manisa) beyliğine son verdi.

3) Venediklilerle ilk deniz savaşı yapılmıştır (1417). Ancak kaybedilmiştir.

4) Eflak Prensliği vergiye bağlanmıştır.

5) Macaristan’a akınlar yapılmıştır.

6) Kardeşi Mustafa Çelebinin (Düzmece) ayaklanmasını geçici olarak bastırmıştır.

7) Şeyh Bedrettin ve adamlarının ayaklanmasını bastırmıştır.

-Çelebi Mehmet’in bütün hükümdarlığı Anadolu ve Rumeli de Türk birliğini sağlamaya çalışmakla geçmiştir.Devleti adeta yeniden kurmuştur. Yerine oğlu 2.Murat geçer.

1. MURAT’IN, MURAD HÜDAVENDİGAR’IN HAYATI, ÖZELLİKLERİ (OSMANLI DEVLETİ KURULUŞ DÖNEMİ İLE İLGİLİ KONU ANLATIM)

Babası . Orhan Gazi
Annesi . Nilüfer Hatun
Dogumu : 1326
Vefatı . 1389
Saltanatı : 1359 - 1389 (30) sene

Sultan Murad uzun boylu, degirmi yüzlü,iri burunlu idi. Kalın ve adaleli bir vücuda sahipti.Başına mevlevi sikkesi üzerine yuvarlak testar sarılı bir başlık giyerdi. Çok sade giyinir ve kirmızı zeminli beyaz e1biseden hoşlanırdı. ***et nazik, sevimli, çok halim ve selimdi. Âlim ve sanatkârlara hürmet gösterir, fakirlere ve kimsesizlere büyük bir şefkatle muamele ederdi.Halk tarafından "Gazi Hünkâr" diye anılır ve bir baba olarak sevilirdi.Terbiyesi ile annesi Nilüfer Hatun meşgul oldu: Gençliğini Bursa'da medreselerde, ilim ve sarfat adamları ile geçirdi. Bütün hayatı sınır boylarında ve harp meydanlarında geçmiştir. Hiç durmadan Rumeli'den Ana'dolu'ya, Anadolu'dan Rumeli'ye seferler yapmıştır. Bu kadar harp meşguliyetleri arasında, büyük ve kıymetli binalar, sanat eserleri meydana getirmeye de vakit bulmuştur. Bursa'da camiler, medreseler ve imarethaneler yaptırmıştır. Edirne'yi ilk defa O, hükümet merkezi yapmıştır. İlk Edirne sarayı da kendisi bina ettirmiştir.Orhan Gazi'nin vefatında 95.000 km. Kare olan toprakların genişligini 500.000 km. Kareye çıkardı.

-Zamanında alınan yerler :1362'de Edirne, 1363'de eski Zağra ve Filibe fethedildi. 1364'dE Sırpsındığı zaferi kazanıldı ve HaClılar perişan edildi. 1365'de Kara Biga Osmanlı topraklarına katıldı. 1369'da Hayrabolu, Kırklareli, Pınarhisar ve Vize alındı. 1370'de Bulgar Krallığı Osmanlılara tâbi oldu. Bir müddet sonra da Çamurlu savay kazanıldı. 1371'de Çirmen zaferi elde edildi, Haçlılar bir defa daha yenildiler. 1372'de Çatalca Bizans'tan alındı. 1374'de Sırbistan Osmanlilara tâbi oldu. 1375'de Niş fethedildi. 1378'de Kütahya Vilâyeti Osmanlı topraklarına katıldı.1382'de , Sofya fethedildi. 1383'de Candaroğulları Osmanlılara tâbi oldu. 1385'de Arnavutlukun kuzeyi tamamen alındı,. 1386'da Karamanlılarla harp yapıldı., 1388'de Silistre, Ziştovi, Niğbolu, Plevne, Lofça, Deliorman ve Dobruca Türk hakimiyeti altına alındı. 1389'da Haçlılar bir defa daha perişan edildiler ve İslâm ordusunun yigitlikeri sonunda Kosova Meydan Muharebesi kazanıldı. Ne yazık ki bu şanlı zafer çok büyük bir acı ile neticelendi. Bütün gazileri derin bir matem içinde bıraktı. Şöyle ki;bu zafer sonunda yaralıların büyük bir kısmı düşman askerleri idi. Yerdekiler arasında tek türk Türk şehidi de vardı. Sultan Murad her şehidin önüne geldiği vakit büyük bir üzüntü ile "İnna lillâhi ve inna ileyhi râciün" diyor ve şehidin derhal kaldırılarak defnedilmesini emrediyordu. Yaralı blr Türk'ün yanına geldigi zaman, onu okşuyor, yarasının acıyıp acımadığını ve bir arzusu olup olmadığını soruyordu.Böylece dolaşırken biraz uzakta ölüler arasında bir kımıldama oldu. Sultan Murad o tarafa döndü. Ölüler arasından, dev gibi uzun boylu bir Sırplının kalktığı görüldü. Miloş ismindeki bu Sırplı (Kral Lazar'ın damadı) yerden kalkarak Padişaha doğru gelmeye başladı. Padişahın muhafızları ise, Sırplı'yı derhal yakaladılar.Fakat Sırpli, padişahı mutlaka görmek istiyordu ve : "Beni bırakınız, korkmanıza lüzum yok. (bilgi yelpazesi.net) Ben Padişahın elini öpmeye ve hem de müslüman olmaya geldim. Ayrıca size bir de müjdem var. Kral Lazar yakalandı, bakınız getiriyorlar" dedi. Padişah onun sözlerini işitmişti.İşaret ederek bırakmalarını söyledi. Muhafızlar da Kralın tutulduğu tarafa bakarlarken, yaralı taklidi yapan hain Sırplı, Padişaha yaklaştı, elini öpecekmiş gibi eğildi, bir anda ve yıldırım sürati ile koltuğunun altında sakladığı hançerini çekerek, Gazi Hünkâr'ın mübarek göğüs ve karnına sapladı. Muhafızlar neye uğradıklarını anlayamadılar. Katil kaçmaya başladı. Sonra muhafızlar kafiri yakalayarak parça .parça ettiler.

Hünkâr'ın son sözleri şunlardı : "İslâmın muzafferiyeti, benim şehit olmama bağlı ise,şehadet şerbetini nasip buyurmasını Cenab-ı Hak'tan dua ve niyaz etmiştim. Duam kabul buyuruldu. Hazreti Allah'a hamd ve sena olsun ki, İslâm askerinin zaferini gördükten sonra hayatım sona ermektedir. Oğlum Bayazid'e biat ediniz. Sakın esirleri incitmeyiniz. Mal ve canlarına tecavüz etmeyiniz. Ben artık sizleri ve muzaffer ordumuzu Cenab-ı Hakk'a emanet ediyorum. Mevla devletimizi bütün fenalıklardan korusun!" diyerek ebediyyete intikal etti.

Sultan Murad'ın hançerle parçalanan barsakları, şehit olduğu yere bir türbe yapılarak gömüldü. ,Cesedi ise Bursa'ya nakledilerek Çekirge'deki türbesine defnedildi.Silsile-i Sadât-ı Nakşibendiyye'den Hâce Seyyid Emir Kilâl (k.s.) Hazretleri, Muğnullebib isimli eserin sahibi ve topun mucidi olarak bilinen Cemaleddin Abdullah Efendi, Buhari'nin şârihi Semseddin Kirmani, Birinci Murad zamanında vefat etmişlerdir.İlk kazasker tayinleri, tımar kanunu ve minarelerden salatu selâm okuma adetleri bu devirde başlamıştır.

Erkek çocukları: Yakub Çelebi, Yıldırım Beyazid, Savcı Bey ve İbrahim.
Kız çocukları: Nefise ve Sultan Hatun.

1. MURAT’IN, MURAD HÜDAVENDİGAR’IN HAYATI, ÖZELLİKLERİ (OSMANLI DEVLETİ KURULUŞ DÖNEMİ İLE İLGİLİ KONU ANLATIM)

Babası . Orhan Gazi
Annesi . Nilüfer Hatun
Dogumu : 1326
Vefatı . 1389
Saltanatı : 1359 - 1389 (30) sene

Sultan Murad uzun boylu, degirmi yüzlü,iri burunlu idi. Kalın ve adaleli bir vücuda sahipti.Başına mevlevi sikkesi üzerine yuvarlak testar sarılı bir başlık giyerdi. Çok sade giyinir ve kirmızı zeminli beyaz e1biseden hoşlanırdı. ***et nazik, sevimli, çok halim ve selimdi. Âlim ve sanatkârlara hürmet gösterir, fakirlere ve kimsesizlere büyük bir şefkatle muamele ederdi.Halk tarafından "Gazi Hünkâr" diye anılır ve bir baba olarak sevilirdi.Terbiyesi ile annesi Nilüfer Hatun meşgul oldu: Gençliğini Bursa'da medreselerde, ilim ve sarfat adamları ile geçirdi. Bütün hayatı sınır boylarında ve harp meydanlarında geçmiştir. Hiç durmadan Rumeli'den Ana'dolu'ya, Anadolu'dan Rumeli'ye seferler yapmıştır. Bu kadar harp meşguliyetleri arasında, büyük ve kıymetli binalar, sanat eserleri meydana getirmeye de vakit bulmuştur. Bursa'da camiler, medreseler ve imarethaneler yaptırmıştır. Edirne'yi ilk defa O, hükümet merkezi yapmıştır. İlk Edirne sarayı da kendisi bina ettirmiştir.Orhan Gazi'nin vefatında 95.000 km. Kare olan toprakların genişligini 500.000 km. Kareye çıkardı.

-Zamanında alınan yerler :1362'de Edirne, 1363'de eski Zağra ve Filibe fethedildi. 1364'dE Sırpsındığı zaferi kazanıldı ve HaClılar perişan edildi. 1365'de Kara Biga Osmanlı topraklarına katıldı. 1369'da Hayrabolu, Kırklareli, Pınarhisar ve Vize alındı. 1370'de Bulgar Krallığı Osmanlılara tâbi oldu. Bir müddet sonra da Çamurlu savay kazanıldı. 1371'de Çirmen zaferi elde edildi, Haçlılar bir defa daha yenildiler. 1372'de Çatalca Bizans'tan alındı. 1374'de Sırbistan Osmanlilara tâbi oldu. 1375'de Niş fethedildi. 1378'de Kütahya Vilâyeti Osmanlı topraklarına katıldı.1382'de , Sofya fethedildi. 1383'de Candaroğulları Osmanlılara tâbi oldu. 1385'de Arnavutlukun kuzeyi tamamen alındı,. 1386'da Karamanlılarla harp yapıldı., 1388'de Silistre, Ziştovi, Niğbolu, Plevne, Lofça, Deliorman ve Dobruca Türk hakimiyeti altına alındı. 1389'da Haçlılar bir defa daha perişan edildiler ve İslâm ordusunun yigitlikeri sonunda Kosova Meydan Muharebesi kazanıldı. Ne yazık ki bu şanlı zafer çok büyük bir acı ile neticelendi. Bütün gazileri derin bir matem içinde bıraktı. Şöyle ki;bu zafer sonunda yaralıların büyük bir kısmı düşman askerleri idi. Yerdekiler arasında tek türk Türk şehidi de vardı. Sultan Murad her şehidin önüne geldiği vakit büyük bir üzüntü ile "İnna lillâhi ve inna ileyhi râciün" diyor ve şehidin derhal kaldırılarak defnedilmesini emrediyordu. Yaralı blr Türk'ün yanına geldigi zaman, onu okşuyor, yarasının acıyıp acımadığını ve bir arzusu olup olmadığını soruyordu.Böylece dolaşırken biraz uzakta ölüler arasında bir kımıldama oldu. Sultan Murad o tarafa döndü. Ölüler arasından, dev gibi uzun boylu bir Sırplının kalktığı görüldü. Miloş ismindeki bu Sırplı (Kral Lazar'ın damadı) yerden kalkarak Padişaha doğru gelmeye başladı. Padişahın muhafızları ise, Sırplı'yı derhal yakaladılar.Fakat Sırpli, padişahı mutlaka görmek istiyordu ve : "Beni bırakınız, korkmanıza lüzum yok. Ben Padişahın elini öpmeye ve hem de müslüman olmaya geldim. Ayrıca size bir de müjdem var. Kral Lazar yakalandı, bakınız getiriyorlar" dedi. Padişah onun sözlerini işitmişti.İşaret ederek bırakmalarını söyledi. Muhafızlar da Kralın tutulduğu tarafa bakarlarken, yaralı taklidi yapan hain Sırplı, Padişaha yaklaştı, elini öpecekmiş gibi eğildi, bir anda ve yıldırım sürati ile koltuğunun altında sakladığı hançerini çekerek, Gazi Hünkâr'ın mübarek göğüs ve karnına sapladı. Muhafızlar neye uğradıklarını anlayamadılar. Katil kaçmaya başladı. Sonra muhafızlar kafiri yakalayarak parça .parça ettiler.

Hünkâr'ın son sözleri şunlardı : "İslâmın muzafferiyeti, benim şehit olmama bağlı ise,şehadet şerbetini nasip buyurmasını Cenab-ı Hak'tan dua ve niyaz etmiştim. Duam kabul buyuruldu. Hazreti Allah'a hamd ve sena olsun ki, İslâm askerinin zaferini gördükten sonra hayatım sona ermektedir. Oğlum Bayazid'e biat ediniz. Sakın esirleri incitmeyiniz. Mal ve canlarına tecavüz etmeyiniz. Ben artık sizleri ve muzaffer ordumuzu Cenab-ı Hakk'a emanet ediyorum. Mevla devletimizi bütün fenalıklardan korusun!" diyerek ebediyyete intikal etti.

Sultan Murad'ın hançerle parçalanan barsakları, şehit olduğu yere bir türbe yapılarak gömüldü. ,Cesedi ise Bursa'ya nakledilerek Çekirge'deki türbesine defnedildi.Silsile-i Sadât-ı Nakşibendiyye'den Hâce Seyyid Emir Kilâl (k.s.) Hazretleri, Muğnullebib isimli eserin sahibi ve topun mucidi olarak bilinen Cemaleddin Abdullah Efendi, Buhari'nin şârihi Semseddin Kirmani, Birinci Murad zamanında vefat etmişlerdir.İlk kazasker tayinleri, tımar kanunu ve minarelerden salatu selâm okuma adetleri bu devirde başlamıştır.

Erkek çocukları: Yakub Çelebi, Yıldırım Beyazid, Savcı Bey ve İbrahim.
Kız çocukları: Nefise ve Sultan Hatun.

1. MURAT DÖNEMİ, GELİŞEN OLAYLAR, ÖNEMİ ÖZELLİKLERİ (1) (OSMANLI DEVLETİ KURULUŞ DÖNEMİ İLE İLGİLİ KONU ANLATIM)

(1362-1389) (OSMANLI DEVLETİ, OSMANLI İMPARATORLUĞU İLE İLGİLİ KONU ANLATIM)

-I. Murat kardeşlerini öldürerek tahta geçen ilk Osmanlı padişahıdır.

-1362 yılında Sazlıdere Savaşı ile Bizans ordularını yenerek Edirne'yi fethetti.

-Gümülcine ve Filibe alınarak Bizans'ın Balkanlarla olan bağlantısını kesildi.

-Bu durum Balkan uluslarının Osmanlı'ya karşı birleşik haçlı ordusu oluşturmalarına sebep oldu.

UYARI: 1364 yılında oluşturulan bu Haçlı ordusu tarihte Osmanlı Devleti'ne karşı oluşturulan ilk Haçlı ordusudur.

-1364 tarihinde Sırp Sındığı savaşı ile Haçlı ordusu bozguna uğratıldı.

-Bu savaş ile Balkanlar'da Macar etkisi kırıldı.

-1371'de Sırplarla Çirmen Savaşı yapıldı ve Sırplar bozguna uğratıldı.

-1389 tarihinde ikinci bir Haçlı ordusu Osmanlı Devleti'ne saldırdı.

-1389 tarihinde Kosova Savaşı ile Haçlı orduları ikinci kez yenildi.

UYARI : Bu savaş sonunda, savaş meydanında bulunan yararlıların büyük bir bölümü düşman askeriydi. Sultan Murat, savaş sonrası, savaş meydanında dolaşırken uzakta ölüler arasında bir kıpırdanma oldu. Ölüler arasında uzun boylu bir Sırplı (Kral Lazard'ın damadı, Miloş) kalkarak padaişaha doğru gelip elini öpmek istediğini söyledi. Padişaha yaklaşan Sırplı, aniden hançerini çekerek muhafızlara rağmen I. Murat'ı hançerledi. Sırplı hemen oracıkta paramparça edildi.

-Anadolu'da Germiyanoğulları'ndan Kütahya, Simav ve Tavşanlı çeyiz olarak alındı.

-Ankara ele geçirildi.

-Çandarlı Halil'in teklifi ile Yeniçeri Ocağı'nın temeli atıldı. İlk defa devşirme sistemi uygulanmaya başlandı.

-Tımar sistemi oluşturuldu.

-Rumeli Beylerbeyliği kurularak, merkeze bağlı eyalet sistemi oluşturuldu.